Lawiny/Ratownictwo lawinowe
Cel
edytujSzanse na przeżycie gwałtownie maleją z czasem...
Sprzęt
edytujSam detektor nie wystarczy – potrzebny zestaw: detektor, łopatka, sonda. ... I praktyka.
Nadajnik lawinowy
edytujPomiar odległości alarmowej. Kontrola poprawności działania. O ile się da, kontrola stanu baterii. Nie wszystkie pipsy mają tę funkcję. Nosić pod ubraniem. Mają być włączone zawsze poza schroniskiem. Realny zasięg zależnie od modelu, ok 20-30m. Stosować tylko alkaiczne baterie, akumulatory są niebezpieczne bo rozładowują się “bez ostrzeżenia”. Nie zostawiać, bez potrzeby włączonych na odbiór – szybko się rozładowują. Producenci: Ortovox, Barryvox, Tracker, Arva. Nie ważne jaki, ważne aby umieć się nim posługiwać.
Sonda
edytujŁopatka
edytujPlecak ABS
edytujJak się zachować w przypadku zejścia lawiny
edytujZ pośród przykrytych przez lawine około 30% przeżywa, z nieprzykrytych 95%. Nie daj się przykryć! Narty, kijki, plecak "wciągają". Staraj się płynąć. Rozważ użycie plecaka ABS.
Zanim lawina się zatrzyma wszyscy obserwują sytuacje.
Organizacja akcji poszukiwawczej
edytujWybór kierownika.
Ocena możliwości zejścia powtórnej lawiny, ustalenie drogi bezpiecznego wejścia i ewentualnej ewakuacji z lawiniska. Jeśli to możliwe wyznaczenie osoby, która będzie ostrzegała o wtórnej lawinie.
Na lawinisku: Ma być cicho, tak żeby można było usłyszeć odgłosy ofiar. Uwaga na kieszeń powietrzną. Psy będą miały szansę tylko jeśli na lawinisku będzie czysto – nie sikać, nie palić, nie śmiecić, tylko tyle osób ile trzeba.
Lustracja powierzchni śniegu. Ustalenie i oznakowanie miejsc(a) w którym ofiar(y/a) były widziane ostatni raz.
Ustalenie rejonu poszukiwań zgodnie z zasadami:
- porwany wysoko leci dalej
- środek lawiny porusza się szybciej
- na łukach lawina wyrzuca na zewnątrz
- czoło pozorne jest wyżej niż właściwe
- lekkie przedmioty “wypływają” na powierzchnie
Trzy fazy poszukiwania za pomocą detektora:
edytujPowinno wystarczyć 5min. Konieczna praktyka.
Poszukiwanie zgrubne
edytujMa na celu uchwycenie sygnału. WSZYSCY poszukiwacze przełączają detektory na odbiór. Detektory poziomo przed sobą, obracamy się całą sylwetką, czułość na maksimum.
Przeczesywanie lawiniska zgodnie ze wzorem: dla wielu poszukiwaczy: {TODO: tutaj potrzebny jest rysunek}
dla jednego poszukiwacza: {TODO: tutaj potrzebny jest rysunek}
Przy dużym lawinisku można połączyć wzory dla jednego i wielu poszukiwaczy.
Poszukiwanie dokładne
edytujPo uchwyceniu sygnału 1-2 najbardziej doświadczone osoby zajmują się dokładnym poszukiwaniem. Reszta wyłącza detektory, lub jeśli jest więcej ofiar szuka w innym miejscu.
Metoda krzyżowa
edytujKlasyczny sposób użycia detektora. Szukamy najsilniejszego sygnału na prostym odcinku. Tam zmieniamy kierunek o 90 stopni i zmniejszamy czułość. Powtarzamy aż odcinek < 2m.
{TODO: rysunek}
Metoda indukcyjna
edytujSzybsza(do 50%), ale trudniejsza, wymaga dobrego słuchu. Staramy poruszać się wzdłuż zakrzywionych linii pola elektromagnetycznego. Poruszamy się w kierunku najsilniejszego sygnału. Co pięć kroków korygujemy kierunek. Kończymy kiedy sygnał słabnie.
{TODO: rysunek}
Poszukiwanie punktowe
edytujDetektor pionowo tuż przy powierzchni śniegu, wyznaczamy cztery punkty, w których sygnał jest najsłabszy/najsilniejszy.
{TODO: rysunek}
Dokładna lokalizacja ofiary za pomocą sondy. Sondy się nie wyjmuje, nie kopiemy wzdłuż sondy, lecz zaczynamy 1,5 razy głębokość w kierunku grota sondy, szeroko na 2 metry. Ostrożnie: nie wolno zadeptać kieszeni powietrznej wokół ofiary! Uwaga: Błąd do 1/3 głębokości zakopania.
Wydobywanie ofiary
edytujW pierwszej kolejności trzeba zadbać o umożliwienie ofierze oddychania: udrożnienie dróg oddechowych, odsłonięcie klatki piersiowej. Jeśli osoba jest nieprzytomna: kontrola tentna, pulsu i reakcji źrenic na światło, resuscytacja tak szybko jak możliwe, ofiara nie musi być w pełni odkopana, zasada ABC (Airways, Breathing, Circulation). Ofiara, która miała kieszeń powietrzną i nie daje oznak życia może być w stanie głębokiej hipotermi. Obowiązuje zasada "hypothermic patients are not dead until rewarmed and dead". Jeśli jest więcej ofiar trzeba jak najwcześniej wyłączyć detektor, tak żeby nie przeszkadzał w poszukiwaniach innych ofiar.