Rachunkowość/Ewidencja kosztów działalności przedsiębiorstwa/Ewidencja kosztów w układzie rodzajowym/Charakterystyka kont: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika 83.21.131.3 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Persino.
Znacznik: Wycofanie zmian
Linia 15:
 
W tej części podręcznika postaram się scharakteryzować konta kosztów w układzie rodzajowym. Na ten układ składa się siedem rodzajów kont, a mianowicie: Amortyzacja (400), Zużycie materiałów i energii (401), Usługi obce (402), Podatki i opłaty (403), Wynagrodzenia (404), Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia na rzecz pracowników (405) oraz Pozostałe koszty (409). Oczywiście powyższe konta można dzielić na mniejsze, np. zamiast konta "Zużycie materiałów i energii" można stworzyć dwa konta - "Zużycie materiałów" i "Zużycie energii". Wszystko zależy od planu kont jaki firma przyjęła w prowadzeniu dokumentacji finansowej. Oprócz omówienia kont kosztów w układzie rodzajowym umieściłem dla każdego konta schemat ewidencji, który obrazuje z jakimi kontami może konto kosztu korespondować oraz po jakich stronach należy operacje księgować na tych kontach. Znajdziecie tutaj także proste przykłady, które mam nadzieję dopełnią tą charakterystykę.
 
=== Konto "Amortyzacja" (400) ===
Na tym koncie ujmowane są odpisy amortyzacyjne, które zmniejszają wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Konto to koresponduje z kontem '''Umorzenie środków trwałych (070)''' lub '''Umorzenie wartości niematerialnych i prawnych (075)'''.
 
{{Infobox|
'''Czym jest amortyzacja?'''<br>
Amortyzacja to inaczej zużycie ekonomiczne i fizyczne w przypadku środków trwałych, a w przypadku wartości niematerialnych i prawnych tylko zużycie ekonomiczne. Amortyzacja zaliczana jest w poczet kosztów działalności podstawowej przedsiębiorstwa. Rozkłada ją się w czasie proporcjonalnie do wartości środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej oraz jego ekonomicznej użyteczności.<br><br>
''Więcej na ten temat przeczytasz w rozdziale [[Rachunkowość/Rzeczowe aktywa trwałe/Wycena rzeczowych aktywów trwałych/Amortyzacja|Amortyzacja]]''
}}
 
==== Schemat ewidencji operacji gospodarczych na koncie "Amortyzacja" ====
[[Plik:Amortyzacja.jpg|center]]
 
==== Przykład 1 ====
'''W marcu miały miejsce następujące operacje gospodarcze:'''
# Obliczono miesięczną amortyzację środków trwałych: 3&nbsp;250,- zł
# Obliczono kwartalną amortyzację wartości niematerialnych i prawnych: 2&nbsp;200,- zł
 
'''Polecenie'''
 
Należy zaksięgować podane powyżej operacje ujmując koszty w układzie rodzajowym.
 
'''Rozwiązanie'''
 
{|class="konta"
|-
|{{Konto otwórz|070|Umorzenie środków<br>trwałych}}
{{Konto zapis|Ma|1|3250,00}}
{{Konto zamknij}}
|{{Konto otwórz|400|Amortyzacja}}
{{Konto zapis|Wn|1|3250,00}}
{{Konto zapis|Wn|2|2200,00}}
{{Konto zamknij}}
|{{Konto otwórz|075|Umorzenie wartości<br>niematerialnych i prawnych}}
{{Konto zapis|Ma|2|2200,00}}
{{Konto zamknij}}
|}
 
=== Konto "Zużycie materiałów i energii" (401) ===
Na tym koncie ujmujemy zużycie materiałów, które mogą być pobrane bezpośrednio z magazynu, ale także te materiały, które nie podlegają magazynowaniu. Oprócz tego na tym koncie ewidencjonuje się zużycie energii wykorzystywanej w działalności produkcyjnej, usługowej, handlowej oraz na potrzeby ogólnozakładowe. Konto to koresponduje najczęściej z kontem '''Materiały (311)''', ale również z kontami takimi jak '''Rozrachunki z dostawcami (202)''', '''Inne rozrachunki z pracownikami (234)''' czy '''Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów (320)'''.
 
==== Przykłady kosztów ====
* koszty zużycia materiałów, surowców, obcych półfabrykatów,
* koszty zużycia materiałów pomocniczych, zarówno własnej i obcej produkcji wykorzystywanych w działalności produkcyjnej i usługowej,
* koszty zużycia materiałów biurowych i gospodarczych,
* koszty zużycia opakowań produkcyjnych i wysyłkowych,
* koszty zakupu książek, czasopism fachowych,
* koszty niedoborów i szkód materiałów wynikłych z ubytków naturalnych lub błędnych pomiarów zużycia,
* koszty zużycia energii elektrycznej i cieplnej,
* koszty zużycia sprężonego powietrza,
* koszty zużycia wody,
* koszty zużycia paliw: ciekłych, gazowych i stałych.
 
