Czeski/Wstęp
Alfabet i wymowa
edytujCzeski alfabet składa się z 42 znaków.
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
a | á | b | c | č | d | d' | e | é | ě | f | g | h | ch | i | í | j | k | l | m | n |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 |
ň | o | ó | p | q | r | ř | s | š | t | t' | u | ú | ů | v | w | x | y | ý | z | ž |
Samogłoski krótkie |
a e i/y o u
Ich wymowa nie różni się niczym od polskiej. Prawidłowe użycie samogłosek i/y jest ważne z punktu widzenia ortografii.
Samogłoski długie |
á é í/ý ó ú/ů
Użycie kreski (čárka) nad samogłoską oznacza, że wymawia się ja jako długą. Na przykład różnicę między a i á można to porównać do wymawiania "a" w polskim zwrocie "aaa tam...". Samogłoski ú i ů wymawia się jako długie u, różnica między nimi polega na tym, że ú występuje na początku wyrazów, a ů- w środku, bądź na końcu.
Przykłady: úřád, úterý, půjdu, stůl
Samogłoska ě |
Powoduje zmiękczenie wymawianej spółgłoski, występuje po b, p, v, f, m, d.
Przykłady: běhat-[bjehat], věra-[vjera], město-[mniesto]
Spółgłoski twarde |
h, ch, k, r, d, t, n
Spółgłoski h i ch mają inną wymowę- h jest dźwięczne, jak we wschodnich dialektach j. polskiego, natomiast ch -bezdźwięczne.
Uwaga: przy przeszukiwaniu słownika, wyrazów zaczynających się od "ch" należy szukać nie pod "c", ale pod "ch".
Problemy może stwarzać wymowa wyrazów, w których spółgłoski nie są rozdzielone samogłoskami np.
Spółgłoski miękkie |
ž, š, č, ř, c, j, d', t', ň
Spółgłoski ž, š, č wymawia się jak polskie ż, sz, cz. Spółgłoska ř jest typowa wyłącznie dla języka czeskiego, wymowa brzmi podobnie jak polskie ż z połączeniem r.
Spółgłoski d', t', ň są zmiękczeniem d, t, n.
Spółgłoski neutralne |
b, f, l, m, p, s, v, z