Historia dla gimnazjum/Państwo Franków

Rozdział
Frankowie

Karol Wielki

Początki państwa Franków

Frankowie byli jednym z plemion germańskich, którzy w V w. podporządkowali sobie należącą do Rzymu Galię (tereny dzisiejszej Francji). Pod wodzą Chlodwiga z dynastii Merowingów pogańscy Frankowie utworzyli w Galii silne państwo i zdołali wyprzeć inne plemiona germańskie, np. Wizygotów. W 496 r. Chlodwig przyjął chrzest z Rzymu, stając się bardzo ważnym sojusznikiem papieża, za nim uczynili to zaś pozostali Frankowie. Z biegiem czasu zacierały się różnice pomiędzy sprawującymi władzę Germanami a lokalną społecznością. W Galii zaczęto posługiwać się zmodyfikowaną łaciną, która dała początek językowi francuskiemu. Mieszkający się ze sobą Galowie oraz Frankowie utworzyli jeden lud. osiedlali sie na terytorium dzisiejszej Belgii

Karolingowie

W państwie Franków najwyższym dostojnikiem oraz zarządcą dworu królewskiego był majordom. Takowym w I połowie VIII w. został Karol Młot, który w 732 r. zwyciężył Arabów pod Poitiers (czyt.: Puatje), hamując marsz wojsk muzułmańskich do Europy i ratując przed nimi państwo Franków, o czym pisaliśmy w poprzednim rozdziale. Syn Karola Młota, Pepin Małyzwany też Krótkim zdobył na tyle silną pozycję w państwie, że odsunął od władzy ostatniego króla z dynastii Merowingów i sam ogłosił się władcą. Pepina poparł papież, który został przez niego zapytany, do kogo powinien należeć tron: czy do rodu królewskiego, który utracił władzę - Merowingów, czy do tego, który skupia w swym ręku władzę rzeczywistą. Popierany przez papieża Pepin został przez niego w 754 r. koronowany. Podczas ceremonii Pepin został namaszczony poświęconym olejem, co nawiązywał do aktu namaszczenia królów starożytnego Izraela i miało wskazywać, że Pepin jest wybrańcem Bożym. Taka forma koronacji rozpowszechniła się w średniowieczu.

Powstanie Państwa Kościelnego

Niedługo po koronacji Pepin Mały został poproszony przez papieża o pomoc w walcem z Longobardami, którzy zagrozili Rzymowi. Longobardowie byli plemieniem germańskim, którego pod koniec epoki wędrówek ludów zajęło część Italii (Włoch). Wojska Pepina ruszyły przeciw Longobardom i zwyciężyły ich, jednak nie zdołano zniszczyć ich państwa. Zdobyte obszary frankijski władca podarował papieżowi, który w 756 r. utworzył na otrzymanych ziemiach Państwo Kościelne, w którym sprawował władzę, taką samą jak świeccy monarchowie.

Karol Wielki królem Franków

Po śmierci Pepina Małego władzę po nim objął jego syn Karol Wielki, który okazał się najznamienitszym frankijskim monarchą. Za jego czasów wojska Frankonii podbiły północną i środkową Italię, pokonały mieszkających za Renem, w północnej Germanii Sasów oraz groźnych i koczowniczych Awarów, zajmujących Kotlinę Panońską (Węgry). Ponadto wśród licznych lenn Franków znalazła się południowa Italia, Chorwacja, Czechy, Łużyce i ziemie słowiańskich Wieletów, żyjących na terenie dzisiejszych północnych Niemiec. Król Karol okazał się także znakomitym gospodarzem i administratorem: kazał podzielić państwo na szereg okręgów, zwanych hrabstwami. Ziemie położone przy granicach z poganami stały się natomiast marchiami. Ich władcy, margrabiowie, mieli w posiadaniu liczne wojska oraz posiadali bardzo duże możliwości. Ich obowiązkiem była obrona granic, a także ich rozszerzanie.

Przywrócenie cesarstwa rzymskiego

Karol Wielki skupił pod swym panowaniem prawie cały chrześcijański świat. Uwieńczeniem jego panowania było koronacja na cesarza, która nastąpiła w Boże Narodzenie 800 roku. Mimo, że oficjalnie cesarstwo rzymskie zostało przywrócone państwo Franków nie było bezpośrednią kontynuacją antycznego imperium, nie uznali go także władcy Bizancjum, którzy za jedynego spadkobiercę Rzymu uważali swoje państwo. Koronacja Karola Wielkiego świadczy, iż w tamtym czasie nie istniały już różnice pomiędzy Rzymianami a Germanami, którzy stanowili jeden naród.