Język pruski dla początkujących/Lekcja8

Lakciōni 8

Takim schematem można odmieniać część rzeczowników rodzaju żeńskiego zakończonych na -i, np. ārstini, wālkini (Włoszka), imigrānti (imigrantka), mukinnewi (nauczycielka). Są to najczęściej nazwy żeńskie utworzone od męskich odpowiedników, np. wālkswālkini, imigrāntsimigrānti.

  • Przykład odmiany ārstini:
aīnagirbausna (liczba pojedyncza) tūlagirbausna (liczba mnoga)
Nōminatiws (Mianownik) ārstini ārstines
Gēnitiws (Dopełniacz) ārstines ārstinin
Dātiws (Celownik) ārstinei ārstinemans
Akkuzatiws (Biernik) ārstinin ārstinins
  • Odmiana słów, które mają przed zmienną końcówką głoski: b, p, w, f, m:
aīnagirbausna (liczba pojedyncza) tūlagirbausna (liczba mnoga)
Nōminatiws (Mianownik) mukinnewi mukinnewjas
Gēnitiws (Dopełniacz) mukinnewjas mukinnewin
Dātiws (Celownik) mukinnewjai mukinnewjamans
Akkuzatiws (Biernik) mukinnewin mukinnewins
  • W wyrazach z końcówką -sī mamy następującą sytuację:
aīnagirbausna (liczba pojedyncza) tūlagirbausna (liczba mnoga)
Nōminatiws (Mianownik) nasī nāšas
Gēnitiws (Dopełniacz) nāšas nāsin
Dātiws (Celownik) nāšai našāmans
Akkuzatiws (Biernik) nāsin nāsins

Takim schematem można odmieniać część rzeczowników rodzaju żeńskiego zakończonych na -i, np. abrānki (bransoleta, obrączka), bumbi (bomba), anni, ābli.

  • Przykład odmiany abrānki:
aīnagirbausna (liczba pojedyncza) tūlagirbausna (liczba mnoga)
Nōminatiws (Mianownik) abrānki abrānkis
Gēnitiws (Dopełniacz) abrānkis abrānkin
Dātiws (Celownik) abrānkei abrānkimans
Akkuzatiws (Biernik) abrānkin abrānkins
  • Przykład odmiany ābli:
aīnagirbausna (liczba pojedyncza) tūlagirbausna (liczba mnoga)
Nōminatiws (Mianownik) ābli āblis
Gēnitiws (Dopełniacz) āblis āblin
Dātiws (Celownik) āblai āblimans
Akkuzatiws (Biernik) āblin āblins

Takim schematem można odmieniać część rzeczowników rodzaju żeńskiego zakończonych na , np. zemē (ziemia), stigē (stodoła), pelē (mysz), nurtwē (koszula).

  • Przykład odmiany stigē:
aīnagirbausna (liczba pojedyncza) tūlagirbausna (liczba mnoga)
Nōminatiws (Mianownik) stigē stīgis
Gēnitiws (Dopełniacz) stīgis stīgin
Dātiws (Celownik) stīgei stigīmans
Akkuzatiws (Biernik) stīgin stīgins

Zwróć uwagę, że w tej odmianie końcówka wymienia się na -ī/i

  • Akcent w odmianie części rzeczowników oznacza się poprzez podwojenie litery przed zmienną końcówką:
aīnagirbausna (liczba pojedyncza) tūlagirbausna (liczba mnoga)
Nōminatiws (Mianownik) zemē zemmis
Gēnitiws (Dopełniacz) zemmis zemmin
Dātiws (Celownik) zemmei zemīmans
Akkuzatiws (Biernik) zemmin zemmins
  • Niektóre słowa tracą w odmianie długie samogłoski, np.:
aīnagirbausna (liczba pojedyncza) tūlagirbausna (liczba mnoga)
Nōminatiws (Mianownik) nurtwē nurtwis
Gēnitiws (Dopełniacz) nurtwis nurtwin
Dātiws (Celownik) nurtwei nurtwīmans
Akkuzatiws (Biernik) nurtwin nurtwins

Ćwiczenia

edytuj