Piwowarstwo domowe/Składniki

Do uwarzenia piwa oprócz sprzętu będziemy także potrzebowali kilku surowców. Część z nich jest nie do zdobycia w "normalnych" sklepach. Zostaje nam wizyta w browarze, słodowni lub sklepie internetowym.

Woda

Woda

To, jakiej wody możemy użyć, w dużej mierze zależy od piwa, które chcemy uwarzyć. Do warzenia niektórych gatunków piw potrzebna jest woda o określonej twardości, jednak do naszego celu wystarczy zwykła "kranówa". Ważne tylko, by nie dominował w niej zapach chloru, w przeciwnym razie należy ją przegotować lub odstawić na 3 dni i co jakiś czas zamieszać. To sprawi, że większość chloru się ulotni. Można też zakupić wodę źródlaną w sklepie lub użyć wód oligoceńskich, o ile mamy dostęp do takowych. Wody mineralne należy stosować ostrożnie, gdyż na ogół są zbyt twarde do warzenia piwa.

Słód

Słód

Jeden z najważniejszych składników piwa. Na 10 litrów piwa potrzebować go będziemy około 3 kilogramów. Najpopularniejszym jest słód pilzneński i monachijski. Inne słody, które mogą być potrzebne w przyszłości, to karmelowy jasny i ciemny oraz słody barwiące do piw ciemnych.

Do warzenia piwa potrzebujemy słodu śrutowanego, czyli rozdrobnionego. Możemy zamówić sobie takie śrutowanie w sklepie internetowym bądź zrobić to samodzielnie. Jeżeli nie dysponujemy śrutownikiem, to można użyć do tego celu ręczny młynek do kawy.

Ześrutowany słód musi być wykorzystany najpóźniej w trzy miesiące po śrutowaniu. Nie śrutowany może leżeć nawet do roku w szczelnie zamkniętym opakowaniu i z ograniczonym dostępem do światła.

Chmiel

Szyszki chmielu

Chmiel jest w piwie tylko dodatkiem, ale za to bardzo ważnym. Dzięki niemu czuć goryczkę i przyjemny aromat. Będziemy potrzebować około 50g chmielu. Do wyboru mamy kilka rodzajów, z czego dwa cieszą się dużą popularnością: Lubelski (chmiel aromatyczny) i Marynka (chmiel goryczkowy).

Jak sama nazwa wskazuje, zadaniem chmielu aromatycznego jest nadanie piwu jego aromatu. Dzięki obecności chmielu goryczkowego otrzymujemy niepowtarzalny smak piwa. Ta niepowtarzalność będzie raczej towarzyszyła naszym pierwszym warkom, dopóki nie uda nam się dobrać idealnej proporcji.

Oprócz tego chmiel dzieli się na suszony (szyszki) i granulowany. Ten drugi jest zdecydowanie prostszy w dawkowaniu i wydajniejszy, ale szyszki nadają naszemu warzeniu niepowtarzalną atmosferę (także ze względu na duży aromat); poza tym wyglądają efektowniej i prościej odfiltrować je od brzeczki.

Drożdże piwowarskie

Odpowiednio dobrane drożdże zapewnią naszemu piwu odpowiednią moc i smak. Do wyboru mamy drożdże suche i płynne. Początkowo wygodniej (i taniej) jest używać drożdży suchych, z czasem jednak konieczne może okazać się użycie drożdży płynnych, zwłaszcza jeżeli planujemy warzenie piwa innego niż jasne pełne, nie wszystkie bowiem szczepy drożdży dają się doprowadzić do postaci suchej. Drożdże zarówno jednego jak i drugiego rodzaju można z powodzeniem odzyskiwać i wykorzystywać powtórnie, choć to zadanie nie jest proste.

Rozróżniamy drożdże górnej i dolnej fermentacji. Te pierwsze wykorzystamy w temperaturach 16-24°C, drugie w niższych, 8-15°C. Oba rodzaje nadają inny charakter i wykorzystywane są w przypadku różnych rodzajów piw. Drożdże górnej fermentacji gromadzą się na powierzchni fermentującego piwa, zaś dolnej fermentacji tworzą warstwę osadu na dnie fermentora. Początkowo najlepiej zaopatrzyć się w suche drożdże dolnej fermentacji, np. Saflager czy uniwersalne Braupartner. Sposób ich użycia opisany jest na opakowaniu.

Inne

Brew-kity

Brewkit to nachmielony ekstrakt słodowy przygotowany do szybkiej produkcji smacznego piwa. Choć niektórzy uważają brewkity za gotowce, bo to producent zdecydował za nas o smaku i nachmieleniu, to piwo tak zrobione dalej jest naszego autorstwa - można je na przykład wysłać na konkurs. Brewkit dostarczany jest w puszce, którą naszym zadaniem jest rozpuścić w gorącej wodzie. Postępując według prostego przepisu dostarczanego wraz z puszką jesteśmy w stanie zrobić piwo. Większość producentów sugeruje w swoich przepisach dodanie 1kg cukru lub glukozy, co jednak stanowczo odradzamy - w ten sposób otrzyma się piwo cienkie o bardzo bimbrowym aromacie. Znacznie lepszą, ale też i kosztowniejszą opcją jest użycie ekstraktu słodowego. Warząc z brewkitem pomijamy proces zacierania brzeczki, chmielenia, filtrowania, musimy natomiast dysponować fermentorem i, co oczywiste, butelkami. Takie piwo robi się zdecydowanie szybciej, w stosunkowo niewielkim garnku i bardzo prosto, jest więc to sposób polecany dla początkujących.

Przykładowe warzenie z brewkitem mogłoby wyglądać następująco: w 10 litrowym garnku z gorącą wodą rozpuszczamy brewkit i ekstrakt słodowy. Po doprowadzeniu do wrzenia (w celu sterylizacji) przelewamy roztwór do fermentora. Następnie dolewamy zimnej wody do 23 litrów, starając się napowietrzyć brzeczkę. Upewniwszy się, że płyn jest wystarczająco ostudzony zadajemy wcześniej uwodnione drożdże i zamykamy fermentor pokrywą z rurką fermentacyjną. Fermentor zostawiamy na 2 tygodnie w temperaturze pokojowej a następnie butelkujemy.

Ekstrakty słodowe

Jest to zagęszczony wyciąg ze słodu w postaci gęstego syropu. Podobnie jak brewkit dostarczany jest w puszce. Warząc piwo z ekstraktu mamy większy wpływ na jego goryczkę, ponieważ sami musimy nachmielić ekstrakt. Ekstrakt słodowy dodawany może być także do piw warzonych z procesem zacierania.

Dodatki

Surowce niesłodowane dodaje się do piwa, by wpływać na jego właściwości takie jak smak, kolor czy pienistość. Miód, owoce, przyprawy korzenne, kawa zbożowa, kukurydza, ryż, płatki owsiane - lista ograniczona jest tylko naszą wyobraźnią. Nie należy bać się eksperymentów. Jeżeli nie jesteśmy pewni, czy będzie nam smakować piwo z jakimś dodatkiem, można uwarzyć mniejszą ilość lub dodać tylko do części warki (np. podczas fermentacji cichej lub butelkowania). Więcej o dodatkach do piwa znajduje się w przepisach, artykułach i forach na stronach internetowych (zob. źródła).