Rumuński/Lekcja 1

(Przekierowano z Rumuński:Lekcja 1)

Jak już wspomniano rumuński nie jest trudnym językiem, jest w nim ponadto wiele miłych podobieństw do języka polskiego.

Zdania

edytuj

Jeśli chodzi o tworzenie zdań kolejność orzeczenia i podmiotu nie jest tak sztywna, jak np. w języku angielskim i niemieckim, ponieważ są to języki analityczne (inaczej pozycyjne, bo wartość danego słowa zależy właśnie od konkretnej pozycji w zdaniu), natomiast polski i rumuński - fleksyjne, co znaczy, że ich znaczenie zmienia się wraz z przyjmowaną końcówką. Zaimki osobowe nie są więc konieczne (z wyjątkiem eu lub ele, ponieważ zdarza się, że odpowiada im ten sam czasownik), a układ słów dość intuicyjny, podobny jak w naszym języku:

Cred că ne-am rătăcit. [krad cæ nam rætæczit] - Myślę, że się zgubiliśmy.
Nu te înțeleg. [nu te ynceleg] - Nie rozumiem cię.

Zaprzeczenie

edytuj

Następną rzeczą, która łączy język polski i rumuński jest zjawisko zwane podwójnym zaprzeczeniem. Polega to na tym, że biorąc słowa takie jak żaden (rum. niciunul), nic (rum. nimic), nigdy (rum. niciodată) itp. łączymy je zawsze z nie:

Nimeni nu te caută. [nimenj nu te kałtæ] - Nikt cię nie szuka. (Nikt nie pyta o ciebie.)
Să nu-i spui nimic! [Sæ nuj spuj nimik] - Nic jej nie mów!
Nu mă interesează deloc [nu mæ interesazæ delok] - Nie interesuje mnie to wcale.

Odmiana przez przypadki

edytuj
Nominativ   

Acuzativ
.
Dativ
.
.
.
Genitiv
.

.

.
.
lui ei
.
.
.
lui ei   
.

cine?

unde?
.
cui?
.
.
.
ale cui?   
.

eu

mine
mă doare
îmi dau
mi-e frig
.
.
meu, mea   
mei, mele

tu

tine
te doare   
îţi dau
ţi-e frig
.
.
tău, ta
tăi, tale

ea, el

.
îl doare
lui/ei îi dau   
ii-e frig
ei-e frica
el îşi dă
ei, lui
.

noi

.
ne doare
nouă/nă dau
ne e frig
ne-a dat
.
nostru, noastră   
noştri, noastre

voi

.
ve doare
vouă/vă dau
ve e frig
ve-a dat
.
vostru, voastră   
voştri, voaste

ele

.
îi doare
(lor) le dau
le-e frig
le-a dat
ei îşi dau
lor
.

cine? - kto?
unde? - gdzie? (tu: kogo?)
cui? - komu?
ale cui? - czyje?