MediaWiki w obrazkach/Wyszukiwarka MediaWiki

Wyszukiwarka wewnętrzna MediaWiki działa ogólnie biorąc podobnie do innych wyszukiwarek spotykanych w Internecie. Wpisuje się do niej słowa kluczowe naciska "przejdź" lub "szukaj" i otrzymuje wynik. Wyszukiwarka ta jednak ma swoją specyfikę, z którą warto się zapoznać, aby wiedzieć, czego się po niej można spodziewać.

Rys. 2: środek ekranu

Okienko wyszukiwarki znajduje się w większości serwisów opartych na MediaWiki w mniej więcej połowie wysokości menu po lewej stronie (8 na rys. 2), choć czasami zdarza się, że administratorzy przerzucają je w inne miejsce. Składa się ona z pola, w które można wpisywać szukane hasła oraz dwóch klawiszy szukaj i przejdź.

Rys. 13: Okienko wyszukiwarki

Klawisze "przejdź" i "szukaj"

Rys. 14: Wynik po kliknięciu na "szukaj"

Rys. 15: Wynik po kliknięciu na "przejdź" dla nieistniejącej strony

Klawisz szukaj służy do pełnego przeszukania serwisu. W wyniku tej operacji dostaje się listę wszystkich stron, w których choć raz występuje wpisane do okienka słowo lub ciąg słów. Lista ta jest uporządkowana względem częstotliwości występowania szukanych słów w tekście strony.

Ogólny wygląd strony z listą wyszukanych stron przedstawia rys. 14. Na górze strony znajduje się powtórzone okienko wyszukiwania (1) z mini-klawiaturką (2) z polskimi znakami diakrytycznymi, która umożliwia wpisanie słów z tymi znakami osobom, które nie posiadają polskiej klawiatury. "Klawiaturka" pojawia się tylko na niektórych projektach wiki.

Poniżej znajduje się lista znalezionych stron (4). Lista ta składa się z linku do odpowiedniej strony, fragmentu tekstu, w którym zostały odnalezione szukane słowa, oraz informacjami o stronie - jej długością i datą jej ostatniej edycji. Gdy lista odnalezionych stron jest długa, oprogramowanie dzieli ją na części po 20 sztuk. Przechodzenie do kolejnych części listy można wykonywać, klikając na cyferki nad lub pod listą (3).

Klawisz Przejdź kieruje bezpośrednio do strony o tytule ściśle odpowiadającym wpisanej do okienka frazy, jeśli tylko taka strona istnieje. Gdy nie istnieje strona o tytule odpowiadającym ściśle wpisanej frazie, otrzymuje się listę wszystkich stron, w których występują wpisane słowa.

Dla nieistniejących stron, działanie klawisza "przejdź" nie różni się prawie wcale od działania klawisza "szukaj". Przykładowy efekt działania klawisza "przejdź" dla nieistniejącej strony jest przedstawiony na rys. 15. Jedyna różnica w porównania do działania klawisza "szukaj" to w tym przypadku pojawienie się czerwonego linku (6) do nieistniejącej strony, której tytuł ściśle odpowiada wpisanej frazie. Jak z każdym czerwonym linkiem - kliknięcie na niego umożliwia rozpoczęcie tworzenia tej strony.

Przestrzenie nazw

Oprócz podziału na kategorie, strony w MediaWiki są też dzielone na tzw. przestrzenie nazw. W osobnej przestrzeni znajdują się strony bezpośrednio przeznaczone dla czytelników (tzw. przestrzeń główna), w osobnej strony z opisami grafik, w jeszcze innej strony kategorii itd. Standardowo wyszukiwarka pokazuje wyniki ograniczone do głównej przestrzeni nazw. Aby móc przeszukiwać inne przestrzenie nazw, na dole strony z listą odnalezionych stron, znajduje się pole (7 na rys. 15), przy pomocy którego można zaznaczyć w jakich przestrzeniach chce się powtórzyć wyszukiwanie.

Większości czytelników wystarcza w zupełności wyszukiwanie w głównej przestrzeni nazw. Czasami jednak przydatne może być wyszukiwanie w przestrzeniach grafik i kategorii.

Ograniczenia wyszukiwarki

Napisane na podstawie hasła Przeszukiwanie w Wikipedii.

