Ubuntu/Podstawowe polecenia: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
UWAGA! Usunięcie treści (strona pozostała pusta)!
m Wycofano edycje użytkownika 83.4.18.169 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Pavroo.
Linia 1:
''Terminal'' czyli emulator konsoli służy do komunikacji z systemem za pomocą wydawanych poleceń.<br>
Terminal uruchamiamy z menu ''Programy-> Akcesoria-> Terminal''.<br>
Konsolę w trybie pełnoekranowym otwieramy, wciskając jednocześnie klawisze Alt+Control+F1 (od F1 do F6), natomiast w okienku, wciskając jednocześnie klawisze lewy CTRL i lewy ALT oraz literę t<br>
Na 7 konsoli uruchomiony jest x-server, czyli interface graficzny systemu, więc wciskając Alt+Control+F7 wracamy do "części graficznej" naszego systemu. Jeśli to nie działa, zajrzyj do [[Ubuntu/Pierwszy raz z trybem tekstowym|poprzedniego modułu]]
 
 
== Obeznanie się z Terminalem ==
Po uruchomieniu konsoli widzisz następujący tekst:<br>
[nazwa użytkownika]@[nazwa komputera]:~$
U mnie wygląda to tak:<br>
michal@michal-laptop:~$
Ten ciąg pokazuje nam, że nie jest wykonywana żadna czynność i możesz wpisać swoje polecenie.<br>
Miejsce, w którym jesteś po uruchomieniu Terminala to katalog domowy użytkownika:<br>
</span><pre>/home/[nazwa użytkownika] </pre><span>
Jeśli chcesz się dowiedzieć gdzie się znajdujesz i do jakich katalogów możesz przejeść wpisz komendę:<br>
</span><pre>ls</pre><span>
Zostaną wyświetlone katalogi do których możesz przejść:<br>
</span><pre>
michal@michal-laptop:~$ ls
Dokumenty MojePliki Publiczny Wideo
dwhelper Muzyka Pulpit
Obrazy Sieć
Photos Szablony
michal@michal-laptop:~$
</pre><span>
Załóżmy że na pulpicie masz katalog (folder) ''Frex'' i chcesz wejść do niego.<br>
W tym celu przechodzimy do pulpitu:<br>
</span><pre>cd Pulpit</pre><span>
Następnie wydaj ponownie komendę "''ls''" aby zobaczyć jakie znajdują się tam pliki lub katalogi:<br>
</span><pre>ls</pre><span>
Otrzymasz miej więcej taki obraz:<br>
</span><pre>
michal@michal-laptop:~/Pulpit$ ls
16565 Frex PolishHolidays.ics
33111 lightning-0.9-tb-linux.xpi
Berlin2Wide.jpg Niezapisany dokument 1.txt
michal@michal-laptop:~/Pulpit$
</pre><span>
Teraz już widzisz katalog ''Frex'' i możesz do niego wejść wpisując komendę:<br>
</span><pre>cd Frex</pre><span>
Jesteś teraz w katalogu ''Frex''<br>
</span><pre>
michal@michal-laptop:~/Pulpit$ cd Frex
michal@michal-laptop:~/Pulpit/Frex$
</pre><span>
 
== Wybrane polecenia ==
{{Porada|Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o możliwościach danej komendy to wpisz w Terminalu<br>
man [nazwa komendy] np. man ifconfig}}
Poniższe polecenia umożliwiają poruszanie się po systemie.<br>
 
=== Operacje na plikach i katalogach ===
Wejście do katalogu:<br>
cd [nazwa katalogu]
Wejście do katalogu root:<br>
cd /
Wyjście do nadrzędnego katalogu (np. z w katalogu "/home/[nazwa użytkownika]" do katalogu "/home"):<br>
cd ..
Cofnięcie się do poprzedniego katalogu
cd -
Tworzenie katalogu:<br>
mkdir [nazwa katalogu]
Tworzenie pustego pliku tekstowego:<br>
touch [nazwa pliku]
Usuwanie pliku:<br>
rm [nazwa pliku]
Usuwanie rekurencyjne (katalog i podkatalogi):<br>
rm -r [nazwa katalogu]
Kopiowanie pliku do katalogu
sudo cp [nazwa pliku] [lokalizacja katalogu]
Kopiowanie pliku firewall do katalogu init.d
sudo cp firewall /etc/init.d/
Wyświetlenie zawartości katalogu w którym się znajdujesz:<br>
ls
Wyświetlenie zawartości katalogu z dodatkowymi informacjami (np. właściciel pliku/katalogu, prawa dostępu):<br>
ls -l
Wyświetlenie zawartości katalogu włącznie z plikami ukrytymi
ls -a
Wyszukiwanie plików w okresowo aktualizowanej bazie danych.np locate *alarm.ogg<br>
locate [nazwa pliku lub rozszerzenie]
 
