Historia dla gimnazjum/Ameryka i Azja w średniowieczu i starożytności

Ameryka przed Kolumbem

Pierwsi Indianie

Pierwsi ludzie do Ameryki dotarli ok. 25 - 30 tysięcy lat temu przez cieśninę Beringa, którą w owym czasie pokrywał lądolód. Liczne, zróżnicowane plemiona tworzył wiele różnych kultur, od wysoko rozwiniętych po bardzo prymitywnych. Pierwsze państwa w Ameryce powstawać zaczęły kilka tysięcy lat temu.

Państwa Majów, Inków i Azteków na mapie Ameryki.
	Legenda:      Państwo Inków      Państwo Azteków      Państwo Majów

Majowie

W IV wieku narodziła się cywilizacja Majów, którzy początkowo zamieszkiwali ziemie Hondurasu i Gwatemali w Ameryce Środkowej, następnie zaś zasiedlili także Półwysep Jukatan w Meksyku. Mimo, że Majowie nigdy nie wynaleźli koła oraz stosowali bardzo proste narzędzia rolnicze udało im się stworzyć silne państwo oraz wysoko rozwiniętą kulturę. Ich dziełem były m.in. wielkie piramidy schodkowe, na których szczytach powstawały świątynie ku czci różnych bóstw, m.in. Słońca. Lud ten stworzył także bardzo dokładny kalendarz, rozwinął astronomię i matematykę. Cywilizacja Majów upadła w XI w.

Aztekowie

Po upadku Majów władzę nad ich ziemiami przejęli Aztekowie. którzy zagarnęli większość terenów dzisiejszego Meksyku. Ich państwo składało się z kilkuset państw-miast, w których żyli przedstawiciele wielu różnych plemion. Podstawą gospodarki azteckiej było rolnictwo, m.in. uprawa nieznanej w Europie kukurydzy. Dzięki systemom irygacyjnym (nawadniającym) i żyznej glebie plony były wysokie, co zapewniało dobrobyt w państwie. Podobnie jak ich poprzednicy Majowie, Aztekowie wznosili potężne piramidy i świątynie.

Inkowie

W XII i XIII w. na zachodzie Ameryki Południowej, w Peru i Chile narodziło się imperium Inków - silnie scentralizowane państwo, którego głową był despotyczny monarcha, zwany Sapa-Inka - Syn Słońca. Podobnie jak w wyżej omówionych państwach podstawą gospodarki było rolnictwo. Głównymi roślinami uprawnymi były ziemniaki, kukurydza, dynia, fasola, papryka. Transport umożliwiała sieć dróg, łączących położone wysoko w górach inkaskie miasta i wioski. Istniały także systemy irygacyjne. Co ciekawe Inkowie nie znali pisma: informacje utrwalali za pomocą różnej wielkości węzłów wiązanych na różnokolorowych sznurkach (tzw. kipu).

Azja

Chiny

Niewątpliwie jednym z najpotężniejszych państw Azji, a nawet świata przed XVI w. były Chiny. Położone na Dalekim Wschodzie, na wybrzeżach Pacyfiku były także jednym z najludniejszych krajów: w XV w. liczyły ponad 70 milionów ludzi. Chińczycy byli znakomitymi rolnikami, ponadto uprawiali poletka ryżu. Dokonali wielu odkryć na długo przed Europejczykami: odkryli m.in. porcelanę, papier, jedwab, proch strzelniczy, a nawet druk, który wiele wieków później niezależnie od nich odkrył w Europie Jan Gutenberg. Głównymi miastami chińskimi był Pekin i Nankin.