Uciążliwość zapachowa/Zapachowa uciążliwość emitorów – przykłady/Fermy norek: Różnice pomiędzy wersjami

[[Plik:American Mink - Silverblue in Cage.jpg|thumb|Hodowlana [[norka amerykańska]] -– odmiana silverblue]]

'''Odory z ferm norek''' – pojęcie stosowane w odniesieniu do zapachowo uciążliwych [[zanieczyszczenie powietrza|zanieczyszczeń powietrza]], [[emisja zanieczyszczeń|emitowanych]] z obiektów, należących do ferm [[norka|norek]] (gatunek hodowlany: [[norka amerykańska#Norki w hodowli|norka amerykańska]]), traktowanych jako [[instalacja (inżynieria środowiska)|„instalacje”]], dla których są opracowywane [[ocena oddziaływania na środowisko|raporty o oddziaływaniu na środowisko]]. Dotyczy poszczególnych [[związek chemiczny|związków chemicznych]], albo [[mieszanina|mieszanin]] wszystkich [[odorant]]ów, których ilość jest określana łącznie, [[Olfaktometria#Olfaktometria w inżynierii środowiska|metodami olfaktometrycznymi]].

[[strumień zapachowy|Emisję zapachową]] (ilość emitowanych [[Zapach#Zapachy niepożądane ("odory")|odorów]]) wyraża się w [[europejska jednostka zapachowa|jednostkach zapachowych (ou)]] emitowanych w jednostce czasu. Jest ona równa w przybliżeniu iloczynowi liczby norek na fermie przez [[wskaźniki emisji zapachowej|wskaźnik emisji]]. Oszacowana dla konwencjonalnej fermy średnia wartość wskaźnika wynosi ok. 0,4 ou/s·sztuka<ref name="norki 2006">{{cytuj pismo |nazwisko = Kośmider |imię = J.|nazwisko2 = Krajewska |imię2 = B. |url =http://baztech.icm.edu.pl/baztech/cgi-bin/btgetdoc.cgi?BPS2-0037-0020 |tytuł = Calculations of emission with a method of backward modelling. Odour nuisance of mink farming |czasopismo = Polish Journal of Chemical Technology |wolumin = 8|numer = 1|strony = 43-53|data = 2006| język = en|data dostępu = 2011.03.11}}</ref>.

Znana wartość wskaźnika emisji zapachowej umożliwia określanie zasięgu [[standardy zapachowej jakości powietrza|ponadnormatywnej uciążliwości zapachowej]] w otoczeniu ferm o różnej wielkości. Obliczenia są wykonywane metodami matematycznego [[modelowanie dyspersji odorantów|modelowania procesu rozprzestrzeniania się odorantów]]<ref name = "Standardy OŚ2005">{{cytuj pismo |nazwisko = Krajewska |imię = B.|nazwisko2 = Kośmider |imię2 = J.|tytuł = Standardy zapachowej jakości powietrza |czasopismo = Ochrona Powietrza i Problemy Odpadów |wolumin = 39|numer = 6 |strony = 181–191 |data = 2005|język = pl}}</ref><ref name = "IPPC H4 part1">{{cytuj stronę |autor = Environment. Agency, UK 2002|url = http://www.zut.edu.pl/fileadmin/pliki/odory/pdf/IPPC_H4_part_1.pdf|tytuł = Technical Guidance Note -– Integrated Pollution Prevention and Control; Horizontal Guidance for Odour; IPPC H4 part 1 – Regulation and Permitting (draft 2002)|opublikowany= | data dostępu = 2010-11-01|język = en}}</ref><ref name = "Odournet_legislation">{{cytuj stronę |url = http://odournet.com/legislation.html |tytuł =Legislation. Overview of relevant legislation with regard to control of odour releases and odour nuisance.|opublikowany= WWW.Odournet.com | data dostępu = 2010-11-01|język = en}}</ref><ref name = "UNSW_legislation">{{cytuj stronę |url = http://www.odour.unsw.edu.au/odour-policy-regulation.html |tytuł = Odour policies, regulations in Australia and abroad |opublikowany= www.odour.unsw.edu.au | data dostępu = 2010-11-01|język = en}}</ref>.

