Informatyka dla gimnazjum/Obsługa programów

Instalacja programów w systemie Windows

1. We wszystkich wersjach Windows instalacja będzie przebiegać podobnie. Przechodzimy do wyszukiwarki internetowej i wpisujemy tam nazwę programu. Klikamy na pierwszy odnośnik i pobieramy program.
2. Zapisujemy plik na pulpicie lub w jakimkolwiek innym miejscu.
3. Uruchamiamy plik instalacyjny. Zazwyczaj przed pojawieniem się kreatora, pojawi się okienko zabezpieczające. Klikamy w przycisk „Uruchom” i zaczynamy Instalację. Jest ona bardzo prosta (zwłaszcza jeśli już wcześniej samemu instalowałeś/aś inne programy), więc nie będziemy jej tu opisywać. Polega głównie na naciskaniu „Dalej >”.

Instalacja programów w systemie Linux

Instalacja ze źródeł

Aby zainstalować program ze źródeł należy:

• Pobrać i rozpakować archiwum z kodem źródłowym
• Uruchomić terminal i przejść do katalogu ze źródłami:
$ cd katalog
• Uruchomić skrypt configure:
$ ./configure
• Jeśli program wykaże brak pakietów, doinstalować je
• Uruchomić program make:
$ make i # make install

Instalacja z pakietów

W większości popularnych dystrybucji systemu Linux dostępna jest również możliwość instalacji z pakietów. Aby zainstalować w ten sposób program należy pobrać pakiet z internetu i otworzyć go w menedżerze pakietów (np. dpkg lub rpm).Np.

 # dpkg -i [pakiet.deb]

lub

 # rpm -i [pakiet.rpm]

Automatyczna instalacja

Można posłużyć się tekstowymi (np. apt) lub graficznymi (np. synaptic) narzędziami do zarządzania pakietami. Dzięki temu nie musimy ręcznie ściągać pakietów i uzupełniać zależności (brakujących pakietów), lecz program zrobi to za nas. Jest to bardzo wygodne rozwiązanie, lecz musimy liczyć się z tym, że mało popularnych pakietów narzędzie do zarządzania pakietami może nie rozpoznać.

W systemach Debian i Ubuntu:

# apt-get install nazwa_pakietu

W systemie Mandriva:

# urpmi nazwa_pakietu

Przy instalacji będzie potrzebna płyta instalacyjna systemu lub dostęp do Internetu.

Procesy, wiersz polecenia

W systemach DOS był to podstawowy tryb działania. W systemach Uniksowych również może takim być, a w innych systemach graficznych to dodatek. W systemie Windows komendy okna uruchom jak i komendy wiersza polecenia są tym samym. W tym systemie większość rzeczy można zrobić bez użycia wiersza polecenia ani okna uruchom. Komendy składają się ze ścieżki programu oraz dodatkowych atrybutów.

DOS obsługiwał tylko jeden program na raz, a inne systemy obsługują ich więcej. Każdy program to osobny proces. Procesy można zamykać lub zmieniać im priorytet. W systemie Windows do zarządzania procesami służy karta Procesy Menadżera zadań.

System operacyjny obsługujący wiele procesów przypisuje każdemu z nich czas procesora czyli czas w którym może korzystać z procesora. System daje do dyspozycji procesor na zmianę, jednak tak szybko że użytkownik tego nie zauważa. Procesy mają też priorytety. Priorytet określa który ma pierwszeństwo w korzystaniu z procesora. W przypadku komputerów wieloprocesorowych w jednej chwili może być wykonywane wiele procesów.

Każdy proces może też korzystać z wielu wątków. Wątki także dzielą się czasem procesora, ale posiadają wspólną pamięć RAM. Nie we wszystkich implementacjach różne wątki danego procesu mogą być wykonywane równocześnie przez różne procesory.

Spis popularnych programów

Gadu-gadu

Najpopularniejszy polski komunikator internetowy opracowany przez firmę GG Network. Program działa obecnie w wersji 11.2. Służy on głównie do wymiany komunikatów między użytkownikami.

OpenOffice

To darmowy pakiet oprogramowania biurowego Open Source. W wersji Apache OpenOffice 3, pakiet ten zawiera procesor tekstu (Writer), arkusz kalkulacyjny (Calc), edytor grafiki (Draw), edytor prezentacji (Impress), program umożliwiający tworzenie baz danych (Base) i program umożliwiający tworzenie wzorów matematycznych (Math).

Microsoft Office

Microsoft Office - pakiet potężnych programów biurowych stworzony przez firmę Microsoft. Programy podstawowe pakietu Microsoft Office (2007):

• Procesor tekstu (MS Word)
• Arkusz kalkulacyjny (MS Excel)
• Edytor prezentacji (MS PowerPoint)
• Edytor notatek (MS OneNote)
• Przeglądarka obrazów (MS Picture Manager)

Najpopularniejsze programy nie wchodzące w skład podstawowego pakietu, które można dokupić w różnych konfiguracjach:

• Menadżer informacji (MS Outlook)
• Edytor baz danych (MS Access)
• Edytor publikacji prasowych (MS Publisher)

WinRAR

Program umożliwiający kompresję i archiwizację danych, a także pozwala na rozpakowanie archiwów w innych formatach, niż RAR (rozszerzenie archiwów WinRAR'u). Obsługuje m.in: RAR, ZIP, JAR, 7z, ISO, gzip.