Pomoc:Tworzenie podręczników: Różnice pomiędzy wersjami

Jeśli masz zamiar stworzyć na Wikibooks nową książkę, trafiłeś w odpowiednie miejsce! Ten poradnik podpowie ciCi, jak skonstruować łatwy w utrzymaniu i poszerzaniu podręcznik, bezboleśnie zaznajomi cię też z paroma zasadami, którymi kierujemy się na Wikibooks, aby utrzymać księgozbiór w porządku i móc go łatwo przeglądać i edytować.

== Przed rozpoczęciem pracy ==

# [[Wikibooks:Jak przeglądać Wikibooks|przeszukaj Wikibooks]] -– być może jest tu już podręcznik, który chciałbyś napisać, lub wystarczy poszerzyć istniejący

# jeśli tego jeszcze nie zrobiłeś, przeczytaj [[Wikibooks:Czym jest Wikibooks#Czym Wikibooks nie jest|Czym Wikibooks nie jest]] i [[Wikibooks:Dlaczego nie pisać na Wikibooks]], aby upewnić się, że dobrze rozumiesz ideę Wikibooks. Książki na Wikibooks mają mieć charakter edukacyjny, zatem np. nie tworzymy tutaj własnych opowiadań, nie przechowujemy tutaj tekstów źródłowych, czy też nie tworzymy podręczników opisujących, jak przejść daną grę komputerową. Dodatkowo przygotowaliśmy dla Ciebie strony [[Wikibooks:Pomoc|pomocy]], w tym moduł [[Wikibooks:Witamy nowicjuszy]]. Zawsze możesz poprosić o pomoc innych użytkowników w [[Wikibooks:Bar|Barze]].

# nie porywaj się na pisanie podręczników o obszernej tematyce. Wyznacz sobie, które tematy chcesz opisać. Zamiast pisać większy podręcznik, bardziej opłaca się stworzyć mniejszy, o węższej tematyce, ale lepiej ją omawiający i mający większe szanse na to, żeby mógł zostać ukończony. Na Wikibooks mamy za dużo przypadków porzucania podręczników na początkowym etapie ich pisania. Jeśli doprowadzisz swoje dzieło do końca, wykażesz się odpowiedzialnością, a także nie rozczarujesz czytelników i innych użytkowników.

== Nazewnictwo ==

Generalnie, preferujemy nazwy, które jak najprościej i najpełniej wyrażają istotę rzeczy: ''Mikrobiologia'', ''Historia Polski'', ''Książka kucharska'', ''Mechanika kwantowa''. Tytuł książki nie powinien być przesadnie długi, nie powinien też zawierać niestandardowych znaków (mechanizm MediaWiki ostrzeże, jeśli dany znak nie może znaleźć się w tytule).

Jeśli tworzymy podrozdziały podręcznika, ich tytuły dopisujemy do tytułu głównej książki. Przykładowo, mamy podręcznik ''Filozofia'' i planujemy dodać rozdział ''Filozofia grecka''. Nowy artykuł powinien nosić nazwę '''Filozofia/Filozofia grecka''' -– tytuł książki i rozdziału są oddzielone slashem (bez spacji).

== Główna strona podręcznika ==

== Konstrukcja ==

Dobrze jest, jeśli przystępując do pracy masz obmyśloną z grubsza wizję podręcznika. Nie chodzi o szczegóły -– raczej o to, jak będzie postępował jego rozwój i jaki zakres ma obejmować. Najlepiej – rzecz jasna – byłoby, gdybyś miał / miała już gotowy podręcznik napisany przez siebie, np. pod "Wordem". Dzięki temu byłyby mniejsze szanse, że porzucisz pisanie podręcznika w połowie pracy. Nie marnowałbyś / marnowałabyś swojego wysiłku i czasu, a czytelnicy nie zawiedliby się na Tobie.

Jednym z pierwszych kroków twórcy nowego podręcznika powinno być umieszczenie w głównym haśle (w naszym przypadku będzie to ''Filozofia'') spisu treści. W ten sposób porządkujemy nasze pomysły i stawiamy ważny krok -– następni edytorzy zastaną już gotowy plan i to tyTy w dużym stopniu wskażesz im, co powinni zrobić.

* Nie piszemy w pierwszej osobie liczby pojedynczej (możemy pisać w liczbie mnogiej). Pomimo tego, że w danym momencie podręcznik może pisać jedna osoba, jednak później ktoś może jeszcze dołączyć do projektu.

== Treść ==

Pora wpisać do podręcznika treść. Nie musisz od razu rzucać się na głęboką wodę -– dobrym pomysłem jest napisanie '''spisu treści''', dobrego i kompletnego wstępu lub pierwszego rozdziału. Kolejni czytelnicy lub edytorzy będą widzieli, że podchodzisz poważnie do tematu i większe jest prawdopodobieństwo, że wrócą do twojejTwojej książki. Spis treści pokaże innym chętnym, co mają robić, gdyby chcieli pomóc w rozwoju podręcznika.

Na początku można wstawić '''kilka linków''' do naszego siostrzanego projektu, [[w:|Wikipedii]] -– szczególnie, jeśli ma hasło poświęcone tematowi. Jednak dopisz coś od siebie i '''nie przepisuj treści z Wikipedii''' -– to niepotrzebne, bo czytelnik może odwiedzić link by przeczytać to samo, a z drugiej strony książka, która składa się z dwóch zdań i kilku linków do Wikipedii sprawia fatalne wrażenie. Nie idź więc na łatwiznę i jeśli zdecydowałeś się stworzyć nową książkę, daj próbkę swoich możliwości. Pamiętaj, że na Wikibooks nie wolno wklejać tekstów objętych [[Wikibooks:Prawa autorskie|prawem autorskim]]. Jeśli znajdziesz tekst, który chcesz skopiować lub przetłumaczyć, ale nie ma wyraźnej informacji o licencji pozwalającej na skorzystanie z niego na Wikibooks -– wstrzymaj się.

