Podstawy turystyki/Historia turystyki na świecie
Historia turystyki na świecie edytuj
Trudno jest sprecyzować, kiedy tak naprawdę zaczęła się rozwijać turystyka. Ludzkość już dawno zaczęła podróżować, wyjazdy do kurortów czy do innych miast miały miejsce już w starożytnym Rzymie, wcześniej ludzie także często przemieszczali się. Nie można więc jednoznacznie wyznaczyć początku rozwoju turystyki. Ogólnie można jednak podzielić okresy rozwoju turystyki na cztery fazy:
- wczesnohistoryczną do roku 1850
- początkową w latach 1850 - 1914
- wzrostu w latach 1914 - 1945
- turystyki masowej od 1945 do dziś
Podział dla Polski różni się nieco od przedstawionego powyżej.
Faza wczesnohistoryczna edytuj
Fazę wczesnohistoryczną rozwoju ruchu turystycznego określa tylko data końcowa i jest to około rok 1850 - około tego roku Thomas Cook, prekursor turystyki, zaczął organizować pierwsze wyjazdy o charakterze typowo turystycznym.
Przedtem jednak rozwijały się już różnego rodzaju wyjazdy: militarne, handlowe, poznawcze czy zdrowotne były znane już w starożytnym Egipcie, Grecji i Rzymie. Szczególnie Rzymianie dobrze dopracowali system dróg łączących odległe krańce cesarstwa. Wzdłuż tych dróg powstawały punkty noclegowe - pradziadkowie dzisiejszych moteli. Chętnie podróżowali także Chińczycy, istnieje prawdopodobieństwo, że udało im się nawet dopłynąć do Ameryki na 80 lat przed Kolumbem.
W średniowieczu szczególną role odgrywały podróże do miejsc kultu religijnego (jak Jerozolima). Szybszy rozwój był jednak zastopowywany przez utrudnienia takie jak czasochłonność, kosztowność oraz niebezpieczeństwo podróży. Dlatego dopiero w XVII wieku zwiększyła się liczba wyjazdów - głównie wśród Anglików, a celem był kontynent europejski.
Faza początkowa edytuj
Faza początkowa rozwoju turystyki trwała od około 1850 roku (pierwsze wyjazdy zorganizowane przez Thomasa Cooka) do około 1914 roku (wybuch I wojny światowej). Popularyzacja mogła następować przede wszystkim dzięki wynalezieniu maszyny parowej (przyspieszenie transportu), rozwojowi infrastruktury, w tym informacyjnej czy wzrostowi dobrobytu dzięki uprzemysłowieniu.
Pracownicy wywalczyli sobie pierwsze prawa socjalne, co pozwoliło na zwiększenie czasu wolnego, który można było spożytkować na podróżowanie.
Faza wzrostu edytuj
Faza wzrostu to okres pomiędzy 1914 a 1945 rokiem, czyli tzw. okres międzywojenny (wraz z obydwoma wojnami światowymi). Czynnikiem pobudzającym rozwój podróży była podpisana w 1919 roku w Waszyngtonie umowa o wprowadzeniu 8-godzinnego dnia pracy. Pojawiły się także pierwsze urlopy wypoczynkowe, różne ruchy polityczne (w tym nazistowskie i faszystowskie) również organizowały wyjazdy.
Zmieniła się struktura ruchu turystycznego, dzięki większej ilości wolnego czasu więcej ludzi mogło zacząć podróżować, a ich niskie zarobki nie musiały w tym wcale przeszkadzać - dało to sygnał do rozwoju turystyki socjalnej.
Faza turystyki masowej edytuj
Okres po 1945 to początek turystyki o znaczeniu masowym - rozwinęły się wyjazdy grupowe, coraz więcej ludzi mogło sobie pozwolić na podróżowanie - dało to impuls do zwiększenia zróżnicowania ofert turystycznych. Obecnie turystyka rozwinęła się do tego poziomu, że stanowi pokaźną część zysków światowej gospodarki, a w niektórych krajach czy regionach nawet połowę przychodów.
Co ciekawe, do 1990 roku rozwijały się dwa modele turystyki - gospodarki rynkowej oraz gospodarki nakazowo-rozdzielczej (centralnie planowanej).