Bitcoin/Wstęp

Ten podręcznik opisuje cyfrową walutę, jaką jest Bitcoin. Informacje tu zawarte dotyczą także klonów tego projektu - osobnych walut stworzonych na bazie kodu Bitcoina.

Ta strona zawiera ogólne informacje czym to jest oraz opisuje podstawowy mechanizm działania. Na dalszych stronach poniższe kwestie będą opisywane szczegółowo.

Czym jest Bitcoin

Bitcoin to wirtualna waluta stworzona w roku 2009 przez Satoshi Nakamoto. Opiera się na sieci peer-to-peer. Do przesyłania wystarczy zainstalowana aplikacja, a za rozpowszechnianie informacji o transferze odpowiedzialna jest cała sieć. Bitcoiny mają wartość rynkową - można je wymieniać na pieniądze lub kupować towary w sklepach je akceptujących.

Sieć

Każdy, kto uruchomił program do bitcoinów, zwany portfelem lub klientem sieci uruchamia (zazwyczaj) węzeł i jest członkiem sieci.

Węzły nie tylko tworzą transakcje, ale je rozsyłają innym (także nie swoje) oraz przekazują między sobą łańcuch bloków, czyli historię transakcji. Proces ściągnięcia całej historii transakcji w sieci to synchronizacja. Po ściągnięciu, program będzie udostępniał łańcuch innym, którzy mają niezsynchronizowanego klienta. Transakcje, czyli informacje o przesłaniu waluty od jednej do drugiej osoby rozgłaszane są do sieci, dzięki czemu ostateczny odbiorca zostanie o niej poinformowany, oraz osoby, które mają ją zatwierdzić.

Nie ma centralizacji, tj. nie ma oddzielnych serwerów wykonujących najważniejsze procesy przy przesyłaniu monet. Każdy weryfikuje transakcje i każdy może ją zatwierdzić oraz rozsyłać po sieci, dzięki czemu będzie ona utrwalona tak jak informacja o wydaniu wcześniej otrzymanych monet, przez co nie będzie można oszukiwać płacąc tymi samymi monetami. Połączenia między użytkownikami są na zasadzie Peer-to-Peer, czyli jeden łączy się z kilkoma, dowolnymi innymi użytkownikami, a ci z kolejnymi, tworząc pajęczynę połączeń.

• Topologie sieci
• 
  Sieć scentralizowana
• 
  Sieć zdecentralizowana - każdy łączy się z każdym
• 
  Topologie sieci: scentralizowana, sieć z wieloma punktami centralnymi oraz zdecentralizowana

Zalety

• Działa niezależnie od banków
• Umożliwia przesyłanie wartości w dowolne miejsce i za pomocą dowolnego urządzenia
• Szybkie przesyłanie i praktycznie bez opłat
• Łatwy w obsłudze i implementacji - wystarczy zainstalować oprogramowanie i się z nim komunikować
• Zapewnia anonimowość - pomimo, że transakcje są widoczne publicznie, nikt nie wie, do kogo należą adresy, ani czego dotyczyła transakcja.
• Rozproszona historia - nie ma centralnego punktu, gdzie przechowywane są informacje o transakcjach. Nie jest możliwe zdestabilizowanie sieci poprzez uszkodzenie pojedynczego serwera lub zlikwidowanie projektu
• Łatwe zabezpieczenie przed utratą środków - wystarczy skopiować plik portfela (nie oznacza to jednak możliwości nadużyć w postaci cofania transakcji)
• Nieodwracalne transakcje
• Znana maksymalna ilość jednostek w obiegu
• Brak dostępu przez osoby trzecie, np. właściciela banku (chyba że je komuś powierzysz, np. giełdzie), nie ma też możliwości blokady konta
• Ograniczeniem nie jest lokalizacja - przesyłaj między krajami

Wady

• Chociaż nie jest to koniecznie do użytkowania BitCoin, do poprawnego działania sieci potrzebny jest tzw. blok historii transakcji który obecnie waży ponad 100 GB.

Transakcje

Głównym sposobem identyfikacji odbiorcy jest specjalny adres, odpowiednik rachunku bankowego. Takich adresów można mieć nieskończenie wiele.

Transakcja jest zbudowana tak, że wydawane monety są wskazywane jako transakcje, które wcześniej otrzymał wysyłający, nie jest możliwe więc zafałszowanie ilości.

Adresy wykorzystują kryptografię klucza publicznego. Właściciel portfela posiada klucze prywatne, z których wyliczany jest adres. Nie da się mając adres wyliczyć z powrotem klucza prywatnego, ale można zweryfikować, czy transakcja, która została podpisana kluczem prywatnym, faktycznie została podpisana adresem wysyłającym.

Potwierdzenie, że jest się właścicielem wysyłanych monet polega na podpisaniu "wiadomości" informującej "wysyłam z adresów ... monety do: adres1 ilość, adres2 ilość2..." prywatnymi kluczami adresów wysyłających, czyli tych, które należą do wysyłającego i zawierają niewydane przychodzące na nie transakcje.

Transakcja po utworzeniu przez program portfela jest rozsyłana do wszystkich członków sieci p2p i oczekuje na włączenie przez któregoś z nich do bloku w procesie wydobywania. Już podczas rozsyłania inni członkowie, w tym odbiorca widzą transakcję, ale nie jest ona zatwierdzona i nie powinno się uznawać operacji za zakończonej. Po włączeniu do bloku, transakcji całkowicie nie można już wycofać.

Zobacz więcej w rozdziale o transakcjach.

Wydobywanie

Celem wydobywania BTC jest:

• Wytworzenie monet do obiegu i zdecentralizowana ich dystrybucja
• Tworzenie tzw. bloków, które zawierają transakcje potwierdzone, czyli uznane przez sieć za dokonane.

Wydobywanie polega na znalezieniu takich parametrów tworzących blok, by pasował do poprzedniego. Do bloku zapisywane są wybrane ostatnio dokonane, ale jeszcze nie zatwierdzone transakcje. Nie ma możliwości podmiany transakcji lub bloku, ponieważ musi być on dopasowany do poprzedniego, a potem kolejny do niego. Jest to tzw. łańcuch bloków. Umieszczeniem transakcji w wydobytym bloku nazywa się zatwierdzeniem transakcji. Każdy kolejny blok liczony od tego momentu to kolejny numer potwierdzenia.

Wydobywanie jest procesem zasobożernym. Hash bloku rozwiązywany jest metodą brute-force.

Po wydobyciu bloku, jego odkrywca przydziela sobie nagrodę (początkowo było to 50 BTC, w 2016 r. zmalała do 12.5 BTC na zasadzie tzw. halvingu), które są nowo wytworzonymi monetami, ale oprócz tego otrzymuje wszystkie opłaty transakcyjne.

Zobacz więcej w rozdziale opisującym proces wydobywania i zatwierdzania transakcji oraz instrukcję, jak uczestniczyć w tym procesie.

Wartości

• Minimalna jednostka to 0.00000001 BTC (1 satoshi)
• Maksymalna ilość jaka będzie wydobyta to 20 999 999,9769 BTC
• Średni przewidywany czas wydobywania bloku to 10 minut
• Maksymalna wielkość bloku to 1 MB

Jak mieć Bitcoiny?

• Kupić na giełdach za inne waluty, w tym złotówki
• Zarobić przyjmując płatności w BTC
• Niewielkie ilości można zarobić w serwisach zarobkowych i rozdających za darmo drobne ilości
• Wydobywać
• Otrzymać od znajomego

Więcej informacji w dziale zarabianie.