Jak żyć oszczędnie: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
DrJolo (dyskusja | edycje)
→‎Ogrzewanie: literówki oraz drobna merytoryczna korekta
MTM (dyskusja | edycje)
m lit., formatowanie, typograficzna interpunkcja
Linia 7:
==Oszczędzanie==
===Woda===
*Aby zaoszczędzić wodę, można zakręcać kran podczas mycia zębów.<br>
*Pranie w pralce robimy wtedy, gdy mamy pełen wsad. Przy niepełnym pralka pobiera tyle samo wody, chyba że nastawimy program na pranie ekonomiczne.<br/>
*Naprawić nieszczelne krany. Dobowe kapanie z kranu to 7 litrów wody.<br/>
*Pod prysznicem warto zamontować baterię z termostatem dzięki temu nie będziemy marnować wody na ustawienie odpowiedniej temperatury.<br/>
*Na prysznic warto założyć perlator, który napowietrzy wodę czyniąc strumień silniejszym, mimo że zużyjesz 1/3 wody.<br/>
*Zamontuj spłuczkę dwuguzikową. Na spłukanie "&bdquo;małej potrzeby"&rdquo; zużyjesz mniej wody.
*Myjąc ręce po "&bdquo;małej potrzebie"&rdquo; wstaw do umywalki miskę. Po umyciu rąk wodę z miski wylej do sedesu. Do spłukiwania wody w sedesie można tez użyć "&bdquo;deszczówki"&rdquo;. Zmontowanie instalacji przechwytującej i magazynującej deszczówkę na potrzeby ubikacji nie stanowi większego problemu. Spłukiwanie sedesu wodą pitną to czyste marnotrawstwo.
 
===Czas===
Wbrew powiedzeniu "&bdquo;czas to pieniądz"&rdquo; tak naprawdę czas to coś więcej niż pieniądz. Nie ma żadnego ekwiwalentu mogącego go zrekompensować. Utracony czas nigdy nie zostanie odzyskany. Żyjąc w nieustającym pośpiechu mamy go coraz mniej. Czas spędzony na oczekiwanie w kolejce czy w autobusie stojącym w korku można wypełnić nauką albo wykonać kilka zaległych telefonów.
 
===Energia elektryczna===
Coraz więcej odbiorników energii elektrycznej w naszym otoczeniu przyczynia się do większego jej zużycia. Przy znacznym wykorzystaniu elektrowni konwencjonalnych w Polsce oraz dominujących elektrowni jądrowych w Europie większe zapotrzebowanie na energię elektryczną oznacza większe zanieczyszczenie środowiska. To niestety oznacza więcej kosztów pobocznych takich jak leczenie chorób i schorzeń wynikających z zanieczyszczenia oraz usuwanie skutków zanieczyszczenia środowiska. Prędzej czy później wszelkie koszty związane z większym zużyciem energii elektrycznej uderzą w nas -&ndash; podatników. Mając to na uwadze warto się zastanowić, ile możemy zrobić, aby niepotrzebnych kosztów uniknąć. Przedstawione poniżej wskazówki zapewne dla nas -&ndash; jako jednostek -&ndash; pozwolą zmniejszyć koszty bezpośrednie związane z użyciem urządzeń elektrycznych. Jeśli jednak podobnie do nas uczyni większość z ludzi, być może nie będzie konieczności, by większość naszych podatków pochłonęły koszty usuwania zanieczyszczenia środowiska oraz walki z chorobami cywilizacyjnymi będącymi bezpośrednim jego następstwem.
 
====Artykuły gospodarstwa domowego====
Linia 38:
====Komputer i urządzenia RTV====
[[Image:Halbbild1 (Zeilensprungverfahren)-field (Interlace).gif|right|thumb|300px|Obraz wyświetlany z przeplotem.]]
* Unikaj pracy przy monitorze pracującym w trybie z przeplotem (z ang. ''interlaced''), gdyż znacznie szybciej męczy to twój wzrok.
 