{{Infobox|Na tym koncie mogą być również ujmowane '''narzuty odchyleń od cen ewidencyjnych materiałów''', które przypadły na zużyte przez nas materiały. Ewidencja ta ma miejsce tylko w przypadku stosowania w przedsiębiorstwie wyceny materiałów według stałych cen ewidencyjnych.<br>
''Więcej na ten temat przeczytasz w rozdziale: '''[[Rachunkowość/Obrót materiałowy i towarowy|Obrót materiałowy i towarowy]]'''''}}
 
==== Schemat ewidencji operacji gospodarczych na koncie "Zużycie materiałów i energii" ====
[[Plik:Zuzycie materialow i energii.jpg|center]]
 
==== Przykład 2 ====
Stany wybranych kont na 01.01.200X wyglądały następująco:
* Kasa: 2&nbsp;200,- zł (Wn)
* Materiały: 25&nbsp;000,- zł (Wn)
* Rachunek bieżący: 5&nbsp;000,- zł (Wn)
 
'''W styczniu miały miejsce następujące operacje gospodarcze:'''
# Wydano z magazynu materiały do produkcji zgodnie z dowodami Rw: 7&nbsp;500,- zł
# Otrzymano fakturę dotyczącą zużycia energii elektrycznej na hali produkcyjnej: 2&nbsp;250,- zł
# Otrzymano fakturę za prenumeratę czasopism za trzy miesiące: 100,- zł
# Uregulowano zobowiązanie wobec dostawcy z rachunku bankowego: 2&nbsp;250,- zł
# Otrzymano fakturę za zużytą wodę na wydziale produkcji pomocniczej: 1&nbsp;300,- zł
# Pracownik Jan Kowalski przedłożył zakupione druki biurowe wraz z rachunkiem, które przekazane zostały bezpośrednio do zużycia: 35,- zł
# Opłacono gotówką fakturę za prenumeratę czasopism: 100,- zł
 
'''Polecenie'''
 
Należy zaksięgować podane powyżej operacje ujmując koszty w układzie rodzajowym.
 
'''Rozwiązanie'''
 
{|class="konta"
|-
|{{Konto otwórz|101|Kasa}}
{{Konto zapis|Wn|x|2 200,00|Ma|7|100,00}}
{{Konto zamknij}}
|{{Konto otwórz|131|Rachunek bieżący}}
{{Konto zapis|Wn|x|5 000,00|Ma|4|2 250,00}}
{{Konto zamknij}}
|{{Konto otwórz|311|Materiały}}
{{Konto zapis|Wn|x|25 000,00|Ma|1|7 500,00}}
{{Konto zamknij}}
|-
|{{Konto otwórz|401|Zużycie materiałów<br>i energii}}
{{Konto zapis|Wn|1|7 500,00}}
{{Konto zapis|Wn|2|2 250,00}}
{{Konto zapis|Wn|3|100,00}}
{{Konto zapis|Wn|5|1 300,00}}
{{Konto zapis|Wn|6|35,00}}
{{Konto zamknij}}
|{{Konto otwórz|202|Rozrachunki<br>z dostawcami}}
{{Konto zapis|Wn|4|2 250,00|Ma|2|2 250,00}}
{{Konto zapis|Wn|7|100,00|Ma|3|100,00}}
{{Konto zapis|Ma|5|1 300,00}}
{{Konto zamknij}}
|{{Konto otwórz|234|Inne rozrachunki<br>z pracownikami}}
{{Konto zapis|Ma|6|35,00}}
{{Konto zamknij}}
|}
 
==== Przykład 3 ====
Stany wybranych kont na 01.01.200X wyglądały następująco:
* Kasa: 3 000,- zł (Wn)
* Materiały: 50 000,- zł (Wn)
* Rozrachunki z dostawcami: 2 000,- zł (Ma)
* Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów: 3 000,- zł (Wn)
 
'''W styczniu miały miejsce następujące operacje gospodarcze:'''
# Wydano z magazynu materiały do produkcji zgodnie z dowodami Rw: 10 000,- zł
# Obliczono i zaksięgowano narzut odchyleń od cen ewidencyjnych przypadających na zużyte materiały: ... zł
# Uregulowano gotówką zobowiązania wobec dostawcy: 2 000,- zł
 
'''Polecenie'''
 
Należy zaksięgować podane powyżej operacje ujmując koszty w układzie rodzajowym.
 
'''Rozwiązanie'''
 
Na początku liczymy wskaźnik odchyleń od cen ewidencyjnych materiałów:
 
<math>W_o=\frac {3 000 \cdot 100\%}{50 000} = 6\%</math>
 
Następnie liczymy odchylenia przypadające na zużyte materiały:
 
<math>N_o=\frac {6\% \cdot 10 000}{100\%} = 600</math>
 
{|class="konta"
|-
|{{Konto otwórz|101|Kasa}}
{{Konto zapis|Wn|x|3 000,00|Ma|3|2 000,00}}
{{Konto zamknij}}
|{{Konto otwórz|320|Odchylenia od cen<br>ewidencyjnych materiałów}}
{{Konto zapis|Wn|x|3 000,00|Ma|2|600,00}}
{{Konto zamknij}}
|{{Konto otwórz|311|Materiały}}
{{Konto zapis|Wn|x|50 000,00|Ma|1|10 000,00}}
{{Konto zamknij}}
|-
|{{Konto otwórz|401|Zużycie materiałów<br>i energii}}
{{Konto zapis|Wn|1|10 000,00}}
{{Konto zapis|Wn|2|600,00}}
{{Konto zamknij}}
|{{Konto otwórz|202|Rozrachunki z dostawcami}}
{{Konto zapis|Wn|3|2 000,00|Ma|x|2 000,00}}
{{Konto zamknij}}
|
|}
 
=== Konto "Usługi obce" (402) ===