Esperanto/Słowotwórstwo
Ponieważ esperanto jest językiem sztucznym to wszystkie słowa zostały stworzone od podstaw. Jednak ilość słów, które trzeba by utworzyć jest tak ogromna, że istnieją reguły mówiące jak nowe słowa tworzyć od już istniejących.
Wyrazy podstawowe edytuj
Jest to zbiór wyrazów, które w żaden sposób nie zostały utworzone z innych wyrazów i nie są zdefiniowane przez inne wyrazy podstawowe. Dlatego koniecznie jest przetłumaczenie tych wyrazów na inny język. Zbiór tych wyrazów prezentujemy poniżej:
Czasowniki edytuj
- devi - musieć, mieć obowiązek/powinność
- esti - być
- fari - robić/czynić
- havi - mieć
- povi - móc (mieć możliwość/umiejętność)
- vivi - żyć
- voli - chcieć
- (to jeszcze nie wszystkie czasowniki)
Rzeczowniki edytuj
- objekto - rzecz, obiekt, przedmiot
- tempo - czas
- spaco - przestrzeń
Zaimki edytuj
- mi
- vi
- itp. (wszystkie zaimki osobowe należą do słów bazowych)
Przyimki edytuj
- wszystkie przyimki należą do słów podstawowych
przyk.(z+za=zza) obok,około itd.
Liczebniki edytuj
- wszystkie liczebniki główne należą do słów podstawowych
Korelatywy edytuj
- wszystkie korelatywy należą do słów podstawowych
Przysłówki edytuj
- almenaŭ - przynajmniej
- ankaŭ - także
- ankoraŭ - jeszcze
- apenaŭ - zaledwie
- baldaŭ - wkrótce
- hieraŭ - wczoraj
- hodiaŭ - dziś
- morgaŭ - jutro
- preskaŭ - prawie
- ambaŭ - obaj
- for - precz, won
- eĉ - nawet
- ja - przecież
- ĵus - właśnie
- plu - dalej, nadal
- tre - bardzo
- tro - zbyt
- jen - oto
- kvazaŭ - jakby
- tuj - natychmiast
- tamen - jednak
Przedrostki edytuj
Przyrostki edytuj
Wyrazy pochodne edytuj
Za pomocą wyrazów podstawowych tworzone są wyrazy pochodne. Wprawdzie każdy wyraz pochodny jest jakby nowym tematem do tworzenia na jego podstawie nowych słów używając przedrostków i przyrostków to mimo to jego znaczenie można opisać za pomocą słów już znajdujących się w języku esperanto. Przykładowo:
- krei = fari ion, kio ankoraŭ ne ekzistas
- tworzyć = robić coś, co jeszcze nie istnieje
Do definicji niektórych słów pochodnych używa się wcześniej zdefiniowanych innych słów pochodnych.