Biologia dla liceum/Tkanka nabłonkowa

Tkanka nabłonkowa

Funkcja

• oddziela nasz organizm od otaczającego go świata,
• zabezpiecza przed utratą wody,
• pozwala na wymianę gazową,
• ułatwia odbiór bodźców ze środowiska,
• wyścielają narządy i jamy ciała.

---

Budowa

• ze względu na swoje funkcje nabłonek ma różną budowę
• ma zwarty układ komórek
• nie są unaczynione
• substancje odżywcze pobiera z leżącej pod nim tkankI łącznej
• zdolny są do podziałów
• duża możliwość regeneracji

---

Nabłonki dzieli się ze względu na liczbę warstw komórek oraz ich kształtu. Kształt komórek nabłonkowych może być płaski, sześcienny, walcowaty.

Nabłonek z pojedynczą warstwą komórek nazywamy jednowarstwowym. Występuje on w miejscach gdzie intensywnie zachodzi przemieszczanie się substancji.

Nabłonek z wieloma warstwami komórek nazywamy wielowarstwowym. Występuje on gdzie wymagana jest ochrona fizyczna lub chemiczna.

Nabłonek jednowarstwowy płaski

Budowa

• zbudowany jest ze spłaszczonych wielobocznych komórek,
• jądra umieszczone są centralnie,
• jest bardzo cienki.

---

Funkcja

• występuje tam gdzie warstwa oddzielająca nie powinna utrudniać transportu substancji,
• występuje w pęcherzykach płucnych, wyściela naczynia krwionośne, w nerce współtworzy torebki ciałek nerwowych.

Nabłonek jednowarstwowy sześcienny

Budowa

• zbudowany z komórek równościennych,
• jądra umieszczone są centralnie.

---

Funkcja

• występuje w kanalikach nerwowych i końcowych odcinkach gruczołów,
• intensywnie wchłania lub wydziela.

Nabłonek jednowarstwowy walcowaty

Budowa

• tworzą go wysokie komórki o kształcie nieregularnych graniastosłupów,
• jądro znajduje się w spodniej warstwie cytoplazmy blisko błony podstawowej.

---

Funkcja

• występuje w przewodzie pokarmowym,
• jajowodach gdzie ma liczne rzęski, wykonują one ruch w kierunku macicy i ułatwiają przesuwanie się komórki jajowej,
• w jelicie cienki ma dużą liczbę wypustek cytoplazmatycznych, które zwiększają powierzchnię wchłaniania.

Nabłonek jednowarstwowy wielorzędowy

Budowa

• zbudowany z wysokich komórek przypominających powyginane graniastosłupy oraz komórek niższych o klinowatym kształcie,
• jądra znajdują się na różnej wysokości,
• występują w nim komórki kubkowe, które produkują śluz.

---

Funkcja

• występuje w drogach oddechowych, gdzie ma liczne rzęski usuwające zanieczyszczenia.

Nabłonek wielowarstwowy płaski

Budowa

• zbudowany z kilku warstw komórek, z których zewnętrzne są spłaszczone

---

Funkcja

• występuje w jamie ustnej, pochwie, na przedniej części rogówki, naskórek,
• szybka regeneracja,
• zdolność do odrodzenia się