Wikizeszyt geograficzny/Środowisko przyrodnicze Polski na tle Europy: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
TR (dyskusja | edycje)
→‎Rzeki Wisła i Odra: drobne zmiany redakcyjne
Linia 11:
Rzeki Wisła i Odra płyną przez nasz kraj z południa na północ i choć, gdy spojrzysz na mapę możesz mieć wrażenie, że są od siebie odległe, to... są one połączone ze sobą kanałami oraz innymi rzekami!
 
Rzeka Wisła jest najdłuższą rzeką w Polsce - ma aż 1047 km jejdługości. Jej droga do trasymorza rozpoczyna się w dwóch źródłach Białej i Czarnej Wisełki, na stoku Baraniej Góry, w Beskidzie Śląskim. "Królowa polskich rzek" ma swoje ujście w postaci delty, w Zatoce Gdańskiej. Wędrując wzdłuż Wisły, znajdziesz rozległe piaszczyste łachy, starorzecza i wyspy. Tereny, przez które płynie Wisła, są chronione granicami- m.intzn. leżą w granicach parków krajobrazowych (np. Kazimierski Park Krajobrazowy, Nadwiślański Park Krajobrazowy i in.), rezerwatów przyrody (np. Krowia Wyspa, Ławice Troszyńskie in.), wyznaczony jest także obszar Natura 2000. Sama Dolina Środkowej Wisły to główne lęgowisko mewy pospolitej i rybitwy białoczelnej w Polsce ioraz miejsce gniazdowania rzadkich gatunków ptaków (ostrygojad, płaskonos i in.).
 
Wisła przepływa przez następujące duże miasta w Polsce: Kraków, Warszawę, Płock, Toruń i Gdańsk.
 
Rzeka Odra ma długość 854,3 km (z czego 742 km są w Polsce) i płynie aż przez 3 kraje: Czechy, Polskę i Niemcy. Na długim odcinku Odra stanowi granicę naszego kraju z Niemcami: dużo miast położonych jest po dwóchobydwu stronach tej rzeki (np. Görlitz/Zgorzelec, Guben/Gubin). Odra jest drugą (po Wiśle) najdłuższą rzeką w Polsce. Ma swoje źródło w Górach Odrzańskich, w Czechach. Ujście znajduje się w Zalewie Szczecińskim. Jest niezwykła pod względem starorzeczy, łąk, łęgów i gatunków zwierząt, które zamieszkują w jej pobliżu (m.in. bobry, zimorodki, żółwie błotne, wydry). Wiele jej obszarów jest chronionych w granicach parków krajobrazowych (np. Stobrawski Park Krajobrazowy, Park Krajobrazowy - Dolina Dolnej Odry i in.), rezerwatów przyrody, Obszaru Natura 2000 i w ramach tzw. korytarzy ekologicznych.
 
Odra przepływa przez kilka dużych miast w Polsce: Opole, Wrocław, Zielona Góra i Szczecin.
Linia 24:
Plik:POL Krowia Wyspa 01.jpg|Krowia Wyspa na Wiśle w Kazimierzu Dolnym:
Plik:WyspaRedzinska-GK.JPG|Wyspa Rędzińska na Odrze we Wrocławiu
</gallery>''Czy wiesz, że''...
1)... aż do 1753 roku cała dolina Odry była pokryta bagnami i moczarami. Istniały tam nieliczne wioski rybackie?
2)... w leżącym na obszarze Soleckiej Doliny Wisły, rezerwacie Ostrów Panieński rosną dęby mające 250 lat i 120-150-letnie wiązy?
 
Więcej informacji i '''sekcje ze źródłami''' znajdziesz w Wikipedii w artykułach na temat: [[w:Wisła|Wisły]], [[w:Solecka Dolina Wisły|Soleckiej Doliny Wisły]], [[w:Odra|Odry]], [[w:Łęgi Odrzańskie|Łęgów Odrzańskich]], [[w:Droga_wodna_Wisła-Odra|drogi wodnej Wisła-Odra]]. Dużo informacji znajdziesz także w zestawieniu artykułów o [[w:Rzeki Europy|rzekach Europy]] oraz w artykule o [[w:Natura_2000|obszarze Natura 2000]].
Linia 31 ⟶ 33:
 
=== Materiały uzupełniające ===
SpojrzenieObydwie pisarzynajwiększe narzeki przyrodęPolski różni sięważne odnie opisówtylko geografówz punktu widzenia przyrody, ale również kultury. Dlatego nasze rzeki znajdziemy nie tylko w podręcznikach i encyklopediach, ale także w utworach literackich. Przeczytaj jak rzekę Odrę widzi Olga Tokarczuk w jednym ze swoich esejów (kontynuację cytatu oraz inne wypowiedzi na temat tej rzeki znajdziesz w projekcie [[q:Odra|Wikicytaty]]):
{{Cytat|2=Odra miała starszą siostrę. Takie siostry biorą się ze zmiany nurtu rzeki, kiedy meander oddziela się od głównego koryta. Tak mi wyjaśnił ojciec. Był to dla mnie niewątpliwy dowód, że Odra jest żywą istotą. Czy nie zmieniała skóry jak wąż? Czy nie liniała jak zwierzę, zostawiając swoje stare niepotrzebne zakręty na pastwę trzcin i wodorostów?}}
A teraz wczytaj się w opis Wisły, autorstwa Janusza Korczaka (inne cytaty o Wiśle znajdziesz w projekcie [[q:Wisła|Wikicytaty]]):