Lawiny/Metoda redukcyjna

No risk - no fun, no limit - no life, Werner Munter

Niemożliwość oceny stabilności stoku

edytuj

Obecnie uważa się, że tylko stoki bardzo niebezpieczne są przewidywalne, stoki umiarkowanie niebezpieczne przypominają pole minowe: obszary o stosunkowo duzej lokalnej stabilności są poprzetykane tzw gorącymi punktami - obszarami niestabilnymi, których zachowanie decyduje o stabilności całego stoku. Stąd nie da się oceniać stoku przez analizę pojedynczych fragmentów, bo można ominąć gorący punkt.

Zarządzanie ryzykiem

edytuj

Zamiast drobiazgowej analizy stabliności, analizuje się statystyki wypadków. Szuka się niezależnych czynników, które decydują o zagrożeniu. Okazuje się że o większości wypadków decyduje pięć powtarzających się czynników: zagrożenie lawinowe, nachylenie stoku w najstromszym miejscu, wystawa stoku, to czy stok jest jeżdżony po każdym opadzie, rozmiar grupy i odstępy. Czynniki są niezależne więc zagrożenia powodowane przez każdy z nich mnożą się.

Zagrożenie lawinowe

edytuj

Zaniechanie wycieczek przy zagrożeniu lawinowym równym i większym niż 3°.

Nachylenie stoku w najstromszym miejscu

edytuj

Ograniczenie się do stoków o nachyleniu < 40°

Wystawa stoku

edytuj

Omijanie stoków o wystawie północnej

To czy stok jest jeżdżony po każdym opadzie

edytuj

Wybieranie terenów bardziej uczęszczanych

Rozmiar grupy i odstępy

edytuj

Małe grupy bezpieczniejsze niż duże.

Granica bezpieczeństwa

edytuj

Gdzie leży granica bezpieczeństwa? WM podal formule i tak dobral wspolczynniki, że kiedy formula daje wynik 1 prawdopodobienstwo wypadku jest porównywalne z niebezpieczeństwem związanym z używaniem samochodu (1/100000).

Formuła Muntera

edytuj

 

Współczynniki redukcyjne i ich kombinacje
1 Poruszanie się po stokach o nachyleniu do 39° WR 2 Pierwsza grupa
albo 2 Poruszanie się po stokach o nachyleniu około 35° WR 3
albo 3 Poruszanie się po stokach o nachyleniu do 34° WR 4
4 Omijanie stoków o wystawie NW-N-NE WR 2 Druga grupa
albo 5 Omijanie stoków o wystawie WNW-N-ENE WR 3
albo 6 Omijanie obszarów wymienionych w biuletynie lawinowym WR 4
i 7 Poruszanie się po często (po każdym opadzie) jeżdżonych stokach WR 2
8 Duża grupa (Więcej niż cztery osoby) z odstępami WR 2 Trzecia grupa
albo 9 Mała (2-4osoby) grupa WR 2
albo 10 Mała grupa z odstępami WR 3
  • Przy ZL > 2 użycie redukcji z pierwszej grupy jest obowiązkowe.
  • Zdarza się, szeczgólnie wiosną, że południowe są bardziej niebezpieczne niż północne. Jeśli biuletyn lawinowy o tym wspomina lub w terenie występują symptomy (np.: mokry śnieg) tej sytuacji, współczynników 4 - 7 się nie stosuje.
  • Przy dużym ZL metody redukcyjnej się nie stosuje. Należy ograniczyć się do stoków o maksymalnym nachyleniu 30°!
  • Za nachylenie stoku zawsze przyjmuje się nachylenie jego najbardziej stromej części. Na str. 113, w podpisie fotografii 74 (wyd. 6, 2017 książki 3x3 Lawinen) - Munter precyzuje: przy poziomie zagrożenia 2 należy rozpatrywać najbardziej stromy fragment zbocza pokonywanego szlaku w zakresie 20m przewyższenia od możliwych pozycji na szlaku lub w promieniu 20m od szlaku, natomiast przy poziomie zagrożenia 3 należy brać pod uwagę nastromienie całego zbocza (również w dużej odległości od przebiegu szlaku - warto zestawić to również z opisem zasięgu lawin w opisie poziomów zagrożenia lawinowego TOPR / rozporządzeniem MSWiA w sprawie określenia stopni zagrożenia lawinowego oraz odpowiadających im zaleceń dla ruchu osób).

Przykład: Rozważamy wyjscie na narty w towarzystwie jednej osoby na nieznany, stromy(38 °) południowy stok, przy zagrożeniu lawinowym=3. PZ = 8 WR za 38 stopni = 2, WR za ominięcie wystaw północnych = 3, WR za małą grupę z odstępami = 3 DR = 8 / (2x3x3) = 8/12 = 2/3 czyli MOŻNA IŚĆ!

Proste reguły

edytuj

Nie idź jeśli:

  • jest 2° zagrożenia lawinowego, stok o wystawie północnej jest niejeżdżony, nachylenie przekracza 40°
  • jest 3° zagrożenia lawinowego, nachylenie przekracza 40° na wszystkich wystawach
  • jest 4° zagrożenia lawinowego, nachylenie przekracza 30° na wszystkich wystawach

Częste przekraczanie granicy ryzyka = katastrofa.

Zobacz także

edytuj

Powrót do spisu treści