Historia dla gimnazjum/Aleksander Wielki: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
Ananas96 (dyskusja | edycje)
mNie podano opisu zmian
Ananas96 (dyskusja | edycje)
-obrazy, które psują wygląd, szablony
Linia 1:
[[Grafika:AlexanderTheGreat Bust.jpg|thumb|200 px|Aleksander Macedoński]]
 
'''Aleksander III Wielki''' (356-323 p.n.e) , zwany także '''Aleksandrem Macedońskim''', był synem króla Macedonii Filipa II (panował w latach 359-336 p.n.e) i Olimpias. Już jako młody chłopak uczestniczył w wyprawach wojennych swojego ojca. Aleksander był wychowywany i uczony przez ateńskiego filozofa Arystotelesa (384-322 p.n.e). Wszelakie zainteresowania wybitnego filozofa, w dużych ilościach udzielały się młodemu uczniowi. Takie lekcje jak polityka czy moralność a skończywszy na biologi i literaturze przydały się uczniowi w późniejszych latach życia. Początki sławy Aleksandra są głęboko związane z ujarzmieniem czarnego wierzchowca Bucefała, który służył mu przez całe życie. Ojciec wyznaczył go na regenta, gdy ten w zaledwie wieku 16 lat dowiódł swej waleczności. Królem został w wieku 20 lat (336r. p.n.e.). Aleksander pośród innych władców odznaczał się wielkim talentem wojskowym, był znakomitym strategiem i taktykiem, wybitnym politykiem a także administratorem. Cieszył się wielkim poważaniem wśród swojego wojska. Jego imperium rozciągało się od Grecji na zachodzie po Indie na wschodzie. Działania Aleksandra Wielkiego szeroko przyczyniły się do rozprzestrzenienia kultury greckiej, [[Grafika:BattleofIssus333BC-mosaic-detail1.jpg|thumb|320 px|Alexander III Wielki zasłynął nie tylko jako wódz i polityk, ale jako także badacz ówczesnego świata. W wyprawach wojennych towarzyszyli mu także uczeni. Ich zadaniem było zbieranie informacji dotyczących klimatu, ukształtowania powierzchni oraz przyrody nieznanych krain. W skład zespołu wchodziła też grupa wyszkolonych biegaczy i mierniczych (miarą były kroki), którzy zapisywali odległości przebyte przez armię w celu sporządzenia map.]]rozwoju handlu i wprowadzenia jednolitego system monetarnego. W 323r. p.n.e. Aleksander, przebywając w Babilonie dostał wysokiej gorączki i zmarł w wieku 33 lat, ale i tak w wielu miastach przetrwały jego ślady, między innymi na wschodzie gdzie była najgłębiej rozpowszechniana kultura grecka. Miasta te zwane Aleksandrią od imienia swojego założyciela, otworzyły szlak handlowy między Azją a Europą, który przetrwał wieki. Przed śmiercią Aleksander władał terytorium o powierzchni 5 mln km<sup>2</sup>, jednak jego dzieło okazało się nietrwałe. Nie pozostawił męskiego potomka, a po śmierci władcy Macedonia pogrążyła się w wojnie domowej i już nigdy nie odzyskała dawnej potęgi.
 
==Wyprawy Aleksandra==
[[Image:Map-alexander-empire.png|thumb|400px|Mapa terenów zajętych przez Aleksandra]]
Aleksander III Wielki po śmierci ojca usunął innych pretendentów do tronu i objął władzę w wieku zaledwie 20 lat przy poparciu armii i wodzów. Na początku musiał poradzić sobie z wieloma problemami odziedziczonego państwa, sięgającego od Dunaju i wybrzeży Dalmacji aż po wyspy na Morzu Bałtyckim. Pierwszy został uznany za władcę Tesalii, prowincji środkowej Grecji.[[Grafika:Le Brun, Alexander and Porus.jpg|thumb|320 px|Aleksander Wielki nie bez słuszności bywa nazywany największym władcą starożytności. Już w starożytności był okrzyknięty mianem wyjątkowego wodza i władcy. Stał się bohaterem wielu legend na całym świecie (m.in. na arabskim wschodzie opisuje go się jako Aleksandra Dwurogiego). Opowieści o nim są znane jako tzw. '''aleksandreidy'''.]] Potem poskromił Teby, jedno z głównych miast Hellady. Szybko został hegemonem greckiego Związku Korynckiego. By utrzymać władzę w europie, pozostawił część swojej armii, a sam z resztą wojska wyruszył do Azji w kampanii przeciwko odwiecznemu wrogowi - Persji. Dzięki temu Macedończycy wyzwolili się spod rządów potężnego sąsiada. Później Aleksander Wielki kontynuował podboje. Zajął wiele miast fenickich, bez walki podporządkował sobie Egipt, gdzie uznano go za wybawiciela z perskiej niewoli. W delcie Nilu nad Morzem Śródziemnym założył miasto-port Aleksandrię, które później zostało stolicą Egiptu Ptolemeuszów i hellenistycznym ośrodkiem życia umysłowego. W Memfis, najstarszej egipskiej stolicy, został ogłoszony faraonem Egiptu. Wkrótce zajął tereny obecnego Afganistanu i części Iranu, by niedługo potem ruszyć do Indii. Właśnie ta wyprawa była jednym z największych przedsięwzięć Aleksandra. Odbyła się ona wiosną 327r p.n.e. Na początku nie napotkał większego oporu, ale król Porus okazał się jego zażartym wrogiem. W bitwie nad rzeką Hydaspes (obecnie Dżehalam) panikę wśród żołnierzy wywołały słonie użyte w boju przez indyjskiego władcę, który w końcu został pokonany. Bitwa jednak źle wpłynęła na morale żołnierzy - zbuntowali się oni bowiem i odmówili dalszej wędrówki w nieznane.
 
{{wikipedia|Aleksander Macedoński|AleksanderAleksandra WielkiWielkiego}}
{{commons|Alexander the Great|dotyczącą Aleksandra Wielkiego}}
 
<noinclude>