* Jeżeli pracujesz przy monitorze CRT ustaw częstotliwość odświeżania na najwyższą możliwą wartość (zalecane co najmniej 85Hz lub 100Hz), aby uniknąć męczącego migotania obrazu
Linia 50:
* Coraz tańsze i coraz popularniejsze płaskie monitory ciekłokrystaliczne (LCD) są znacznie zdrowsze dla oczu, pod warunkiem odpowiednio dużej wartości kontrastu. Zużywają kilkukrotnie mniej energii elektrycznej podczas pracy i zajmują znacznie mniej miejsca na biurku. Jeżeli dużo czasu spędzasz przed monitorem komputera, warto pomyśleć właśnie o takim monitorze.
 
* Jeżeli twój monitor LCD oraz karta graficzna wyposażone są w cyfrowy port [[w:Digital Video Interface|DVI]], skorzystaj z nich zamiast analogowego złącza [[w:VGA|VGA]]. Przy komunikacji cyfrowej istniejące zakłócenia transmisji w mniejszym stopniu pogorszająpogarszają jakość obrazu, w związku z czym otrzymany obraz charakteryzuje się większą ostrością i kontrastem. Jest to istotne, jeśli w znacznej części pracujemy z dokumentami elektronicznymi. Przy niskim kontraście wyświetlany tekst sprawia wrażenie nieostrego i rozmytego, przez co wzrok męczy się znacznie szybciej.
 
* Aby ograniczyć zmęczenie wzroku, w pracy z dokumentami elektronicznymi używaj maksymalnych możliwych do pracy powiększeń widoku (Zoom).
 
* Jeżeli często w ciągu doby musisz włączać i wyłączać komputer skorzystaj z funkcji <i>''Hibernacja systemu</i>''. Hibernacja i ponowne przywracanie systemu po hibernacji zazwyczaj trwa znacznie krócej niż każdorazowe zamykanie i ponowne uruchamianie systemu operacyjnego. Większość szeroko wykorzystywanych dziś systemów operacyjnych takich jak Microsoft Windows, czy GNU/Linux, ma wbudowaną obsługę hibernacji. Wystarczy tylko poszukać odpowiedniej opcji w konfiguracji systemu i uaktywnić ją.
 
* Komputer z [[w:Karta telewizyjna|kartą telewizyjną]] z powodzeniem może zastąpić [[w:Telewizor|telewizor]] oraz [[w:Magnetowid|magnetowid]]. Ma także dużą szansę zużywać więcej energii niż one, zwłaszcza w przypadku porównania względnie nowych: komputera z szybkim procesorem i dyskami, z typowym, niezbyt wielkim odbiornikiem TV. Ta zamiana wydaje się uzasadniona gdy jesteś niejakim abstynentem telewizyjnym i rozważasz kupno nowego odbiornika.
Linia 66:
====Oświetlenie====
[[Grafika:Kompaktleuchtstofflampe.jpeg|thumb|right|żarówka energooszczędna]]
Klasyczna żarówka tylko niewielką część dostarczanej energii przetwarza na światło -&ndash; ponad 90% to ciepło. Żarówki energooszczędne (świetlówki kompaktowe) zużywają nawet 5 razy mniej energii elektrycznej w porównaniu z żarówką klasyczną, choć świecą tak samo jasno. Wymiana wszystkich żarówek na energooszczędne oznacza znacznie mniejszy rachunek za energię elektryczną. Chociaż są droższe, nie tłuką się tak łatwo, jak zwykłe. Żarówki energooszczędne również "&bdquo;żyją"&rdquo; dłużej. Rozróżniamy trzy typy: świetlówki z zapłonem elektronicznym (ciepłym lub zimnym) oraz z zapłonem standardowym. Świetlówki z pierwszej grupy (tzn. z ciepłym i elektronicznym zapłonem) można stosować wszędzie, natomiast poważną wadą pozostałych (na ogół tańszych) jest ich ograniczona liczba zapaleń (częste włączanie i wyłączanie żarówek energooszczędnych znacznie zmniejsza ich trwałość). Przy zakupie warto jednak wybrać model markowy, nie kierując się promocją i najniższą ceną. Najtańsze lampy chińskich producentów nie poświecą za długo. Żarówki energooszczędne powinno montować się wiec w miejscach, gdzie światło włączane jest na dłuższy czas (główne korytarze, pomieszczenia pracy) -&ndash; a nie miejscach, gdzie jesteśmy krótko, np. toalety). Należy również wiedzieć, że niektóre świetlówki kompaktowe mają układ likwidujący efekt stroboskopowy, czyli mruganie charakterystyczne dla klasycznych świetlówek. Problem też został rozwiązany także w niektórych podwójnych oprawach na dwie świetlówki klasyczne, dzięki czemu oświetlenie to nie meczy oczu. Pamiętajmy też, że tam, gdzie z różnych względów (np. konieczność dokładnego odwzorowania barw czy jasność) musi być oświetlenie żarowe, można zastosować żarówki halogenenowehalogenowe -&ndash; efektywniejsze od zwykłych. Do oświetlenia punktowego można stosować żarówki reflektorowe.
 