W zakresie ochrony powietrza atmosferycznego największą wagę przywiązuje się do problemów związanych z emisją amoniaku, który przyczynia się do [[zakwaszenie środowiska|zakwaszenia środowiska]] w wyniku [[nitryfikacja|nitryfikacji]] i niekorzystnie [[Amoniak#Oddziaływanie na organizm ludzki|działa na organizm człowieka]]. Obliczono, że holenderskie fermy norek były w roku 1988 źródłem emisji ok. 200 ton amoniaku<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.google.com/books?hl=pl&lr=&id=G0EYUql3_98C&oi=fnd&pg=PA37&dq=emission+factor+mink&ots=k-YUMQntQK&sig=QLXXf6VtdWyeREjDd6-GWoJWa4g#v=onepage&q&f=false|tytuł=Acidification research in the Netherlands: final report of the Dutch priority programme on acidification|nazwisko=Heij|imię=G. |nazwisko2=Schneider|imię2=T.| data=1991|opublikowany=Elsevier| język=en|data dostępu=2011-03-11}}</ref>.

* urządzenia do przygotowywania i transportu karmy (np. odpady poubojowe, rybne)

|Plik:Field_scal_ind_cardField scal ind card.jpg|Protokół indywidualnych [[Olfaktometria#Skalowanie intensywności zapachu|ocen intensywności zapachu]] w smudze

|Plik:Field_scal_odour_intField scal odour int.jpg|Zespół w czasie [[Olfaktometria#Skalowanie intensywności zapachu|skalowania intensywności zapachu]]

|Nazwa= Prognoza zasięgu wyczuwalności zapachu w otoczeniu ferm o różnej wielkości<br /><small>(izolinie 8% czasu roku, przy izoliniach -– liczba norek na fermie)</small>|wielkość = 200|pozycja=right

|Plik:Norki progn.svg|<small>Częstości występowania stężenia odpowiadającego środowiskowemu progowi wyczuwalności</small>

|opublikowany= PKN Warszawa, 2007| data dostępu = 2010-09-07|język = pl}}</ref><ref name="Normalizacja 2005">{{cytuj pismo |nazwisko = Kośmider |imię = J.|nazwisko2 = Krajewska |imię2 = B. |tytuł = Normalizacja olfaktometrii dynamicznej. Podstawowe pojęcia i jednostki miar|czasopismo = Normalizacja |wolumin = |numer = 1|strony = 15-22|data = 2005 |język = pl}}</ref>). Pomiary emisji utrudnia też jej zmienność z dnia na dzień i w skali roku. Z tych powodów są wykonywane pomiary długofalowe, obejmujące wszystkie okresy hodowli i różne sytuacje meteorologiczne (zmierzające do określenia średnich wartości wskaźnika emisji). Stosowane są pośrednie metody pomiarów, polegające na oznaczeniach [[stężenie zapachowe|stężenia zapachowego]] poza granicą fermy, po stronie zawietrznej (w różnych punktach „smugi zanieczyszczeń”)<ref>{{cytuj pismo |nazwisko = Kośmider |imię = J.| tytuł = Uciążliwość zapachowa. Metodyka terenowych oznaczeń stężenia odorów w powietrzu na przykładzie fermy norek|czasopismo = Archiwum Ochrony Środowiska|wolumin = 24|numer = 2 |strony = 19–32|data = 1998|język = pl}}</ref><ref>{{cytuj pismo |nazwisko = Kośmider |imię = J.|nazwisko2 =Krajewska |imię2 =B.|url = |tytuł = Odor Air Quality Standards and Precision of Odor Intensity Assessments |czasopismo =Polish Journal of Environmental Studies |wolumin = 13|numer =Supplement III |strony = 87–89|data = 2004|język = en}}</ref><ref name="Zdyb 2006">{{cytuj stronę|url=http://www.odory-szczecin.ps.pl/uploads/prezentacje/53._Jacek_Zdyb_eng.zip|tytuł=Odorymetria w zarządzaniu jakością powietrza. Uciążliwość fermy norek – oszacowanie wskaźników emisji zapachowej odorantów na podstawie terenowych badań stężeń przygruntowych|nazwisko=Zdyb|imię=Jacek|nazwisko2=(promotor: J. Kośmider)|data=2006|praca=prezentacja Power Point na Seminarium Instytutu Inżynierii Chemicznej i Procesów Ochrony Środowiska|opublikowany=ZUT w Szczecinie|język=en|data dostępu=2011–03–12}}</ref>.