Wikizeszyt historyczny/Początki RON: Różnice pomiędzy wersjami
Usunięta treść Dodana treść
Linia 33:
Kolejne wolne elekcje odbywały się we wsi Wola również pod Warszawą. Dziś jest tam Plac Pole Elekcyjne i pomnik Electio Viritim. Zwróć uwagę, że Warszawa była ważnym centrum politycznym zanim jeszcze król Zygmunt III Waza przeniósł tam swój dwór z Krakowa w 1596 roku!
Wyjątkowe wybory wydarzyły się podczas drugiej, tzw. podwójnej, wolnej elekcji: na króla Polski wybrano Annę Jagiellonkę, a na jej męża Stefana Batorego.
W czasie ostatniej, jedenastej, wolnej elekcji dnia 12 września 1764 roku królem Polski obwołano Stanisława II August Poniatowskiego. Te wybory były kontrolowane przez Cesarstwo Rosyjskie.
Linia 51 ⟶ 53:
[[Plik:Dantzigk.jpg|mały|271x271px|Panorama Gdańska ok. 1570 roku]]
Król Stefan Batory bardzo angażował się w politykę zagraniczną. Chciał wzmocnić znaczenie Rzeczypospolitej na świecie. Wojna z Gdańskiem i wojna polsko-rosyjska szczególnie zapisały się w historii jego panowania w tym kontekście.
Miasto Gdańsk, które było wówczas w granicach Polski, ale dążyło do niezależności i m.in. nie głosowało za wyborem Batorego, stało się celem wyprawy zbrojnej nowego króla. Roczne działania zakończyły się porozumieniem między władzami miasta a władzami kraju. Oddano hołd królowi i wypłacono różne kontrybucje, a restrykcje nałożone na miasto zostały zniesione.
Tymczasem rosyjski władca, car Iwan IV Groźny, wykorzystał ten czas do wtargnięcia na ziemie polskie. Od 1575 roku Rosja zajmowała Inflanty (dziś to m.in. tereny Estonii, Łotwy i Obwodu Kaliningradzkiego): armia cara zdobywała kolejne zamki, dokonywała okrutnych czynów wśród ludności cywilnej. W 1577 r. główna armia moskiewska rozpoczęła regularną wojnę z Rzeczpospolitą. Stefan Batory z pomocą sojuszników z Danii, Szwecji i Inflant, a także Tatarów odbił podczas trzech wielkich wypraw zawłaszczone ziemie. Wojna zakończyła się rozejmem podpisanym 15 stycznia 1582 roku w Jamie Zapolskim.
[[Plik:Wyprawa wojenna piechoty zaciężnej, koniec XVI w., autor nieznany.jpg|mały|266x266px|Piechota gdańska z końca XVI wieku, malowidło z Dworu Artusa]]
''Czy wiesz, że...''1400 km pokonane w czasie kampanii pskowskiej przez wojska hetmana polnego litewskiego Krzysztofa Radziwiłła Pioruna opisał Jan Kochanowski w swoim poemacie ''Jezda do Moskwy?''
Więcej informacji i obszerną sekcję źródeł znajdziesz w artykułach na temat [[w:Wojna_polsko-rosyjska_(1577–1582)|Wojny polsko-rosyjskiej]] i [[w:Wojna_Rzeczypospolitej_z_Gdańskiem|Wojny Rzeczpospolitej z Gdańskiem]].
|