===Edytowanie plików===
Możemy edytować pliki :
* [[Ubuntu/Tekst|tekstowe]]
* [[Programowanie_w_systemie_UNIX/Kodowanie#Znaki_niedrukowalne|binarne]]
** beav
** Jeex<ref>[http://www.hds619.net/index.php?ref=projects&sub=jeex Jeex]</ref>
** Okteta.<ref>[https://utils.kde.org/projects/okteta/ Okteta - edytor plików binarnych]</ref>
 
=== Zarządzanie pakietami ===
Wyszukiwanie pakietów:<br>
sudo apt-cache search [nazwa pakietu Ubuntu]
Instalowanie programu:<br>
sudo apt-get install [nazwa programu]
Odinstalowanie programu:<br>
sudo apt-get remove [nazwa programu]
Usuwanie nieużywanych pakietów:<br>
sudo apt-get autoremove
Czyszczenie systemu:<br>
sudo apt-get clean
lub
sudo apt-get autoclean
Naprawianie uszkodzonych pakietów:<br>
sudo dpkg --configure -a
Instalowanie pakietów Debiana:<br>
sudo dpkg -i [nazwa pakietu].deb
 
=== Operacje na archiwach ===
Rozpakowanie archiwum "''tar''":<br>
tar -xvf archiwum.tar
Rozpakowanie archiwum "''tar.gz''":<br>
tar -zxvf archiwum.tar.gz
Rozpakowanie archiwum "''tar.bz2''":<br>
tar -jxvf archiwum.tar.bz2
Rozpakowanie archum "''tar.xz''':
tar -Jxf jakis_plik.tar.xz
Rozpakowanie archuwim .zip
7z x archiwum.zip
Rozpakowanie archiwum .rar
unrar x archiwum.rar
 
=== Operacje na obrazach ===
Aby manipulować obrazami z poziomu terminala musimy zainstalować dodatkowy pakiet ''imagemagick'':<br>
sudo apt-get install imagemagick
Aby uzyskać podstawowe informację o obrazie użyj komendy ''identify'':<br>
identify [nazwa pliku].jpg
Aby uzyskać szczegółowe informacje o obrazie użyj komendy ''identify -verbose'':<br>
identify -verbose [nazwa pliku].jpg
Aby zamienić format pliku graficznego na inny (przekonwertować go) użyj komendy ''convert''. Obsługiwane formaty to .jpg, .bmp, .pcx, .gif, .png, .tiff, .xpm:<br>
convert mojdom.jpg mojdom.png
 
convert mojpies.tiff mojpies.pcx
Aby z obrazu utworzyć ikonę o wymiarach 120x120 pikseli użyj komendę ''create thumbnails'' :<br>
convert -thumbnail 120x120 photo.jpg photo1.png
Aby z obrazu utworzyć ikonę o wymiarach 120x120 pikseli z obramowaniem grubości 8 pikseli użyj następującego wariantu:<br>
convert -thumbnail 120x120 -border 8 photo.jpg photo1.png
Aby z obrazu utworzyć ikonę o wymiarach 120x120 pikseli z obramowaniem grubości 8 pikseli, przekręcone o 8 stopni użyj następującego wariantu:<br>
convert -thumbnail 120x120 -border 8 -rotate 8 photo.jpg photo1.png
Aby postarzeć zdjęcie (używając efektu sepii) użyj następujących komend:<br>
convert -sepia-tone 75% samochod.jpg starysamochod.png
Aby zmienić zdjęcię na szkicowane użyj komendy:<br>
convert -charcoal photo.jpg photoszkic.png
 
=== Informacje systemowe ===
Wyświetlenie strony "''manual''" (podręcznika systemowego):<br>
man [polecenie]
Wyświetlenie informacji o wersji Ubuntu:<br>
lsb_release -a
 
lub :
 
uname -m && cat /etc/*release
 
Wyświetlenie informacji o procesorze komputera:<br>
cat /proc/cpuinfo
Wyświetlenie informacji o wersji Ubuntu:<br>
cat /proc/version
Wyświetlenie wszystkich informacji o komputerze - płycie głównej, procesorze i jego architekturze, etc. <ref>[http://www.ezix.org/project/wiki/HardwareLiSter HardWare LiSter = lshw]</ref>:<br>
sudo lshw
Wyświetlenie nazwy jądra systemu operacyjnego, sieciową nazwę systemu i numeru edycji jądra systemu:<br>
uname -a
Wyświetlenie wszystkich uruchomionych procesów na komputerze:<br>
ps -el
Wyświetlenie numeru procesu PID programu gimp (program gimp musi być uruchomiony)
pidof gimp
Zakończenie procesu programu( na przykład PID 4895, w Debianie wpisujemy kill 4895 ):<br>
kill -9 4895
Wyświetlenie informacji o dostępnej pamięci w kilobajtach:<br>
free
Wyświetlenie informacji o dostępnej pamięci w megabajtach:<br>
free -m
Wyświetlenie informacji o dostępnej pamięci w gigabajtach:<br>
free -g
Wyświetlanie użycia CPU
iostat -c 3
Uruchomienie interfejsu wysokiego poziomu dla menedżera pakietów:<br>
aptitude
 
