Wikibooks:Podręczniki do druku

Pomoc
Podręczniki do druku

Zadaniem Wikibooks jest tworzenie podręczników przydatnych dla ludzi - dlatego też powinniśmy ułatwiać korzystanie z książek, tworząc w miarę zapotrzebowania ich drukowane wersje.

Co to jest wersja do druku i po co jest potrzebna

W normalnej postaci ciężko jest wydrukować podręcznik na Wikibooks - tekst jest rozsiany po wielu rozdziałach, drukowanie każdego z nich z osoba może zająć zbyt wiele czasu. Niektórzy czytelnicy mogą chcieć mieć przed oczami cały podręcznik na raz, bez potrzeby klikania w linki, żeby czytać dalej. Dlatego też warto jest, tam gdzie to potrzebne, tworzyć strony zbierające w jednym miejscu całą zawartość podręcznika. Można to zrobić tak, że zawartość tej strony będzie automatycznie wypełniana treścią rozdziałów - jest to czynność nie wymagająca wiele czasu. Termin "wersja do druku" oznacza po prostu stronę (artykuł), który "dołącza" do siebie wszystkie rozdziały książki tak.

Nie każdy podręcznik musi mieć wersję drukowalną - są takie, z których korzysta się tylko przez Internet. Jednak niektóre z nich nasi użytkownicy będą chcieli wydrukować i to właśnie je powinniśmy odpowiednio przygotować.

Jak tworzyć wersje do druku

Najlepiej zobaczyć to na przykładzie - OGRE/Wersja do druku.

Przygotowanie podręcznika do druku

Wszystkie szablony nawigacyjne podręcznika nie powinny być drukowane. Aby nie drukować określonego bloku tekstu, należy otoczyć go znacznikami <div class="noprint"> ... </div> oraz class="notice" w przypadku szablonów organizacyjncych ({{ek}} itp.).

Jeśli strona podręcznika zawiera nawigację, a nie chcemy, aby była ona widoczna na stronie wersji do druku, możemy użyć pary znaczników <noinclude> </noinclude> np. <noinclude>{{Nasza książka/Nawigacja}}</noinclude>. Wszystko, co znajduje się wewnątrz pary znaczników <noinclude> ... </noinclude> jest widoczne na danej stronie, ale nie będzie dołączane podczas wstawiania zawartości tej strony do innej.

Z drugiej strony, jeśli jest informacja, która powinna znaleźć się tylko w wersji do druku, należy objąć odpowiedni fragment tekstu parą znaczników <includeonly> ... </includeonly>. Ponieważ sekcji tej nie widać na podglądzie, dobrze jest np. wkleić jej zawartość do brudnopisu, tam ją dopracować, i wkleić z powrotem.

Jeśli podręcznik ma okładkę, należy w sekcji <includeonly> ... </includeonly> dodać do niej szablon {{okładka formułka}}.

Tworzenie osobnej strony z wersją do druku

W skrócie przygotowanie postaci drukowanej wygląda następująco:

1. Założenie osobnej strony Podręcznik/Wersja do druku.
2. Wstawienie szablonu:

   {{drukowanie porada}}

3. Dołączenie okładki tak, jakby była szablonem (patrz niżej).
   • jeśli podręcznik nie ma osobnej strony z okładką, należy zamiast niej użyć szablonu {{okładka}}
   • jeśli istnieje okładka to wstawiamy do niej szablon {{okładka formułka}}
4. Ręczne wpisanie spisu treści.
5. Wklejenie za pomocą składni szablonowej każdego rozdziału poprzedzonego tytułem (również rozdziału ze spisem autorów!):

   = Nazwa rozdziału =

   {{:Podręcznik/Nazwa rozdziału}}

W wersji do druku nie wklejamy żadnego tekstu metodą wytnij-wklej (oprócz ewentualnie spisu treści).

Sprawy formalne

Uzyskanie całkowitej zgodności z licencją Creative Commons wymaga trochę pracy. Jeśli nie masz czasu - nie rób wszystkiego od razu. Poniżej przedstawiono kilka dodatkowych kroków, które pozwolą zwiększyść tę zgodność.

• Po pierwsze, dobrze jest dodać do okładki w znaczniku <includeonly> następującą formułkę:

Aktualna, edytowalna wersja tego podręcznika jest dostępna w Wikibooks, bibliotece wolnych podręczników pod adresem

http://pl.wikibooks.org/wiki/<podręcznik>

Całość tekstu jest objęta licencją CC-BY-SA 3.0 unported.

• Należy pamiętać o dołączeniu rozdziału ze spisem autorów.

• Specjalnie dla wersji do druku można utworzyć fragment objęty <includeonly> zawierający listę grafik z opisem: na jakiej licencji są i kto jest ich autorem. Ponieważ może to wymagać dużo pracy, nie jest to element obowiązkowy na Wikibooks.

Korzystanie z wydrukowanych podręczników

Wydrukowane podręczniki można swobodnie użytkować, kopiować i sprzedawać, bez konieczności płacenia autorom lub uzyskiwania ich zgody (więcej informacji).

Obecnie za granicą są przygotowywane papierowe wydania Wikipedii. Nie jest wykluczone, że w odpowiednim czasie wyróżniające się podręczniki na Wikibooks znajdą profesjonalnego wydawcę w Polsce.

Drukowanie zwykłych podręczników

Każda strona ma z lewej strony link "Wersja do druku" kierujący do wersji tej strony pozbawionej zbędnych elementów. Jeśli nie chcesz drukować stronę po stronie, możesz kopiować zawartość poszczególnych części podręcznika do edytora tekstu (np. w OpenOffice.org) i następnie wydrukować całość.

Aktualna lista podręczników przygotowanych do wydrukowania

Lista taka znajduje się w kategorii Podręczniki przystosowane do druku.

Propozycje stworzenia wersji do druku

Przejdź do strony dyskusji.

---

Powrót do Pomocy Wikibooks

Koniec