Hindi/Kalendarz
W Indiach istnieje wiele systemów datowania, jednak ja przedstawiam tylko trzy z nich, te które obowiązują w Indiach Północnych i Centralnych.
Są to:
1) kalendarz gregoriański
2) system datowania wg ery Wikrama
3) zreformowany kalendarz narodowy
Kalendarz gregoriański:
Nazwy miesięcy zapożyczono z języka angielskiego
styczeń - जनवरी
luty - फरवरी
marzec - मार्च
kwiecień - अप्रेल
maj - मई
czerwiec - जून
lipiec - जूलाई
sierpień -अगस्त
wrzesień - सितम्बर
październik - अक्टूबर
listopad -नवम्बर
grudzień -दिसम्बर
ROK/ERA - सन्
Przed liczebnikiem oznaczającym rok wg tego kalendarza może pojawić się wyraz सन्, a po liczebniku ईस्वी (chrześcijański) skrót ई
Przykłady:
सन् 1945 ई. मे "w roku 1945"
सन् 2001 मे "w roku 2001"
Należy pamiętać, ze nazwy miesięcy zakończone na spółgłoskę są rodzaju męskiego, pozostałe, które w wygłosie mają ई są rodzaju żeńskiego.
W języku mówionym, zazwyczaj przy podawaniu dat używa się wyrazu DATA (तारीख़) stawianego po liczebniku głównym, np.:
ग्यारह तारीख "jedenasty"
ग्यारह तारीख (को) "jedenastego"
Gdy natomiast dniem miesiąca jest pierwszy lub drugi dzień, zamiast liczebnika głównego używa się liczebnika porządkowego:
पहली तारीख "pierwszy"
पहली तारीख (को) "pierwszego"
Przy użyciu nazwy miesiąca zwrot wygląda tak:
जनवरी की दूसरी तारीख "drugi stycznia"
जनवरी की दूसरी तारीख (को) "drugiego stycznia"
Datowanie wg ery Wikrama:
Wg tradycji początek tej ery ustanowił król Wikramaditya w 57 r. p.n.e. po zwycięstwie jakie odniósł nad Scytami. W tym systemie mamy do czynienia zarówno z kalendarzem księżycowym, opartym na cyklu księżyca, jak i kalendarzem słonecznym opartym o zmiany pór roku. Rok słoneczny ma 365 dni i 12 miesięcy, a rok księżycowy jest krótszy o ok. 11 dni, tak więc w celu zniwelowania między nimi różnicy co trzy lata dodaje się jeden miesiąc zwany लौद lub मलमास.
Nazwy miesięcy są zapożyczone z sanskrytu albo też stanowią ich odpowiedniki hindi:
Sanskryt | Odpowiednik hindi | Tłumaczenie |
---|---|---|
chantr | chant | marzec-kwiecień |
wanshakh | wansakh | kwiecień-maj |
jyedh | jeth | maj-czerwiec |
aaapath | asar | czerwiec-lipiec |
skawan | sawan | lipiec-sierpień |
bhathrpath | bhathou | sierpień-wrzesień |
aakhwin | aasin | wrzesień-październik |
karttik | katik | październik-listopad |
aagrahayan | aaghan | listopad-grudzień |
poup | pus | grudzień-styczeń |
magh | magh | styczeń-luty |
falgun | fagun | luty-marzec |
Miesiące dzieli się na połowy (ciemną i jasną). Rok w tym systemie datowania zaczyna się od 16 dnia miesiąca.
Zreformowany kalendarz narodowy:Punktem wyjścia dla tego kalendarza jest rozpowszechniony w Indiach system datowania wg tzw. ery Śaków posługujący się tradycyjnym kalendarzem księżycowym. Kalendarz zreformowany opiera się mimo wszystko na kalendarzu słonecznym. Zwykły rok kalendarzowy ma 365 dni a przestępny 366. Rok dzieli się na 12 miesięcy po 30 i 31 dni, nazwanych tak samo jak w kalendarzu Wikrama, nie dzielą się one jednak na połowy. Rok rozpoczyna się pierwszego dnia miesiąca, co odpowiada 22 marca w roku zwykłym i 21 marca w roku przestępnym.