W tekście muszą być wszystkie słowa wpisane do wyszukiwarki

wyszukiwanie zwraca tylko te strony, które zawierają w swojej treści wszystkie słowa wpisane do okienka. Dlatego jeżeli wyszukiwanie nie zwróci żadnej strony w wyniku, usuń któreś ze słów, a także upewnij się, czy są one poprawnie wpisane. Ponadto jeśli wpisałeś np. słowo "Śląsk", nie zostaną odnalezione strony zawierające w swej treści np. wyraz "śląski".

Stopwords

Należy unikać stosowania krótkich i powszechnych słów takich jak: "aby", "ale", "bardzo". Niestosowanie się do tej reguły jest najczęstszą przyczyną niepowodzenia wyszukiwania. Pełna lista tych słów znajduje się w specjalnym haśle w Wikipedii.

Wyszukiwanie nie uwzględnia wielkości liter

Wyszukiwanie słów "fortran", "Fortran" i "FORTRAN" da te same wyniki. Jednak przy więcej niż jednym wyrazie należy pamiętać o wielkości liter (dla frazy "górny śląsk" wyszukiwarka nie zwróci nic, należy wpisać "Górny Śląsk"). Jedynie wielkość pierwszej litery i w tym przypadku nie gra roli (można wpisać "górny Śląsk").

Wyszukiwanie uwzględnia znaki diakrytyczne

Wyszukiwanie odbywa się z uwzględnieniem polskich i innych znaków diakrytycznych. W związku z tym oprogramowanie nie wie, że pisząc "Lotwa" miałeś na myśli "Łotwę", a "zolw" to nazwa zwierzęcia w "języku polskim".

Nie można stosować symboli wieloznacznych

We frazach do wyszukiwania nie można używać ? lub * w celu dopełnienia słów. Jeżeli chcesz szukać zarówno "Polska" i "polski" musisz utworzyć frazę w ten sposób : (Polska or polski).

Wyszukiwanie złożone

Słowa we frazach do wyszukania można łączyć za pomocą "and" (i), "or" (lub) i "not" (nie) w celu tworzenia bardziej złożonych zapytań, można również stosować złożone zapytania z nawiasami. Gdy do okienka wpisze się listę słów, oprogramowanie domyślnie przyjmuje, że występuje między nimi łącznik "and" (i).

Na przykład fraza:

"piłsudski not bronisław"

wyszuka strony zawierające słowo "piłsudski", ale nie zawierające słowa "bronisław"

Fraza:

"(Adolph or Adolf) and Hitler"

wyszuka wszystkie strony, które zawierają słowo "Hitler" i słowo "Adolf" lub "Adolph".

Wyszukiwanie za pomocą Google

Wewnętrzna wyszukiwarka MediaWiki jest stosunkowo prymitywna. Stosuje ona bardzo proste algorytmy wyszukiwania, nie potrafi podpowiadać, sugerować błędów i nie zawsze zadowalająco ustala kolejność stron na liście wyszukiwania. Osoby przyzwyczajone do funkcjonalności Google są często nieprzyjemnie rozczarowane sposobem działania tej wyszukiwarki.

Google umożliwia jednak proste ograniczenie wyników wyszukiwania do jednego serwisu, dzięki czemu można stosować ten serwis zamiast wyszukiwarki wewnętrznej MediaWiki. Ograniczenie to dokonuje się dodając w polu wyszukiwarki Google frazę "site:domena".

Przykład:

fraza:

"rower site:pl.wikipedia.org"

przeszuka polską Wikipedię wg słowa kluczowego "rower".

Słabością tego sposobu wyszukiwania jest to, że Google zazwyczaj wolniej indeksuje zmiany w dynamicznie rozrastających się projektach niż robi to wewnętrzna wyszukiwarka. Np. nowo dodane hasła w Wikipedii są indeksowane przez Google po ok 48 godzinach od ich powstania, zaś wyszukiwarka wewnętrzna "widzi" je już zwykle po kilkunastu minutach.

Z drugiej strony proces indeksowania zmian przez wewnętrzne wyszukiwarki, a także samo wyszukiwanie bardzo obciąża serwery, na których zainstalowane jest oprogramowanie MediaWiki. Z tego względu jest to bardzo często wyłączana funkcja przez administratorów, którym zaczyna brakować "mocy" serwera.

Oczywiście, Google można używać zamiast wewnętrznej wyszukiwarki tylko do tych serwisów, które Google indeksuje. Większość niepublicznych serwisów opartych na MediaWiki blokuje ich indeksowanie przez Google i inne tego typu serwisy.