Jeśli znalazłeś ciekawy i rozbudowany artykuł na Wikipedii, który chciałbyś przerobić we własnej książce, '''nie przepisuj treści Wikipedii''' -– poproś administratora o '''import strony''' na Wikibooks -– pamiętaj, że używając treści GNU FDL, zobowiązany jesteś podać źródło i jego autorów.

Możesz przeszukać zasoby [[:en:|anglojęzycznych Wikibooks]] oraz pozostałe. Jeśli znajdziesz taką samą książkę w języku obcym, wstaw link do niego (tzw. [[w:Wikipedia:Linki do stron w innych Wikipediach|interwiki]]) -– robi się to umieszczając zwyczajowo na końcu strony kod <tt><nowiki>[[en:Philosophy]]</nowiki></tt> -– jeśli przykładowo znaleźliśmy podręcznik do filozofii. Linki interwiki wstawiamy tylko na stronie głównej książki.

=== Ozdobniki i komunikaty ===

Może okazać się, że będziesz potrzebował zostawić jakieś komunikaty -– na przykład, że w danym miejscu powinien znajdować się obrazek -– lub po prostu zechcesz umieścić w tekście jakiś ozdobnik. Zajrzyj na [[Wikibooks:Szablony]], gdzie znajdziesz listę gotowych do wstawienia elementów. Pamiętaj jednocześnie, że do umieszczania uwag o tekście służy strona dyskusji.

=== Nawigacja ===

=== Grafika ===

=== Materiały z Wikipedii ===

== Korzystaj ze strony dyskusji ==

Na temat każdej strony można rozpocząć dyskusję, klikając na zakładkę powyżej jej tytułu i zaczynając ją jak każdy artykuł. Dyskusja może ciCi się przydać do wstawienia notatek i uwag odnośnie tekstu, a także wytycznych dla przyszłych edytorów. Sam tekst artykułu nie powinien służyć do wstawiania swoich uwag, ewentualnie można w treści artykułu zaznaczyć rzeczy do zrobienia (szablon {{S|TODO}}).

== Kategoria ==

Kategorie na Wikibooks mają nieco inne użycie niż na Wikipedii. Na Wikipedii każda strona znajduje się w jakiejś kategorii; na Wikibooks to podręczniki są podstawowymi jednostkami i '''tylko stronę główną podręcznika''' (okładkę, a wobec jej braku spis treści) '''umieszcza się w określonej kategorii'''. Podręcznik dopasujesz do odpowiedniej kategorii, przeglądając [[:Kategoria:Podręczniki według tematu]].

Wstawiając komendę <nowiki>[[Kategoria:...]]</nowiki>, na okładce należy ją obudować komendą "noinclude", np.

Przeglądając Wikibooks, często napotkasz na skróty, które pojawiają się w ramce, w prawym, górnym rogu strony. Są to po prostu oznaczenia często używanych i odwiedzanych stron, ważnych dla społeczności autorów podręczników. Ich wykaz znajdziesz na stronie [[Wikibooks:Skróty]].

Jeśli przy podręczniku pracuje kilka osób, lub wykorzystywane są w nim źródła zewnętrzne, dobrze jest stworzyć stronę informacyjną podręcznika. Nazywamy ją ''Nazwa podręcznika/O podręczniku''. Na stronie takiej wydzielamy zazwyczaj dwie sekcje.

Druga sekcja, zatytułowana "Źródła" lub "Bibliografia", powinna zawierać listę książek, z których korzystaliśmy przy pisaniu podręcznika i odnośniki do stron internetowych, których treść wykorzystaliśmy. Jest to odpowiednie miejsce na napisanie o licencjach tekstów źródłowych -– jeśli korzystamy np. z tekstu na licencji [[w:GNU FDL|GNU FDL]], to licencja nakłada na nas obowiązek poinformowania o oryginale i o tym, że jest na licencji GFDL.

Koniec pracy nad stroną nie jest finałem procedury dodawania nowej książki. Czeka cięCię jeszcze kilka prostych czynności.

=== Dopisanie do księgozbioru ===

=== Ikony kompletności ===

Jeśli chcesz, możesz umieszczać ikonki kompletności przy poszczególnych działach swojego Wikibooks (tak jak tutaj: [[Lawiny]]) -– rozważ tylko, czy nie zmniejszy to przejrzystości.

=== Wersja dla druku ===

Możesz też pomyśleć na samym początku o wersji przeznaczonej dla druku, jeśli uważasz, że czytelnicy będą chcieli drukować twój podręcznik. Zobacz na [[Wikibooks:Podręczniki do druku]], aby przeczytać, jak to zrobić.

=== Obserwowanie ===

CiężkoTrudno jest dodać cały podręcznik do swojej listy obserwowanych. Na Wikibooks bardziej od tej listy przydaje się funkcja ''Zmiany w dolinkowanych'' (w ramce poniżej pola z wyszukiwaniem). Używając jej na stronie ze spisem treści podręcznika, można zobaczyć listę wszystkich zmian w stronach dolinkowanych ze spisu treści.

=== Zareklamowanie podręcznika ===

Dobrze jest dodać link na Wikipedii, używając szablonu <tt><nowiki>{{wikibooks|Nazwa podręcznika|Nazwa podręcznika}}</nowiki></tt>. Nic nie stoi na przeszkodzie, by zgłosić podręcznik (o ile jest dobry) do internetowych katalogów.