===Dźwięk ===
Test ALSA :<ref>[http://www.geocities.jp/midi_organ_net/alsa/ | How to install GENPO - MIDI-Organ.net]</ref>
aconnect -i
Uruchomienie interfejsu miksera "''ALSA''" do konfiguracji i przechwytywania dźwięku:<br>
alsamixer
 
=== Informacje sieciowe ===
Pokazanie aktualnego ruchu w sieci wszystkich urządzeń sieciowych, np. modem DSL, karta Ethernet,etc.<br>
Aby użyć tej komendy zainstaluj najpierw program "CBM" a po instalacji wpisz komendę:<br>
cbm
Wyświetlenie statusu aktywnych interfejsów sieciowych, np. twój IP:<br>
ifconfig
Wyświetlenie wszystkich aktywnych połączeń z/do twojego systemu:<br>
sudo netstat -tup
Wyszukiwanie numeru IP strony:<br>
net lookup [adres strony]
Narzędzie ping:<br>
ping [adres IP / adres WWW]
Wyświetlanie bramy domyślnej:<br>
route -n
Po wpisaniu komendy w terminalu otrzymamy:
Destination Gateway Genmask Flags Metric Ref Use Iface
192.168.0.0 0.0.0.0 255.255.255.0 U 1 0 0 eth1
169.254.0.0 0.0.0.0 255.255.0.0 U 1000 0 0 eth1
0.0.0.0 192.168.0.1 0.0.0.0 UG 0 0 0 eth1
Gdzie 192.168.0.1 jest adresem bramy domyślnej.
 
=== Uruchamianie programów w Terminalu ===
Niektóre programy możesz uruchomić w Terminalu poprzez wpisanie ich nazwy.<br>
Załóżmy że chcemy uruchomić program graficzny ''[[GIMP]]''.<br>
 
W tym celu uruchom Terminal za pomocą :
* menu ''Programy-> Akcesoria-> Terminal''
* skrótu : ctrl-alt-t
 
i wpisz:<br>
 
gimp
 
{{Nawigacja|Ubuntu:Spis treści|
[[Ubuntu/Niebezpieczne polecenia|Poprzedni]]|
[[Ubuntu/Dostęp do konta root|Następny]]|
}}
 
=== Inne ===
Wyświetlenie kalendarza na bieżący miesiąc:<br>
cal
Wyświetlenie listy wszystkich użytkowników:<br>
who
 
 
Najczęściej aby uzyskać podstawowe informacje o opcjach programu należy wywołać go z opcją "''-h''" lub "''--help''" np:
netstat -h
lub
netstat --help
 
== Zmienne Środowiskowe ==
[[Bash#Zmienne_.C5.9Brodowiskowe|Zmienne środowiskowe (ang-environment variables)]] to zbiór dynamicznych wartości, wpływających na sposób w jaki działać będą uruchomione procesy (programy).
 
Dodawanie zmiennych środowiskowych i ich zapisanie
 
Uruchom Terminal z prawami roota następnie edytuj ukryty plik .profile edytorem [[Emacs|emac]]s. Jeśli nie masz tego
edytora to go zainstaluj wydając polecenie w terminalu
 
aptitude install emacs
 
Po jego instalacji edytuj plik .profile wpisując
 
emacs .profile
 
Zobaczysz mniej więcej taki obraz
</span><pre>
# ~/.profile: executed by the command interpreter for login shells.
# This file is not read by bash(1), if ~/.bash_profile or ~/.bash_login
# exists.
# see /usr/share/doc/bash/examples/startup-files for examples.
# the files are located in the bash-doc package.
 
# the default umask is set in /etc/profile; for setting the umask
# for ssh logins, install and configure the libpam-umask package.
#umask 022
 
# if running bash
if [ -n "$BASH_VERSION" ]; then
# include .bashrc if it exists
if [ -f "$HOME/.bashrc" ]; then
. "$HOME/.bashrc"
fi
fi
 
# set PATH so it includes user's private bin if it exists
if [ -d "$HOME/bin" ] ; then
PATH="$HOME/bin:$PATH"
fi
</pre><span>
 
Jeśli chcesz utworzyć nową zmienną to wpisz jej nazwę i wartość jaką będzie ona miała. Na przykład zmienna=wartość. Nazwę zmiennej piszemy wielkimi literami. Jeśli chcesz by zmienna była zawsze dosŧępna musimy ją zapisać w pliku .profile. Na przykład tworzymy zmienną LD o wartości "/usr/local/ayam/bin/plugins". Teraz dodaj ją do pliku .profile na końcu wpisując
 
###exports
export LD=/usr/local/ayam/bin/plugins
 
Następnie zapisz plik .profile. Teraz za każdym razem gdy uruchomisz komputer twoja zmienna będzie dostępna.
 
=Odnośniki=
<references/>