Świetlówki zużywają znacznie więcej prądu w momencie zapłonu, niż w trakcie świecenia. Nie warto ich więc wyłączać na mniej niż kilkanaście minut, ani instalować w łazience, ubikacji. Częste włączanie i wyłączanie znaczne obniża ich trwałość.
 
Najlepsze źródła światła, energooszczędne i dające stałe światło, to diody elektroluminescencyjne LED oraz OLED. Ich moc jest wciąż niewielka, jednak postęp badań w tej dziedzinie jest bardzo duży (szczególnie OLED), więc należy się spodziewać, że w najbliższym czasie dorównają pod tym względem innym źródłom światła. Diody elktroluminescencyjneelektroluminescencyjne przetwarzają praktycznie całą dostarczoną energię na światło. Godne polecenia są latarki diodowe, praktycznie niezniszczalne i świecące wielokrotnie dłużej niż latarki z żarówkami.
Wydajność zwykłych żarówek to 6-18 lm/W, świetlówek do 60 lm/W (na ogół mniej, np. 35-45), wysokoprężne lampy sodowe (HPS) osiągają od 80 aż do ponad 150 lm/W a niskoprężne lampy sodowe (LPS) nawet 200 lm/W. Światło lamp sodowych jest jednak monochromatyczne(żółte), więc zakres ich zastosowań jest ograniczony do oświetlenia ulic i placów (można ich użyć np. do oświetlenia podwórza). HPS świecą na pomarańczowo, czasem bardziej różowo. Jeśli konieczna jest duża jasność i wysoka wierność oddawania barw, godne polecenia są żarówki metalohalogenowe (MH). Takie lampy są niestety dość drogie, ale ich ceny na aukcjach internetowych bywają kilkakroć niższe, a można kupować używane, gdyż przy prawidłowym użytkowaniu (przede wszystkim chłodzenie) są niemal wieczne (minimum kilkanaście tysięcy godzin).
 
Linia 77:
Korzystajmy, ile się da ze światła słonecznego, by nie musieć doświetlać w pochmurne, zimowe dni. Należy więc malować na biało, a efekty dekoracyjne można osiągnąć z powodzeniem malując na kolorowo same detale, pasy itp., albo kolorowym oświetleniem ;) Na biało powinny być zwłaszcza miejsca, gdzie pada najwięcej światła z okien i z lamp, by miały szanse jak najwięcej go odbić.
 
A zamiast solarium -&ndash; wystarczy lampa kwarcowa (uwaga na oczy!).
 
====Dwutaryfowy licznik====
Dwutaryfowy licznik zużycia energii elektrycznej pozwala na korzystniejsze wykorzystanie pozaszczytowej taryfy w rozliczeniu energii elektrycznej. Znaczne oszczędności możemy uzyskać włączając "&bdquo;prądożerne"&rdquo; urządzenia właśnie w czasie trwania taryfy pozaszczytowej. Do takich urządzeń zaliczamy:
* elektryczne piece grzewcze,
* elektryczne ogrzewanie podłogowe,
Linia 92:
Gumowe lub gąbkowe uszczelki na oknach i drzwiach zewnętrznych wpływają na lepszą izolację termiczną pomieszczeń mieszkalnych i użytkowych.
 
