Historia dla gimnazjum/Starożytny Izrael: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
Tomekg.966 (dyskusja | edycje)
Nie podano opisu zmian
Tomekg.966 (dyskusja | edycje)
Nie podano opisu zmian
Linia 23:
 
=== Czasy Mojżesza ===
Izraelici, a przynajmniej plemię Abrahama, zamieszkało w Egipcie. Z czasem faraonowie zaczęli traktować ich za niewolników, ród stawał się jednak coraz liczniejszy. Jednym z Izraelitów był '''Mojżesz''', któremu, jak mówi Biblia objawił się Bóg i nakazał wyprowadzić lud żydowski z Egiptu. Hebrajczykom udało się uciec, mimo sprzeciwu faraona, którego Pan ukarał, zsyłając na jego kraj plagi. '''Na pamiątkę wyjścia z Egiptu''' żydzi obchodzą '''święto Paschy'''. Pod wodzą Mojżesza plemiona izraelskie ruszyły przez pustynię do Kanaanu, zwanego Palestyną. W czasie wędrówki Bóg odnowił z przywódcą na górze '''Synaj''' przymierze zawarte z Abrahamem, nadał mu Prawo, czyli Torę oraz przekazał tablicę z dziesięciorgiem przykazań, w przyszłości zamknięte w skrzyni, zwanej '''Arką Przymierza'''. Podczas trwającej aż czterdzieści lat wędrówki przez pustynię ukształtował się judaizm oraz umocniła wiara w Boga. W końcu Izraelici dotarli do Palestyny, dokąd wprowadził ich następca Mojżesza, Jozue, który zbrojnie podbił większość kananejskich miast i podzielił kraj między '''dwanaście plemion Izraela. '''
 
=== Okres królestwa ===
Wprowadzone przez Jozeugo do Kanaanu plemiona Izraela zjednoczył się w XI w. p.n.e. pod rządami króla '''Saula'''. Po jego krótkim panowaniu władcą został '''Dawid''', któremu udało się pokonać sąsiadujące z Izraelem wojownicze plemiona '''Filistynów''', zająć miasto Syjon. Za czasów Dawida stolicą państwa stała się '''Jerozolima'''. Po jego śmierci władzę objął jego syn '''Salomon''', który wybudował w Jerozolimie '''Świątynię''', gdzie umieścił '''Arkę Przymierza''', przy której palił się siedmioramienny świecznik - '''menora'''. Po śmierci Salomona jego państwo uległo rozpadowi na dwie części: '''Królestwo Judy ze stolicą w Jerozolimie''' i '''Królestwo Izraela ze stolicą w Samarii''', w VIII w. p.n.e. podbite przez Asyrię.
Na początku X w. p.n.e na terenie Palestyny powstało królestwo żydowskie. Najsłynniejszymi władcami byli '''Dawid''' i jego syn '''Salomon'''. Ten drugi, wybudował w Jerozolimie świątynię ku czci [[w:Jahwe|Jahwe]], boga Izraelitów. Dzięki niej [[w:Jerozolima|Jerozolima]] stała się świętym miejscem wszystkich żydów.
 
=== Niewola babilońska i odbudowa Świątyni ===
W VI w. król babiloński '''Nabuchodonozor''' najechał na Królestwo Judy, zdobył Jerozolimę, zniszczył Świątynię, a ludność wysiedlił do Babilonu. Trwający kilkadziesiąt lat '''okres niewoli babilońskiej''' był trudnym czasem dla Izraelitów, których wiara ostatecznie się ukształtowała. W tym czasie prawdopodobnie spisano wiele ksiąg biblijnych oraz zaczęto wierzyć w przyjście '''mesjasza''' - wysłańca Boga, który uwolni Żydów z jarzma nieprzyjaciół i odbuduje Izrael. W 539 r. p.n.e. Babilon pokonany został przez Persów króla Cyrusa, który zezwolił Hebrajczykom na powrót do ojczyzny. Odbudowali oni państwo oraz Świątynię Jerozolimską, jednak niebawem Izrael stał się częścią Rzymu. w 70 r. n.e. Rzymianie zburzyli Świątynię, której już nigdy nie odbudowano oraz zakazali Żydom przebywania w Jerozolimie. Wygnańcy rozpierzchli się po świecie, czcząc Boga w '''synagogach'''. Rozpoczęła się '''diaspora'''. Izrael został odbudowany dopiero w 1948 r. n.e.
Po śmierci [[w:Salomon (król Izraela)|Salomona]], państwo zostało podzielone na pół, a duża część Palestyny została podbita przez wojowniczych sąsiadów. Jeszcze przez następne dwa wieki państwu udawało się utrzymać niezależność, do czasu gdy w VI w. p.n.e. '''Jerozolimę''' zdobyli Babilończycy. Wówczas została zniszczona świątynia Salomona, a większość mieszkańców miasta przesiedlono do innych miast w [[w:Mezopotamia|Mezopotamii]]. Była to tak zwana '''niewola babilońska'''. W 539 roku p.n.e. król [[w:Cyrus II Wielki|Cyrus]] zdobył Babilon, i wygnańcy mogli wrócić do ojczyzny. Niewola babilońska trwała około 50 lat, po powrocie do ojczyzny, byli mieszkańcy tamtych terenów zaczęli odbudowywać zrujnowane miasto - Jerozolimę, w tym świątynie Jahwe. Od tamtej pory Hebrajczyków zaczęto nazywać Judejczykami - od tego słowa pochodzi współczesna nazwa tego narodu - Żydzi. Niewola babilońska była ważnym okresem w historii Żydów. Działali wtedy liczni '''prorocy''' którzy umacniali w ludziach wiarę i przywiązanie do obyczajów przodków. Prorocy nauczali o '''Mesjaszu''', władcy zesłanym przez Jahwe, który w nagrodę za wierność jedynemu Bogu wyzwoli w przyszłości Żydów i odbuduje ich królestwo.
 
{{Definicja|'''Prorok''' - Określenie prorok pochodzi od greckiego słowa ''profetes'', oznaczającego człowieka który przemawia w imieniu Boga. W Biblii Hebrajczyków prorokami są ludzie którzy są wysłannikami Boga. Zobacz też: '''[[w:Prorok|Prorok]]'''.}}