Niemiecki dla gimnazjum/Liczebniki główne

Gramatyka

edytuj

W języku niemieckim liczebniki od 11 do 19 tworzymy dodając końcówkę -zehn Wyjątek stanowią liczebniki nieregularne: elf (11), zwölf (12).

11' elf jedenaście
12 zwölf dwanaście
13 dreizehn trzynaście
14 vierzehn czternaście
15 fünfzehn piętnaście
16 sechzehn szesnaście
17 siebzehn siedemnaście
18 achtzehn osiemnaście
19 neunzehn dziewiętnaście

Liczby dziesiętne tworzymy dodając do liczby końcówkę - zig, a więc:


20 zwanzig dwadzieścia
30 dreißig trzydzieści
40 vierzig czterdzieści
50 fünfzig pięćdziesiąt
60 sechzig sześćdziesiąt
70 siebzig siedemdziesiąt
80 achtzig osiemdziesiąt
90 neunzig dziewięćdziesiąt

Wyjątkiem oznaczone są liczby podgrubione


Jednostki i dziesiątki łączymy spójnikiem und (i). Liczbę 48 zapisujemy tak: acht-und-vierzig (achtundvierzig).

21 ein und zwanzig » einundzwanzig dwadzieścia jeden
56 sechs und fünfzig » sechsundfünfzig pięćdziesiąt sześć
72 zwei und siebzig » zweiundsiebzig siedemdziesiąt dwa
33 drei und dreißig » dreiunddreißig trzydzieści trzy
69 neun und sechzig » neunundsechzig sześćdziesiąt dziewięć
84 vier und achtzig » vierundachtzig osiemdziesiąt cztery

W języku niemieckim liczby pisane są łącznie, ale najpierw piszemy jednostkę a później dziesiątkę.

Rzeczowniki

edytuj

Niekiedy zauważyłeś/zauważyłaś, iż rzeczowniki niemieckie są dosyć długie. W języku polskim słowo niedziela powstało po połączeniu nie + dziel [1]. W języku niemieckim istnieje duża grupa takich rzeczowników. Na przykład Telefonnummer czyli numer telefonu to połączenie słów Telefon (Telefon) i Nummer (numer). Podobnie powstały na przykład:

  • der Osterhase - zajączek wielkanocny (das Ostern + der Hase)
  • das Puppenhaus - domek dla lalek (die Puppe + das Haus)

Wie ist deine Telefonnummer?
691110588. Und deine?
56761450

Ćwiczenia

edytuj
  • Opanuj dosyć dobrze liczebniki od 0 -10 i postaraj się szybko przeczytać ten ciąg metodą jeden - trzy - osiem - pięć:
    6382
    6529
    1903
    292784
    84820381
  • Teraz te liczby, które przed chwilą przeczytałeś powtórz, ale już metodą osiemdziesiąt dwa - sześćdziesiąt trzy
  • Odpowiedz na pytanie: Wie is deine Telefonnummer?

Przypisy

  1. W staropolskim języku dziel znaczy pracuj czyli nie + pracuj.