Wikizeszyt klasy I-III/Wikizeszyt Jesień: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
Klarqa (dyskusja | edycje)
Klarqa (dyskusja | edycje)
Linia 9:
Wikizeszyty to projekt realizowany od kwietnia 2020 r. przez Wikimedia Polska i wikipedystów - wolontariuszy. Utwórz książkę na Wikibooks z naszych materiałów i używaj jej jako materiałów pomocniczych podczas nauki lub nauczania innych!
 
== Jesień ==
[[Plik:Atlas panstwa zwierzecego. Cz. 1, Zwierzeta ssace 1905 (79897800).jpg|mały|331x331px|Niedźwiedzie na ilustracji z 1905 r. ''Atlas państwa zwierzęcego'', rys. Kurt Lampert. ''Kliknij na grafikę, by ją powiększyć!'']]
 
'''<big>Jesień</big>'''[[Plik:Atlas panstwa zwierzecego. Cz. 1, Zwierzeta ssace 1905 (79897800).jpg|mały|331x331px|Niedźwiedzie na ilustracji z 1905 r. ''Atlas państwa zwierzęcego'', rys. Kurt Lampert. ''Kliknij na grafikę, by ją powiększyć!'']]
=== Zwierzęta leśne ===
 
=== Zwierzęta leśne ===
Przypomnij sobie wakacje i to, jak wieczorem można było jeszcze wyjść na rower albo na spacer nad jezioro. Było jasno! Teraz, jesienią, dni są coraz krótsze, popołudniu już jest ciemno, trochę chce się spać... Ludzie nie zapadają w sen zimowy, choćby bardzo chcieli, ale wiele zwierząt przesypia zimę albo jest mniej aktywna w tym czasie. Na taki długi odpoczynek trzeba się przygotować: to właśnie jesienią wiewiórki zbierają orzechy, a niedźwiedzie dużo jedzą na zapas, by nie czuć głodu w swoich gawrach. Ptaki, które u nas nie zostają, odlatują do cieplejszych krajów (np. [[w:Bocian_biały|bociany]]), dla innych (gile, sikorki) możemy przygotować karmniki ze specjalnymi ziarnami (pamiętaj, że chleb, bułki itp. są dla nich niezdrowe!). Z kolei dla zwierząt leśnych, które nie zasypiają (np. żubrów, saren), ludzie szykują w lasach miejsca z pożywieniem na czas mrozu i śniegu.
 
* Dowiedz się, [[w:Żubr_europejski#Po%C5%BCywienie|czym żywią się żubry]] - w artykule w Wikipedii znajdziesz te informacje w sekcji Pożywienie.
 
* Czy wiesz, że.... małe świstaki tatrzańskie przesypiają zimę otulone przez starsze osobniki? [[w:Świstak_tatrzański|Przeczytaj w Wikipedii]] więcej o życiu tych niezwykłych zwierząt!
 
==== Galeria ====
<gallery caption="Zwierzęta leśne <small&gt;''(kliknij, na zdjęcia, by je powiększyć!)</small&gt;''">
Plik:Paśnik 04.jpg|Przygotowany na zimę paśnik dla zwierząt
Plik:European Brown Bear.jpg|Niedźwiedź brunatny
Linia 33 ⟶ 32:
[[Plik:Grzyby jadalne i trujace 1901 (78178206).jpg|mały|Muchomor - ilustracja z 1901 r., aut. Maria Arct-Golczewska. ''Kliknij na obrazek, by go powiększyć'']]
 
=== Grzyby ===
 
Jesienią pojawiają się takie pyszne owoce jak śliwki, jabłka i gruszki; jest dużo warzyw jesiennych: ziemniaków, buraków. Ale są i grzyby, które mają swoje osobne królestwo i żeby je odnaleźć, trzeba wybrać się do lasu! W wielu krajach ludzie jesienią udają się na grzybobranie, czyli zbieranie grzybów. Niektórzy mają specjalne stroje i narzędzia, ale najważniejsze to nauczyć się rozpoznawać grzyby jadalne i niejadalne. Przydają się do tego specjalne ''Atlasy grzybów'' i... duże doświadczenie''.''
 
Każdy grzyb składa się z kapelusza, trzonu i grzybni (zobacz ilustrację niżej). Nie każdego możemy bezpiecznie zerwać. Borowiki szlachetne, maślaki, rydze, koźlarze czerwone, kurki - te grzyby są pyszne i możemy je zbierać. Uważaj na muchomory czerwone, muchomory sromotnikowe i borowiki szatańskie: są bardzo trujące. Pamiętaj, że nie niszczymy grzybów trujących, one należą do lasu - omiń je i szukaj podgrzybków, powodzenia!
[[Plik:Budowa owocnika grzyba.jpg|lewo|mały|275x275px|Budowa grzyba]]
Zobacz [[w:Grzyby_jadalne|jaka długa jest lista grzybów jadalnych]] wymienionych w artykule w Wikipedii. Znajdź też tam informacje o potrawach z grzybami.
 
* Zobacz [[w:Grzyby_jadalne|jaka długa jest lista grzybów jadalnych]] wymienionych w artykule w Wikipedii. Znajdź też tam informacje o potrawach z grzybami.
Czy wiesz, że.... słowo ''muchomor'' pochodzi od dwóch słów: ''mucha'' i ''morzyć'' (=zabijać)? Czyli muchomor to ten, który zabija muchy!
 
* Czy wiesz, że.... słowo ''muchomor'' pochodzi od dwóch słów: ''mucha'' i ''morzyć'' (=zabijać)? Czyli muchomor to ten, który zabija muchy!
 
 
 
 
 
==== Galeria ====
<gallery caption="Grzyby jadalne i niejadalne <small&gt;''(kliknij na zdjęcia, by je powiększyć!)</small&gt;''">
Plik:Borowik szlachetny (Boletus edulis).jpg|Borowik szlachetny
Plik:Pieprznik jadalny z bliska.jpg|Pieprznik jadalny (kurka)