Informatyka dla gimnazjum/Grafika rastrowa

Każda grafika na ekranie komputera - figura, zdjęcie, a także tekst - składa się z malutkich punkcików - pikseli, ułożonych obok siebie. Obserwując ekran z pewnej odległości nie widzimy punktów, lecz gotowe kształty i obrazy. Jeżeli jednak weźmiemy lupę, zobaczymy, z czego tak naprawdę to jest zbudowane. To tak zwana grafika rastrowa.

Przykład grafiki rastrowej

W pliku grafiki rastrowej (o rozszerzeniu np. .bmp, .gif, .jpg) zapisywany jest ciąg pikseli od lewego górnego do prawego dolnego rogu. Zapis odbywa się linia po linii, zaś każda linia to szereg pikseli od lewej do prawej strony. Każdy pojedynczy piksel ma swój określony kolor. Na każdy kolor składają się trzy barwy podstawowe: czerwony, zielony i niebieski. Zmieszanie ich ze sobą daje teoretycznie nieskończenie wiele kolorów.

W praktyce komputer stosuje pewne uproszczenia w określeniu tego, jak dużo danej barwy podstawowej trzeba użyć do pokolorowania danego piksela. Najczęściej stosuje się liczby od 0 do 255 (jeden bajt), gdzie 0 to brak składowej, a 255 to maksimum natężenia. Jeżeli wszystkie trzy składowe przyjmą wartość 0, widzimy kolor czarny. Jeżeli wszystkie przyjmą wartość 255, widzimy kolor biały.

Stosuje się również kolory określone w osobnej palecie, która zawiera wartości barw podstawowych. Grafika korzystająca z takiej palety zawiera zamiast własnych kolorów numery z palety. Przez to można szybciej zmieniać kolory, ale zwykle paleta obsługuje mniejszą ilość kolorów (np. 256) oraz ma mniejszy zakres wartości kolorów w palecie (np. 64 różne wartości dla każdego).

Liczba pikseli w każdej linii pomnożona przez liczbę tych linii daje nam rozdzielczość. Dla 640x480 mamy więc dokładnie 307 200 pikseli (popularnie dziś używana jednostka: megapiksel to nic innego jak milion pikseli; nasz przykładowy obrazek 640x480 ma około 0.3 megapiksela). Kiedy na każdy piksel przeznaczymy 3 bajty (po jeden na każdą składową), otrzymujemy 640x480x3 = 921 600 bajtów, czyli prawie 1MB! W rzeczywistości jednak spotykamy obrazy poddawane różnym metodom kompresji, które są o wiele mniejsze.

Programy do grafiki rastrowej :

  • GIMP - dla windows i dla Linuksa