Jeśli zamierzasz przewietrzyć pomieszczenie otwierając okno, zakręć odpowiednio wcześniej zawór przy kaloryferze &ndash; unikniesz strat energii cieplnej. Lepiej jest wietrzyć przeciągami -&ndash; w szybkim tempie wymieniając powietrze w pomieszczeniu nie dopuszcza się do wychłodzenia przedmiotów w nim się znajdujących.
 
Aby nie ogrzewać ściany tylko pomieszczenie powinno się obkleić ścianę za grzejnikiem cienkim styropianem i folią aluminiową. Nad kaloryferem warto umieścić półkę, bardziej ogrzewane będzie powietrze poziomo wzdłuż podłogi niż sufit nad grzejnikami.
Linia 114:
W sytuacji gdy większość naszego wydruku zajmują elementy czarne (takie jak tekst), należy również zwrócić uwagę na ustawienia drukarki, czy w trybie kolorowego wydruku wykorzystywane są jednocześnie głowice z atramentem czarnym oraz kolorowym. Jeżeli nie, wówczas drukarka czarną barwę tworzy za pomocą trzech składowych kolorowych [[w:CMY|CMY]], co niepotrzebnie zwiększy zużycie kolorowego atramentu.
 
<small>Zobacz tównieżrównież [[#Kartridże drukarkowe]]</small>
 
====Toner====
Linia 126:
Jeśli idziesz do sklepu, weź ze sobą torbę zrobioną z materiałów pochodzenia naturalnego. Dzięki temu nie będzie potrzeby skorzystania z jednorazowej torebki foliowej. Jeśli ekspedient/kasjer proponuje jednorazową torebkę foliową &ndash; odmawiaj, podając powód. Plastikową reklamówkę po kilku-kilkunastu użyciach wykorzystaj do wyłożenia kosza na śmieci, zamiast kupować do tego celu specjalne worki.
 
Najtaniej w użyciu w sprawach golenia wychodzi używanie jednorazowych maszynek do golenia -&ndash; najlepiej jeśli użyjesz ich kilka razy -&ndash; z reguły pojedyncza maszynka jest tańsza od wkładu i to znacznie(wkład kosztuje koło 10zł a maszynka 3zł). Za zaoszczędzone pieniądze możesz wesprzeć środowisko. Maszynki z wymienialnymi wkładami są mocno opakowane, co zwiększa ilość odpadków. Ponadto pianka do golenia dużo taniej wychodzi w tubce, jednak znalezienie odpowiedniego pędzelka, który będzie niedrogi, trochę trwa.
 
Pamiętaj, że oszczędnego nie stać na tanie produkty. Jeśli coś ma nie rozsypać się po (lub w trakcie) pierwszego użycia, zrezygnuj z oferty "&bdquo;najtańszych"&rdquo; supermarketów.
 
===Segregacja odpadów i śmieci===
Linia 148:
Pamiętaj, że powszechnie używane baterie i akumulatorki zawierają trujące pierwiastki (metale ciężkie), które nie mogą dostać się do środowiska naturalnego, gdyż grozi to jego zanieczyszczeniem, którego skutki prędzej, czy później odczujesz na własnej skórze. Dla tego rodzaju odpadów najlepiej przeznaczyć osobną reklamówkę, którą oddasz w najbliższym sklepie RTV (czy supermarkecie) sprzedawcy lub wrzucisz do specjalnie oznaczonego pojemnika.
 
Ceny baterii jednorazowych i wielokrotnie ładowalnych akumulatorków są coraz badziejbardziej porównywalne. Zatem jeżeli tylko możesz, stosuj akumulatorki pozwalające na wielokrotne ładowanie zamiast baterii jednorazowych. Koszt ładowarki zwróci ci się po kilku ładowaniach z tego, co zaoszczędzisz, gdybyś za każdym razem musiał kupować zestaw baterii jednorazowych.
 
