Historia powszechna/Pomorze średniowieczne

Pochodzenie i początki dynastii książąt Pomorza Gdańskiego

edytuj

Pod koniec XII wieku na arenie międzynarodowej pojawiała się dynastia książąt Pomorza Gdańskiego, której pochodzenie owiane jest tajemnicą i z powodu braku wiarygodnych źródeł pozostaje w sferze hipotez. Faktem jest, iż dynastia wyodrębniła się z pod panowania piastowskich książąt dzielnicowych. Dużo wcześniejsza wzmianka pochodząca z klasztoru benedyktyńskiego w Altaich (Bawaria) wspomina o przybyciu króla niemieckiego Henryka III do Merseburga w 1046 r. Mówi, że na spotkaniu pojawili się także książę czeski Brzetysław, książę polski Kazimierz i książę pomorski Siemomysł. Jest to pierwsza o człowieku sprawującym niezależną władzę na Pomorzu. Oswald Balzer - genealog dynastii piastowskiej uważa, że imię Siemomysł zostało nadane ów księciu w wyniku małżeństwa nieznanej księżniczki piastowskiej z również nieznanym władcą pomorskim. Owocem tego związku miał być właśnie Siemomysł. Przypuszczenia można oprzeć na następujących wywodach. Matka Siemomysła mogła być córką Mieszka I. Jedna z córek Mieszka - Świętosława wyszła za mąż za króla szwedzkiego Eryka, dlatego istnieje prawdopodobieństwo, iż druga córka (matka Siemomysła) wyszła za innego władcę nadbałtyckiego, władcę Pomorza. W żywocie św. Wojciecha zachowała się wzmianka wspominająca o ochrzczeniu przez biskupa praskiego nieznanego z imienia księcia pomorskiego, który bawił na dworze Bolesława Chrobrego. Chrzest poprzedzony został ślubem. W późniejszym czasie, w drodze do Prus, św. Wojciech odwiedził nowo ochrzczonego księcia pomorskiego, który był już mężem Piastówny. Z tegoż to związku narodził się Siemomysł. Wynika stąd istotny wniosek, mówiący o istnieniu związków pokrewieństwa pomiędzy dynastią książąt pomorskich a Piastami. Kolejne dowody na to przynosi Gall Anonim, który opisując walki jakie toczyli ówcześni książęta polscy Zbigniew i jego brat Bolesław z Pomorzem wspomina o pomocy udzielonej przez tego ostatniego swojemu krewniakowi - Świętoborowi, uwięzionemu i pozbawionemu władzy przez miejscowych możnowładców. Z chwilą przybycia Bolesława na Pomorze uwięzionego księcia pomorskiego Świętobora oddano mu. W dalszej części swej kroniki Gall Anonim wspomina, że Krzywousty osadził swego krewniaka Świętopełka w Nakle, który później dopuścił się zdrady wobec niego. W 1113 r. Bolesław zorganizował wyprawę wojenną na Nakło w celu uspokojenia zaistniałego konfliktu. Można przypuszczać, że wspomniany Świętopełk był bratem albo synem Świętobora, a zatem sam Świętobor mógłby być wnukiem albo synem Siemomysła. Przekazy żywota św. Wojciecha, iż książę pomorski, który przyjąwszy chrzest poślubił Piastównę.