Astrofizyka: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
DrJolo (dyskusja | edycje)
m wyjustowano zawartość tekstową, zmniejszono grafikę na początku modułu - przy niewielkiej rozdzielczości oryginalnego zdjęcia znaczne powiększenie ukazuje piksele, co IMHO nie wygląda estetycznie
DrJolo (dyskusja | edycje)
m literówki, brakujące nawiasy, linkowanie niektórych haseł do wikipedii
Linia 2:
<div align=justify>
'''Astrofizyka''' jest dziedziną leżącą na pograniczu fizyki i astronomii, zajmującą się badaniem procesów fizycznych w skali astronomicznej oraz budową i prawami rządzącymi obiektami astronomicznymi. Tematem badań astrofizyki są procesy fizyczne we Wszechświecie - takich obiektów, jak gwiazdy, galaktyki, materia międzygwiezdna oraz ich wzajemne oddziaływanie.
Badania dotyczą ewolucji Wszechświata w skali kosmologicznej (kosmologia) jak i ewolucji gwiazd (astrofizyka teoretyczna). Astrofizyka traktuje Wszechświat jako ogromne laboratorium fizyczne.
{{wikipedia|astrofizyka}}
{{wikipedia|kosmologia obserwacyjna}}
 
Faktycznie współczesne obserwacje astronomiczne wymagają interpretacji fizycznej, włączając całą wiedzę fizyczną od machaniki klasycznej, mechaniki kwantowej, fizyki fazy skondensowanej, fizyki jądrowej, fizyki cząstek elementarnych po ogólnejogólną teoriiteorię względności.
 
 
== Historia astrofizyki ==
Astronomia jest tak stara, jak nasza cywilizacja. Oddzieliła sie dość dawno od fizyki. W światopoglądzie Arystotelesa, świat niebieski zbudowany był z ciał doskonałych, składał się z doskonałych sfer poruszających się po doskonałych orbitach kołowych. Świat zjawisk ziemskich był niedoskonały. Te dwa światy nie były z sobą związane.
 
Przez wieki zdroworozsądkowy pogląd, że Słońce i inne planety krążą wokół Ziemi, był niepodważalny, aż do 16 wieku, gdy [[w:Mikołaj Kopernik|Mikołaj Kopernik]] zasugerował, że [[w:Ziemia|Ziemia]], jak i inne planety [[w:Układ Słoneczny|układu Słonecznego]], krążą wokół Słońca. [[w:Galileo Galilei|Galileo Galilei]] dokonał pierwszych obserwacji, ale nie miały one w astronomii znaczenia astrofizycznego.
 
Na początku 17 wieku, [[w:Jan Kepler|Jan Kepler]] odkrywa prawa ruchu planet ([[w:Prawa Keplera|prawa Keplera]]). Pod koniec tego wieku [[w:Isaac Newton|Isaac Newton]] połączył prawa Keplera z dynamiką Galileusza. Pokazał, że to samo prawo ciążenia rządzi ruchem ciał na Ziemi, jak i ruchem Księżyca czy planet. Newton dokonał ujednolicenia fizyki ziemskiej z astronomią. Była to pierwsza unifikacja fizyki w historii. Od tego momentu stosujemy jednolity opis (matematyczny, mechaniki nieba) do opisu Wszechświata.
 
Opublikowanie przez [[w:Isaac Newton|Izaaka Newtona]] dzieła [[w:Philosophiae Naturalis Principia Mathematica|''Principia'']] zmieniło [[w:nawigacja|nawigację]] morską.
Od 1670 roku zaczęto używać nowoczesnych przyrządów nawigacyjnych i precyzyjnych zegarów. Potrzeby nawigacji wymogły bardziej dokładne obserwacje astrononmiczneastronomiczne i konstrukcję bardziej precyzyjnych instrumentów pomiarowych.
 
Pod koniec 19. wieku zaobserwowano linie widmowe w promieniowaniu Słońca. Eksperymenty z gorącymi gazami pokazały, że takie same linie można obserwować w ich widmie. Linie te są charakterystyczne dla poszczególnych pierwiastków.
W ten sposób udowodniono, że pierwiastki występujace w Słońcu występują również na Ziemi. Faktycznie, pierwiastek [[w:Hel (pierwiastek)|hel]] został najpierw odkryty w widmie światła słonecznego, a następnie w laboratorium ziemskim (stąd etymologia nazwy pierwiastka).
W 20. wieku badanie linii spektralnych silnie się rozwinęło, prowadząc do powstania [[w:mechanika kwantowa|mechaniki kwantowej,]] koniecznej do zrozumienia eksperymentów i obserwacji astronomicznych.
 
== Astrofizyka obserwacyjna ==