Esperanto/Imiesłów

Imiesłów to forma czasownika mająca cechy przymiotnika, przysłówka lub rzeczownika. W esperanto wyróżniamy dwa rodzaje imiesłowów: czynny i bierny.

Imiesłów czynny

Imiesłów czynny tworzymy dodając do tematu czasownika końcówkę -ant, -ont albo -int oraz odpowiednią końcówkę rzeczownika (-o), przymiotnika (-a) i przysłówka (-e) np.:

• leganta - czytający
• leginta - byłem czytający
• legonta - będę czytający

Imiesłów bierny

Imiesłów bierny tworzymy dodając do tematu czasownika końcówkę -at, -ot albo -it oraz odpowiednią końcówkę rzeczownika (-o), przymiotnika (-a) i przysłówka (-e) np.:

• legata - czytana
• legita - była czytana
• legota - będzie czytana

Zdania z imiesłowami

Zdania z imiesłowami czynnymi:

• mi legas libron - ja czytam książkę.
• mi estas leganta libron - jestem czytający książkę.

Strona bierna

Strona bierna zawsze tworzona jest z odpowiednią formą czasownika esti, np.:

• strona czynna: mi legas libron - ja czytam książkę.
• strona bierna: libro estas legata de mi - książka jest czytana przeze mnie.

Imiesłowy w czasach

Imiesłowy można używać razem nie tylko w czasie teraźniejszym jak w podanych powyżej przykładach, ale również z pozostałymi czasami. Dzięki temu można się wyrazić precyzyjniej o danej czynności. Prześledźmy to na przykładzie zdania:

ja kupuję mleko - mi aĉetas lakton

Jeżeli czynność dana odbywała się teraz to:

• mi estas aĉetanta lakton - jestem kupujący mleko
• mi estas aĉetinta lakton - kupiłem mleko
• mi estas aĉetonta lakton - jestem takim, który kupi mleko (w sensie stoję w kolejce i zaraz kupię).

Jeżeli czynność dana odbywała się wcześniej to:

• mi estis aĉetanta lakton - byłem kupujący mleko
• mi estis aĉetinta lakton - byłem takim, który kupił mleko; kupiłem był mleko
• mi estis aĉetonta lakton - byłem takim, który kupi mleko (w sensie stałem w kolejce i zaraz kupię).

Jeżeli czynność dana odbędzie się to:

• mi estos aĉetanta lakton - będę kupujący mleko
• mi estos aĉetinta lakton - będę kupiwszy mleko; kupię mleko
• mi estos aĉetonta lakton - będę takim, który kupi mleko (w sensie będę stał w kolejce i zaraz kupię).

W stronie biernej

Jeżeli czynność dana odbywała się teraz to:

• lakto estas aĉetata de mi - mleko jest kupowane przeze mnie
• lakto estas aĉetita de mi - mleko jest kupione przeze mnie
• lakto estas aĉetota de mi - mleko będzie kupione przeze mnie (w sensie stoję w kolejce i zaraz kupię).

Jeżeli czynność dana odbywała się wcześniej to:

• lakto estis aĉetata de mi - mleko było kupowane przeze mnie
• lakto estis aĉetita de mi - mleko było kupione przeze mnie
• lakto estis aĉetota de mi - "mleko będzie kupione przeze mnie" (w sensie stałem w kolejce i zaraz kupię).

Jeżeli czynność dana odbędzie się to:

• lakto estos aĉetata de mi - mleko będzie kupowane przeze mnie
• lakto estos aĉetita de mi - mleko będzie kupione przeze mnie
• lakto estos aĉetota de mi - "mleko będzie kupione przeze mnie" (w sensie będę stał w kolejce i zaraz kupię).

Jak widać niektóre konstrukcje dość ciężko się tłumaczy na język polski mimo, że sens zdania jest dość jasny.

Podsumowanie

czas/strona	przeszły	teraźniejszy	przyszły
czynna	-int-	-ant-	-ont-
bierna	-it-	-at-	-ot-