====Kartridże drukarkowe====
Puste kartridże po atramencie lub tonerze nadają się zazwyczaj do ponownego napełnienia. Niestety za każdym razem kartridż działa coraz gorzej dlatego też moduły należy wymieniać nie rzadziej niż po trzecim napełnieniu -&ndash; bowiem po następnych napełnieniach może pojawić się znaczne pogorszenie jakości wydruku, a moduły wymagają specjalnego oczyszczenia.
 
Wiele osób popełnia standardowy błąd wyrzucając zużyte moduły, niszcząc przy tym środowisko, tracąc możliwość częściowego odzyskania kosztów opakowania jak również naginając przepisy Unii Europejskiej w sprawie składowania urządzeń elektrycznych i narażając się tymsamymtym samym na wysokie kary. Wiele osób również dorabia sprzedając także zużyte zasobniki znajomych i pobliskich firm, które ich nie napełniają. Bowiem coraz więcej firm na rynku oferuje skup zużytych modułów, lub wymianę na nowe moduły (oczyszczone i uzupełnione) po rabatowych cenach -&ndash; wystarczy wejść do pierwszego sklepu komputerowego, czy niektórych supermarketów -&ndash; największym polskim dystrybutorem odzyskiwanych zasobników jest firma BlackPoint. Również tam można szukać pomocy w przypadkach kiedy na siłach, aby napełnić moduł tuszem samodzielnie.
 
====Stare urządzenia elektroniczne====
Linia 171:
 
=====Drukarki=====
W przypadku starych drukarek sytuacja jest podobna do [[Jak żyć oszczędnie#Kartridże drukarkowe|kartridży drukarkowych]]. Niejednokrotnie zepsutą drukarkę można przywrócić do życia niewielkim (relatywnie) nakładem pracy oraz ogromem wiedzy i doświadczenia, jaki posiadają często studenci elektroniki wielu uczelni technicznych. Takie drukarki po "&bdquo;rehabilitacji"&rdquo; często długie lata mogą komuś służyć, zamiast przyczyniać się do większego zanieczyszczenia środowiska. Być może w twoim otoczeniu, albo w otoczeniu twoich znajomych, znajdą się osoby, które potrafią uszkodzony sprzęt przywrócić do życia. Ewentualnie, gdy drukarka uległa takiemu uszkodzeniu, że nie sposób jej naprawić może posłużyć jako dawca części do naprawy innych drukarek. Warto spróbować sprzedać taką drukarkę za niewielkie pieniądze np. na giełdach komputerowych, czy internetowych serwisach aukcyjnych.
 
===Punkty, w których można oddawać zużyte baterie===
Linia 184:
 
====Częstochowa====
*Hipermarket Tesco -&ndash; Punkt Obsługi Klienta, ul. Drogowców 43
 
====Gliwice====
Linia 198:
*Supermarket budowlany OBI
*Market budowlany Castorama
*AGH -&ndash; budynki wszystkich wydziałów
*TESCO -&ndash; Kapelanka
 
====Łańcut====
Linia 214:
 
====Świdnik====
*Sklep wielobranżowy (art. gosp. domowego) (ul. Niepodległości -&ndash; przy Placu Konstytucji)
 
====Warszawa====
* Budynek 33 (Wydział Inżynierii i Kształtowania Środowiska) na terenie SGGW (ul. Nowoursynowska 159)
* Urząd Dzielnicy Białołęka ul. Światowida róg Modlińskiej
* sklep "&bdquo;Select"&rdquo; przy skrzyżowaniu ul. Sobieskiego i Nałęczowskiej
* Real w M1 (przy depozycie) al. Piłsudskiego 1, Marki
* Wydział Inżynierii Środowiska PW ul.Nowowiejska 20
Linia 270:
 
===Turbina wiatrowa===
to urządzenie przetwarzajaceprzetwarzające energię wiatru na energię mechaniczną. Zazwyczaj turbina wiatrowa ma formę wiatraka o poziomej (HAWT) lub pionowej (VAWT) osi obrotu. Wiatr wprawia turbinę w ruch obrotowy. Obroty turbiny można nastepnienastępnie wykorzystać do różnych celów. Najczęściej turbiny wiatrowe służą do pompowania wody (turbina wiatrowa napedzanapędza pompę) lub produkcji energii elektrycznej (turbina wiatrowa napędza pradnicęprądnicę).
 
