Informatyka dla gimnazjum/Zastosowania
Każdy system operacyjny jest projektowany do określonych zastosowań, w których ma się sprawować jak najlepiej, często poświęcając inne cechy.
Obecnie w zastosowaniach domowych i biurowych najpopularniejszymi systemami są Microsoft Windows, Apple MacOS oraz desktopowe dystrybucje Linux. Cechują się one łatwością obsługi, intuicyjnym sposobem pracy, szeroką gamą sterowników do najnowszych urządzeń (przeważnie multimedialnych). Owa łatwość obsługi, szczególnie w systemach Windows, często ujemnie wpływa na bezpieczeństwo i stabilność systemu. Nie stanowi to jednak większego problemu, dopóki systemy tego typu są wykorzystywane przez jednego użytkownika lub niewielką zaufaną ich grupę.
Systemy typu UNIX są powszechnie stosowane na serwerach - dużych systemach, działających bez przerwy i pod dużym obciążeniem, choć systemy z rodziny UNIX (a w szczególności Linux i FreeBSD) z racji swojego dynamicznego rozwoju wkraczają także na biurka. Wynika to z rosnącej wydajności komputerów z jednej strony i ze wzrastających wymagań użytkowników z drugiej. W systemach serwerowych i projektowanych z myślą o stacjach roboczych nacisk postawiono na wydajność, bezpieczeństwo i stabilność. Te same zalety są również potrzebne w zastosowaniach domowych i biurowych.
Natomiast systemami czasu rzeczywistego (ang. real-time operating system) nazywamy systemy zaprojektowane do szybkiego działania i krótkiego czasu reakcji na różne "bodźce". Takie systemy (QNX, RTLinux) są stosowane w przemyśle oraz telekomunikacji.
Kolejną grupą systemów operacyjnych są systemy typu embedded, czyli osadzone - z reguły na urządzeniach typu przenośne komputery, samochody, odtwarzacze płyt CD lub DVD. Są to przeważnie systemy małe, szybkie i przystosowane do wykonywania określonych funkcji. Również pewne odmiany Linuksa stosowane są w urządzeniach przenośnych i odtwarzaczach. Wynika to często z powodów ekonomicznych i z liberalnych licencji GNU na których rozpowszechniany jest ten system operacyjny.