Wikijunior:Cywilizacje/Hunowie

Na jakim terenie żyli? edytuj

 
Najazd Hunów, zobrazowany przez Johanna Geigera.

Naukowcy nie są pewni, skąd pochodzili Hunowie. Większość uczonych twierdzi jednak, iż wywodzili się ze stepów (trawiastych, ogromnych równin), położonych w Azji Środkowej i w Chinach. Hunowie byli bardzo dobrym jeźdźcami, żyli z rabunków, napadów, także z hodowli zwierząt, a rzadziej z uprawy roli. Przez wielu historyków utożsamiani są z ludem Siung-nu, który bardzo często (od IV wieku przed naszą erą) atakował tereny Chin[1]. Wojownicy Siung-nu, jeżdżący na koniach byli znacznie szybsi od ciężko uzbrojonych oddziałów chińskich, które – kiedy docierały na miejsce przez koczowników zaatakowane – już ich tam nie zastawały. Właśnie zapobiegając ich napadom Chińczycy wznieśli Wielki Mur, który istnieje jeszcze dziś[1]. W końcu w I wieku udało się Chińczykom pokonać Siung-nu, których liczne plemiona zaczęły wędrować na zachód. Wkrótce Hunowie wkroczyli do Europy, gdzie siali strach i zniszczenie. Uciekały przed ich oddziałami okoliczne plemiona, które przekraczały granice Cesarstwa Rzymskiego i pustoszyły oraz grabiły jego ziemie, co stało się jedną z przyczyn jego upadku.

 
Mapa przedstawiająca przypuszczalny zasięg państwa Attyli.

Hunowie roztoczyli swoją władzę nad całą Europą Środkową i Wschodnią, zapewne również nad ziemiami dzisiejszej Polski. Po śmierci ich wodza, Attyli, ich państwo rozpadło się.

Jak wyglądały ich budynki? edytuj

Hunowie byli koczownikami - oznacza to, iż nie mieli stałych siedzib, a przez większość życia podróżowali konno lub na wozach. Uważali, że domy nie zapewniają bezpieczeństwa, zazwyczaj nie korzystali też namiotów czy szałasów. Nocowali najczęściej pod gołym niebem, nierzadko nawet na końskich grzbietach, także na wozach. Jako, że niezwykle rzadko przebywali we wnętrzach budynków wykształciła się u nich tak zwana klaustrofobia. Jest to lęk przed ciasnymi, zamkniętymi pomieszczeniami. Innym skutkiem takiego, a nie innego trybu życia Hunów była nieproporcjonalna budowa ciała, utrudniająca chodzenie.[2]

Czym się żywili? edytuj

Hunowie żywili się najczęściej tym, co znaleźli lub upolowali podczas podróży: korzonkami, półsurowym mięsem, choć niekiedy żywili się zbożem, które uprawiała na zdobytych przez nich ziemiach lokalna ludność lub jeńcy wojenni.

Jakie nosili stroje? edytuj

Hunowie ubierali się w bogato zdobioną odzież szytą z płótna lub ze skór, ubranie zmieniali dopiero, gdy te było już bardzo zniszczone. Zimą okrywali się zapewniającymi ciepło płaszczami. Na głowie nosili nieforemne czapki, nogi natomiast chronili skórami z kóz.

W co wierzyli? edytuj

O religii Hunów wiemy bardzo mało. Wiadomo, że pierwotnie koczownicy ci wierzyli, że każdy człowiek, zwierzę, roślina lub rzecz ma własną duszę, czcili także duchy przodków i uważali, iż każdy ród czy plemię huńskie wywodzi się od zwierzęcego przodka. W ich życiu dużą rolę odgrywały przesądy, wróżby i obrzędy magiczne, prawdopodobnie także oddawali cześć mieczowi, poświęconemu bogu wojny.

Kto z nich jest sławny do dzisiaj? edytuj

Jednym z najsławniejszych Hunów był Attyla, zwany Biczem Bożym, który był ich wodzem w latach 445 - 453 naszej ery. W jego czasach jego lud osiągnął szczyt potęgi: pobierał daniny zarówno od Cesarstwa Wschodniorzymskiego, jak i Zachodniorzymskiego, odnosił liczne zwycięstwa. Pod koniec życia poniósł jednak klęskę w walce z Rzymianami i Germanami na Polach Kataulanijskich. Po jego śmierci Hunowie zaczęli ponosić kolejne klęski i wkrótce musieli wycofać się na wschód. Niebawem zostali wchłonięci przez tamtejsze ludy.

Co po sobie pozostawili? edytuj

Przypisy

  1. 1,0 1,1 Christopher I. Beckwith, Imperia jedwabnego szlaku : historia centralnej Eurazji od epoki brązu do czasów obecnych, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2020, s. 98–99, ISBN 978-83-8196-059-5.
  2. Tajemnice starożytnych cywilizacji, tom 37: Scytowie, Hunowie, Mongołowie, Wydawnictwo Oxford Educational sp. z o.o., str. 25, ISBN 978-83-252-0792-2.