Przewodnik po OZE/Otwarte Zasoby Edukacyjne

Powszechne już wykorzystanie komputerów i internetu jest dla nauczycieli ogromną szansą – jeszcze nigdy samodzielne przygotowywanie bądź znalezienie i dostosowanie do własnych potrzeb interesujących i przydatnych pomocy naukowych nie było tak łatwe.

Społeczność akademicka zawsze dzieliła się wiedzą. Raport OECD Giving Knowledge for Free: the emergence of Open Educational Resources wykazał, że ponad 3000 kursów z ponad 300 uniwersytetów był o dostępnych na świecie w 2007 roku. Rosnąca liczba inicjatyw otwartego udostępniania treści edukacyjnych spowodowała powstanie ruchu Otwartych Zasobów Edukacyjnych (OZE).[2]

Termin Otwarte Zasoby Edukacyjne po raz pierwszy został użyty podczas Forum on the Impact of Open Courseware for Higher Education in Developing Countries przy UNESCO w 2002 r. Uczestnicy spotkania dostrzegli wtedy potrzebę tworzenia dostępnych dla wszystkich zasobów edukacyjnych.

Nie istnieje centralna organizacja grupująca, zarządzająca czy standaryzująca procedury OZE. Otwarte Zasoby Edukacyjne to termin określający wiele zróżnicowanych inicjatyw edukacyjnych z całego świata, zorganizowanych zarówno w tradycyjny, jak i innowacyjny sposób, mających różne cele i grupy beneficjentów. Istnieje jednak zgoda czym OZE są.

Otwarte Zasoby Edukacyjne to materiały dostępne do dalszego wykorzystania, bez konieczności pytania kogokolwiek o zgodę. Zasoby mogą mieć formę podręczników, kursów on-line , syllabusów, testów,multimediów, oprogramowania i innych narzędzi, które można wykorzystać w procesie nauczania i uczenia się. Mówiąc ogólnie, mogą to być materiały dedykowane, opracowane na potrzeby programu kształcenia lub każdy inny zasób, który w procesie kształcenia można wykorzystać. Każdy ma prawo się nimi dzielić, adaptować, poprawiać i tłumaczyć na inne języki. Aby było to legalne w świetle prawa autorskiego przy ich publikacji stosowane są tzw. wolne licencje.

Dzięki nim korzystanie z otwartych zasobów jest proste. Zgodnie z zapisami wolnej licencji każdy może:

  • ponownie wykorzystywać materiały opracowane przez innych,
  • zmieniać, przekształcać, adaptować do swoich celów i potrzeb (np. tłumaczyć teksty w j. obcych),
  • łączyć z innymi materiałami (remiksować, np. tekst z dźwiękiem),
  • ponownie rozpowszechniać - dzielić się swoją pracą z innymi.[3]

Otwarte Zasoby W Polsce edytuj

Polskie organizacje zaangażowane w tworzenie otwartych projektów edukacyjnych to 13 instytucji i organizacji skupionych wokół Koalicji Otwartej Edukacji, której celem jest promowanie metod, ideałów, dobrych praktyk OZE. Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich, Fundacja Nowoczesna Polska, Interdyscyplinarne Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego Uniwersytetu Warszawskiego (polski partner Creative Commons) oraz Stowarzyszenie Wikimedia Polska to członkowie założyciele Koalicji. Polska jest dziś postrzegana jako jeden z liderów innowacji na rzecz otwartości w edukacji.[4]


Przypisy

  1. Koalicja Otwartej Edukacji (2010), Otwarta Edukacja. Dostęp: http://koed.org.pl/otwartaedukacja/,odczyt: 1.03.2010. Tekst dostępny na licencji CC BY 2.5 Polska.
  2. Kostera, Agnieszka, Jarosław Lipszyc, Elżbieta Siewicz (2009), Otwarte Zasoby Edukacyjne: Plan działania. Refleksje międzynarodowej społeczności - tłumaczenie na podstawie: Susan D'Antoni, Open Educational Resources: the Way Forward. Dostęp: http://oerwiki.iiep-unesco.org/index.php?title=OER:_the_Way_Forward/Collaborative_work_on_translations/Polish_Version, odczyt: 1.03.2010. Tekst dostępny na licencji CC BY SA 2.5.
  3. Gurel, Seth (2008), Open Educational Resources. Educator Handbook. Dostęp: http://wikieducator.org/OER_Handbook/educator_version_one, odczyt: 1.03.2010. Podręcznik dostępny w serwisie Wikiedukator na licencji CC BY SA.
  4. ICM UW (2009), Przewodnik po otwartej nauce. Dostęp: http://otwartanauka.pl/przewodnik-pootwartej-nauce/, odczyt: 1.03.2010. Tekst dostępny na licencji CC BY 3.0 Polska.