===Panel słoneczny===
Linia 290:
 
===GWC===
GWC -&ndash; Gruntowy wymiennik ciepła to układ rur zakopanych poniżej strefy przemarzania, który doprowadza powietrze do budynku. Dzięki temu rozwiązaniu zimą do budynku dostarczane jest powietrze cieplejsze niż na zewnątrz a latem chłodniejsze.
 
====Warto przeczytać====
* [http://www.radiomaryja.pl/artykuly.php?id=7648 Światło zamienione w prąd] -&ndash; artykuł z dn. 17/02/2007 pochodzący z serwisu www.radiomaryja.pl .
 
==Motoryzacja==
Linia 313:
Istnieją również instalacje umożliwiająca zasilanie pojazdów olejem roślinnym. W hurtowniach spożywczych można nabyć to nietypowe źródło energii za cenę znacznie korzystniejszą niż ogólnie używane w tym celu paliwa.
 
'''Zalety:'''
* możliwość wykorzystania przepalonego oleju z restauracji i stołówek po wcześniejszym odfiltrowaniu stałych zanieczyszczeń
* mniejsza emisja zanieczyszczeń do atmosfery ze względu na obniżony poziom siarki w produktach pochodzenia roślinnego, ponadto nie odprowadza się dodatkowych gazów cieplarnianych do atmosfery ze względu na zamknięty obieg węgla w procesie (dwutlenek węgla powstały w wyniku spalania mieszanki zostanie wykorzystany przez rośliny do wytworzenia nowego oleju roślinnego, natomiast w przypadku spalania paliw kopalnych ilość dwutlenku węgla w atmosferze rośnie w skali globalnej)
* nie jest wymagane przerabianie instalacji paliwowej silnika, jeżeli korzystamy z oleju roślinnego domieszkowanego specjalnymi środkami zmniejszającymi lepkość, lub oleju roślinnego przetworzonego na drodze chemicznej do estrów kwasów tłuszczowych (czyli do tzw. bio-diesla), w takiej sytuacji ze względu na unikalne właściwości czyszczące i smarujące przygotowanej w ten sposób mieszanki, możliwe jest zwiększenie żywotności silnika
 
'''Wady:'''
* w przypadku wykorzystania 100% mieszanki oleju roślinnego konieczne jest wykonanie dodatkowej instalacji obejmującej m.in. wymianę przewodów paliwowych na przewody o większej średnicy oraz system ogrzewania oleju roślinnego co najmniej do temp. 70 stopni C (dla silnika typu turbo-diesel nawet do 120 stopni C) przed wtryskiem do komory spalania, gdyż w temperaturze pokojowej ciecz ta jest bardzo lepka, co uniemożliwia utworzenie mieszanki palnej paliwa i tlenu, w takiej sytuacji uruchomienie silnika odbywa siesię na normalnym oleju napędowym znajdującym siesię w osobnym zbiorniku, a po zagrzaniu silnika dopiero można przełączyć zasilanie na olej roślinny
* chcąc używać olejów roślinnych w zgodzie z obowiązującym prawem należy dodatkowo opłacić podatek akcyzowy, wynoszący ok. 1,90 PLN za każdy litr, co obecnie dyskwalifikuje oleje roślinne jako konkurencyjne paliwo napędowe, korzystanie z olejów roślinnych bez opłacenia akcyzy może w przypadku kontroli zakończyć się mandatem lub/i postępowaniem karno-skarbowym.
 
Linia 339:
----
 
'''==Przypisy'''==
<references />