Ministrant/Kim jest ministrant

Ministranci są członkami Liturgicznej Służby Ołtarza. Jak sama nazwa wskazuje – wykonują więc służbę przy ołtarzu, przy sprawowaniu Eucharystii i innych obrzędów. Jego zadaniem jest uczynienie liturgii sprawniejszą (gdy ministrant przyniesie kielich, czy pomoże kapłanowi przy lavabo, ten nie musi robić tego sam, w wyniku czego poprawia się szybkość sprawowania liturgii), jak również piękniejszą, bardziej uporządkowaną (kapłan wykonujący tylko swoje czynności i ministranci u jego boku ukazują wagę eucharystii w lepszym stopniu niż sam kapłan, robiący „wszystko”). Zadaniem ministrantów jest także odciążenie celebransa z czynności, które nie są dla niego zastrzeżone (wykonywanie psalmów, czytań, czy np. rozkładanie bielizny kielichowej podczas przygotowania darów).

Oczywiście bycie ministrantem nie ogranicza się tylko do Eucharystii. Liturgiczna Służba Ołtarza tworzy pewną zgrana grupę społeczną, która spędza razem czas na zbiórkach, wyjazdach itp. Kwintesencją roku służby liturgicznej jest pomoc księdzu podczas Wizyty Duszpasterskiej (tzw. kolędy).

Zasadniczo wyróżnia się 3 stopnie „wtajemniczenia” ministranckiego: ministrant, lektor i ceremoniarz. Każda z tych osób ma inne funkcje w zgromadzeniu liturgicznym, więc opiszemy każdą osobno.

Ministrant

Ministranci z Ołtarzewa

Ministrantem może zostać osoba, która po pewnym czasie nauki jako kandydat została przyjęta w grono Liturgicznej Służby Ołtarza. Ogólnie uważa się, że ministrantem może zostać chłopiec, który przyjął Pierwszą Komunię Świętą, jednak od tej reguły często się odstępuje i przyjmuje również młodszych chłopaków. W niektórych parafiach obok ministrantów mogą być także ministrantki, jeśli ordynariusz wyraził na to zgodę.

Zadaniem ministranta jest obsługa zgromadzenia liturgicznego w zakresie:

• dzwonienia dzwonkami podczas przeistoczenia i w innych fragmentach mszy
• obsługi przygotowania darów
• trzymania pateny podczas komunii w celu ochrony Ciała Pańskiego przed profanacją
• pomocy księdzu przy puryfikacji (w zakresie nalania wody do kielicha, lub odebrania go z ołtarza)

Służba liturgiczna została podzielona na kilka okresów, zwanych stopniami służby ministranckiej, po to, aby ministranci mogli lepiej poznać i zrozumieć poszczególne funkcje, jakie wykonują. Wyróżniamy następujące stopnie służby ministranckiej:

• choralista:
  • dzwoni dzwonkami i gongami w czasie Mszy św.
  • odpowiada na wezwania kapłana
  • poznaje modlitwy i różne pieśni kościelne

• ministrant światła (ceroferariusz):
  • odpowiada za noszenie świec

• ministrant księgi:
  • ministrant księgi
    • odpowiada za odpowiednie przygotowanie ksiąg liturgicznych
    • zanosi i podaje księgi liturgiczne celebransowi
    • zaznacza właściwe czytania w ewangeliarzu i lekcjonarzu
    • wnosi mszał na ołtarz po modlitwie powszechnej
  • ministrant krzyża (krucyferariusz)
    • nosi krzyż w czasie mszy i nabożeństw

• ministrant ołtarza:
  • ministrant ołtarza
    • odpowiada za odpowiednie przygotowanie ołtarza w czasie Eucharystii (darów ofiarnych i naczyń liturgicznych)
    • posługuje kapłanowi i diakonowi przy ołtarzu
  • ministrant od pontyfikalii (ministrant mitry i pastorału)
    • odpowiada za insygnia biskupie: mitrę i pastorał
    • trzyma i podaje insygnia biskupie
  • ministrant kadzidła (turyferariusz i nawikulariusz)
    • podaje kadzidło kapłanowi i czasami sam wykonuje kadzenie
    • dba o właściwe przygotowanie kadzidła i o czystość kadzielnicy i łódki
  • ministrant wody:
    • podaje kapłanowi kociołek i kropidło do pokropienia wiernych
    • dba o kociołek i kropidło

Lektor

Lektorem zostaje chłopiec, który w wieku co najmniej 12-14 lat zostaje zgłoszony przez swojego opiekuna na kurs lektorski organizowany w diecezji. Zostaje nim po promocji, której po kursie udziela biskup. Zadania lektora to:

• czytanie czytań, wezwań modlitwy wiernych, jak również nieraz śpiewanie Psalmu Responsoryjnego
• wykonywanie czynności ministranckich, które wymagają większej siły, precyzji i doświadczenia, których często brakuje młodszym ministrantom (np. niesienie krzyża, obsługa kadzielnicy)

Ceremoniarz

Ceremoniarz, to członek LSO, który po posłudze w formie ministranta i lektora odbywa specjalny kurs ceremoniarski. Zasadniczo ceremoniarzem może zostać już 15-latek, ale w większości parafiach wysyła się na kurs starszych, gdyż funkcja ceremoniarza jest funkcją niezwykle trudną, odpowiedzialną, wymagającą obeznania, doświadczenia i dojrzałości. Ceremoniarz powinien być spokojny, nie może panikować w nagłych, nieprzewidzianych sytuacjach. Jego zadania to:

• zorganizowanie, wyćwiczenie i przygotowanie asysty liturgicznej do większych uroczystości
• dyskretne interweniowanie podczas zgromadzeń w sytuacjach wyjątkowych, które nie powinny się zdarzyć, ale jednak się zdarzają (jeżeli w waszej parafii nie zdarzają się wpadki przy asyście lub celebracji, to znaczy, że macie dobrych ceremoniarzy, który interweniują tak dyskretnie, że w ogóle nie widać, iż jest to działanie kryzysowe)
• pomoc animatorowi przy organizacji zbiórek i szkoleń dla kandydatów (por. Komendy ceremoniarza

Animator

Animator to najwyższy stopień służby liturgicznej. Zostaje nim osoba po bierzmowaniu i ukończeniu odpowiedniego kursu (biskup ustanawia urząd animatora). Osoba pełniąca tę funkcję powinna być autorytetem dla młodszych ministrantów i odznaczać się pobożnością, wiarą, a także mieć dobry kontakt z młodzieżą, by dobrze prowadzić spotkania z ministrantami. Animator może pełnić funkcję ceremoniarza (animatora liturgicznego). Animator:

• dba o wspólnotę ministrancką
• troszczy się o powierzonych mu ministrantów
• pomaga w organizowaniu zbiórek formacyjnych
• wspomaga kapłana w przygotowaniu ministrantów do wzorowego pełnienia służby