Fotografia/Obróbka zdjęć cyfrowych

Obróbka zdjęć cyfrowych jest znacznie łatwiejsza technicznie od obróbki zdjęć tradycyjnych i jednocześnie daje znacznie więcej możliwości. W zasadzie mając wyjściowy plik o dużej rozdzielczości z aparatu, o ile zdjęcie zostało w miarę poprawnie wykonane i nie jest zbyt drastycznie niedoświetlone lub prześwietlone oraz jest w miarę ostre - można z nim zrobić prawie wszystko, łącznie z zamianą kolorów na zupełnie fałszywe, czy stworzenie realistycznie wyglądającego fotomontażu, przedstawiającego sytuację, która nigdy nie miała miejsca w rzeczywistości.

Transfer do komputera

edytuj

Pierwszą czynnością, jaką trzeba wykonać przy obróbce zdjęć cyfrowych jest ich transfer z karty pamięci aparatu do komputera. Można to zrobić na dwa sposoby:

  • łącząc aparat z komputerem za pomocą kabla USB
  • za pomocą czytników kart.

W pierwszym przypadku podłączamy aparat za pomocą kabla, który jest zazwyczaj sprzedawany w zestawie z aparatem, do jednego z portów USB komputera, a następnie włączamy aparat. Po włączeniu, jeśli mamy aparat zgodny z normami plug and play, komputer wyświetla nam automatycznie listę programów, za pomocą których możemy ściągnąć na twardy dysk zdjęcia z aparatu. Zwykle najlepiej jest użyć do tego celu programu dostarczonego przez producenta aparatu, choć możemy użyć dowolnego innego programu. Wiele programów do edycji i retuszu zdjęć ma funkcję importu zdjęć z aparatu. Czasami, jeśli aparat nie potrafi działać w trybie wirtualnego dysku twardego, wcześniej musimy zainstalować sterownik umożliwiający transfer, który jest zwykle dołączany na płycie instalacyjnej sprzedawanej razem z aparatem, lub możemy go poszukać w internecie. Sterowniki są zazwyczaj do pobrania bezpłatnie ze stron producentów aparatów. Proces ściągania plików trwa zwykle od kilku do nawet kilkudziesięciu minut, zależnie od szybkości działania komputera, aparatu i liczby oraz wielkości plików, które trzeba pobrać.

W drugim przypadku należy wyjąć kartę pamięci z aparatu i wsadzić ją do czytnika. Wiele laptopów posiada wbudowane czytniki kart CF i SD. Można też osobno nabyć zarówno czytniki wewnętrzne (montowane w okolicy stacji dyskietek), jak i zewnętrzne. Te drugie to niewielkie urządzenia podłączane do komputerów poprzez port USB. Karty w czytnikach są widziane przez system operacyjny komputera jako rodzaj dysku twardego. Można zatem po prostu z nich przekopiować pliki na faktyczny dysk twardy komputera w taki sam sposób, jak to się robi z plikami z dyskietek czy pendrive'ów. Szybkość transferu z czytników jest zazwyczaj znacznie większa niż z aparatów fotograficznych.

Zasady obróbki plików

edytuj

Jeśli naszym celem jest tylko korekta zdjęcia tak, aby lepiej oddawało autentyczny wygląd rzeczywistego obiektu, warto się stosować do następujących ogólnych reguł:

  • Pracować na kopii roboczej pliku, aby w razie błędu w obróbce móc wrócić do oryginału.
  • Przed rozpoczęciem pracy upewnić się, czy monitor komputera jest prawidłowo skalibrowany – nieskalibrowany może nas zwyczajnie stale wprowadzać w błąd, co będzie skutkowało błędnymi decyzjami.
  • Nie przesadzać z niektórymi funkcjami programu – tzn. nie forsować na siłę obrazu – dotyczy to szczególnie korekty kolorów, wyostrzania, wygładzania, stosowania różnego rodzaju filtrów i efektów specjalnych.
  • Wykonywać na pliku możliwie jak najmniej operacji, gdyż większość operacji powoduje utratę części informacji ze zdjęcia i pogorszenie jego jakości.
  • Zdjęcia, które mają być obrabiane, najlepiej jest zapisywać w aparacie w formacie RAW w jak największej rozdzielczości, z jak największą głębią bitową kolorów i następnie, o ile tylko umożliwia to nasz program, wykonywać wszystkie operacje na zdjęciu przed przekonwertowaniem go do innego formatu. Jeśli konwersja jest konieczna na samym początku, bo mamy program, który nie obsługuje formatu "RAW" – należy to zrobić z bezstratną kompresją, np. tiff lub png-24 i nie zmieniać w trakcie konwersji głębi bitowej kolorów, profilu kolorów i rozdzielczości pochodzących z aparatu.
  • Operacje służące zmniejszeniu rozmiarów pliku, np. zapisaniu go w formacie jpeg, zmniejszenie głębi bitowej, zmniejszenie rozdzielczości – należy wykonać na samym końcu – po wszystkich korektach, prostowaniach, kadrowaniu, filtrowaniu itd...

Wydruk

edytuj

Ostatnim etapem obróbki zdjęć cyfrowych jest ich wydruk. W najprostszym przypadku wydruk ten można zlecić wyspecjalizowanym firmom, które wykonują tę usługę przez Internet lub w bardziej tradycyjny sposób – po zaniesieniu im karty pamięci lub płyty CD z nagranymi plikami. Jeśli drukujemy duże ilości zdjęć, warto rozważyć nabycie własnej drukarki fotograficznej, których ceny nie są już obecnie bardzo wysokie.

W obu przypadkach warto przeprowadzić kalibrację monitora i ew. drukarki. Jeśli posiadamy własną drukarkę, zwykle jest do niej dołączony program kalibrujący, który warto uruchomić i przejść przez proponowaną przez niego procedurę kalibracyjną. Jeśli druk zlecamy firmie, warto wykalibrować monitor na jedną z ogólnie stosowanych norm przestrzeni barw, a następnie przeprowadzić konwersję plików z uwzględnieniem kalibracji do tej przestrzeni barw. Dobre programy do edycji zdjęć posiadają specjalne moduły kalibracji monitorów.

Przy kalibracji warto pamiętać, że na jej efekt wpływ mają warunki oświetleniowe pomieszczenia, w którym znajduje się monitor. Odbiór kolorów z monitora przez człowieka silnie bowiem zależy od barwy i intensywności światła w pomieszczeniu. Jeśli zatem skalibrujemy monitor w określonych warunkach, to następnie powinniśmy obrabiać zdjęcia w takich samych warunkach lub gdy te się zmieniły, ponownie go skalibrować.

Warunki do obróbki zdjęć cyfrowych

edytuj

Idealne warunki do obróbki zdjęć to:

  • słabe, ale nie za słabe światło sztuczne o barwie neutralnej i o rozproszonym, miękkim charakterze (zwykłe oświetlenie żarówką niepadające wprost na monitor jest zwykle wystarczające)
  • nierozpraszające otoczenie, w którym nie ma niczego, co by zaburzało percepcję barw – idealnie aby pomieszczenie było pomalowane na jasno-szary kolor i aby obudowa monitora też była szara.

Natomiast należy zdecydowanie unikać:

  • sytuacji, gdy na monitor pada silne światło i są na nim odbicia
  • pracy w zupełnej ciemności, bo ta bardzo męczy wzrok i prowadzi do zaburzeń percepcji kolorów – zdjęcia oglądane w całkowitej ciemności wydają się silniej skontrastowane i jaśniejsze, niż oglądane przy normalnym świetle żarówki
  • pracy w pomieszczeniach o bardzo jaskrawych barwach.