Wikizeszyt historyczny/Początki RON: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
Klarqa (dyskusja | edycje)
Marcelus (dyskusja | edycje)
Linia 11:
Utwórz książkę na Wikibooks z naszych materiałów i używaj jej podczas nauki lub nauczania innych!
 
== Konfederacja Warszawskawarszawska 1573 roku ==
[[Plik:Konfederacja_Warszawska.jpg|mały|302x302px|Dokument Konfederacjikonfederacji Warszawskiejearszawskiej z 28 stycznia 1573. Jej pełny tytuł brzmi: ''Zjazd powszechny szlachecki w Warszawie uchwala artykuły mające na celu zachowanie pokoju i porządku wewnętrznego oraz pokoju religijnego między społecznościami wyznaniowymi zamieszkującymi Rzeczpospolitą''. Ten historyczny dokument z wieloma pieczęciami przechowywany jest w Zbiorze Dokumentów Pergaminowych Archiwum Głównego Akt Dawnych.]]
 
W lipcu 1572 zmarł król Zygmunt II August. Nastało bezkrólewie. 28 stycznia 1573 roku na pierwszym sejmie konwokacyjnym (to sejm zwołany w sytuacji funkcjonowania państwa bez władcy) w Warszawie podpisano akt Konfederacjikonfederacji Warszawskiejwarszawskiej, określający zasady funkcjonowania kraju oraz zachowania pokoju i bezpieczeństwa w okresie bezkrólewia. Jednym z zapisanych w dokumencie postanowień było to o zachowaniu pokoju między osobami różnej wiary. Mimo tego, że część szlachty, a także większość biskupów katolickich odrzuciła akt konfederacji, ze względu na zapis o pokoju religijnym, został on włączony do "artykułów henrykowskich", których każdy nowo wybrany król musiał przysiąść przestrzegać. Tym samym władca zobowiązywał się do nie wykorzystywania różnic religijnych w walce politycznej, a także do nie prześladowania ludzi ze względu na wyznanie. A tolerancja religijna stała się ważną częścią polskiego ustroju.
 
Chociaż dokument dotyczył jedynie wyznań chrześcijańskich i odnosił się bezpośrednio jedynie do szlachty, dając jej prawo do narzucania religii swoim poddanym, w praktyce stworzył w Rzeczpospolitej warunki przyjazne dla ludzi różnej wiary, bez względu na stan. Konfederacja Warszawskawarszawska to ważny dokument dla wspartej prawem tolerancji religijnej. Dzięki Konfederacjilonfederacji Polska stała się „azylem heretyków”, "państwem bez stosów". Osoby, które chciały schronić się gdzieś przed wyrokami z powodów religijnych, a także osoby nie związane z żadną religią, mogły – powołując się na postanowienia dokumentu – bezpiecznie przebywać na terenie Rzeczpospolitej.
 
Rozwój kontrreformacji, wzmocnienie katolicyzmu, a także wojny z państwami innej wiary, doprowadziły do faworyzowania katolików oraz ograniczania praw innowierców, mimo tego Rzeczpospolita do końca swoich dni pozostała jednym z najbardziej tolerancyjnych krajów Europy.