Astronomiczne podstawy geografii/Czas strefowy
Wstęp teoretyczny
edytujUżywanie czasu słonecznego jest bardzo nie wygodne z tego powodu wymyślono strefy czasowe. Świat jest podzielony na 24 strefy czasowe co godzinę (15 stopni)[1]. Strefy mają nazwy od -12 do +12. Strefa 0 została wytyczona wokół południka 0° i rozciąga się od 7°30'E do 7°30'W. Strefy leżące na wschód od strefy 0 mają numery dodatnie (i czas późniejszy) a leżące na zachód numery ujemne (i czas wcześniejszy)
- Wzór na strefę czasową
gdzie numer strefy czasowej to najbliższa liczba całkowita od liczby .
gdzie UT to czas strefy 0.
Przykład
edytujGdańsk leży na 18°38'E. Jaka to strefa?
Najbliższa liczba całkowita to 1 czyli Gdańsk leży w 1 strefie czasowej (czyli ma godzinę o jeden większą niż Londyn).
Ćwiczenia
edytujOblicz w jakiej strefie czasowej leży Moskwa 37°38'E
Najbliższa liczba całkowita to +3, więc Moskwa leży w +3 strefie czasowej.
Zadania
edytujOblicz w jakiej strefie czasowej leżą:
- Bombaj(Indie)
- Nowy Jork (USA)
- Lizbona (Portugalia)
- Seul (Korea Południowa)
Różnice czasu strefowego
edytujAby obliczyć czas strefowy jednego miejsca znając czas w drugim należy najpierw policzyć w jakiej strefie czasowej są oba miejsca. Następnie obliczyć różnice i odjąć ją od czasu tego pierwszego (Uwaga różnica może być ujemna). Pamiętając że czas na wschodzie jest późniejszy a na zachodzie jest wcześniejszy.
Przykład
edytujW Gdańsku (18°38'E) jest 17h03m, która godzina jest w Moskwie (37°38'E)?
- Gdańsk strefa czasowa +1
- Moskwa strefa czasowa +3
- (+1)-(+3) równa się -2
czyli w Moskwie jest 17h03m-(-2h)=19h03m
Zadania
edytujW Gdańsku jest 13h41m. Oblicz która godzina jest w:
- Acapulco (Meksyk)
- Pekinie (Chiny)
- Dakarze (Senegal)
- Kapsztadzie (RPA)
Linia zmiany daty
edytujNa ziemi ustalono dwie linie zmiany daty: ruchomą (miejsce w którym jest akurat godzina 0.00) oraz stałą na południku 180° (z odchyleniami na terenach zamieszkanych patrz czas urzędowy)
Przykład
edytujW Gdańsku (18°38'E) jest 21h03m która godzina jest w Pekinie (116°23'E)?
- Gdańsk strefa czasowa +1
- Pekin strefa czasowa +8
- (+1)-(+8) równa się -7
czyli w Pekinie wychodziło by na to że jest 21h03m-(-7h)=28h03m
Oczywiście doba ma 24 godziny więc należy to odjąć 28h03m-24h=4h03m i dodać jeden dzień, czyli w Pekinie jest 4.03 dnia następnego.
Ćwiczenia
edytujW Gdańsku (18°38'E) jest 4h05m, która godzina jest w Meksyku (99°9'W)?
- Gdańsk
- Meksyk
- Różnica wynosi
Czyli w Meksyku byłaby godzina -04h05m
Oczywiście godzina musi być z zakresu 0.00-23.59 więc należy dodać do tej godziny 24h i odjąć jeden dzień od daty.
- -04h05m + 24h = 20h05m
Czyli w Meksyku jest godzina 20h05m dnia poprzedniego.
Zadania
edytuj- W Gdańsku (18°38'E) jest 23h55m. Która godzina jest w:
- Kijowie (Ukraina)?
- Władywostoku (Rosja)?
- Osace (Japonia)?
- Wellington (Nowa Zelandia)?
- W Gdańsku (18°38'E) jest 0h55m, Która godzina jest w:
- Rabacie (Maroko)?
- Nuuk (Dania)?
- Kajenna (Francja)?
- Stanley (Wielka Brytania)?
Czas urzędowy
edytujZastosowanie czasu strefowego byłoby niewygodne w państwach lub regionach leżących po obu stronach strefy czasowej. Z tego powodu stosuje się czas urzędowy "wykrzywiając" odpowiednio granice stref. Dodatkowo z różnych względów w niektórych krajach (regionach) przyjmuje się czas z innej strefy lub jeśli mały kraj leży na dwóch różnych strefach przyjmuje się czas pośredni np Birma +6:30 UTC.
Jednakże Astronomia nie zajmuje się czasem urzędowym, zainteresowanych problematyką odsyłam do Wikipedii.
Ciekawostka
edytujStrefy czasowe są nazywane najczęściej od miast znajdujących się na nich np. Strefa UTC nosi nazwę "Czas londyński", +1 "Czas warszawski", +3 "Czas moskiewski". Alternatywny system nazw pochodzi od części kontynentów (Europa, Ameryka, Azja) i noszą nazwy np. +1 - "Czas środkowoeuropejski CEST", +2 - "Czas wschodnioeuropejski EEST".
Przypisy
- ↑ Strefa -12 i +12 mają 7,5° gdyż jest to w zasadzie jedna strefa której połowy z racji tego że leżą po różnych stronach linii zmiany daty mają inną datę (ale tą samą godzinę)