Materiały do nauk administracyjnych/Fizjokratyzm

Spis treści

Fizjokratyzm

edytuj

W opozycji do merkantylizmu wyrósł fizjokratyzm, czyli doktryna ekonomiczna traktująca ziemię i jej przyrodę (bogactwa naturalne, energię przyrody i płody ziemi) za podstawę bogactwa danego kraju.

Fizjokraci zakładali prymat rolnictwa i górnictwa, jako gałęzi "produkcyjnych" i "wytwórczych" nad przemysłem i handlem (gałęzi tzw. "jałowych") faworyzowanym przez merkantylistów. Zwrócili uwagę na wagę posiadania, uprawy ziemi, pracy ludzkiej i jej wydajności, wykorzystania bogactw naturalnych i energii przyrody, a szczególnie zniesienia ograniczeń krępujących życie gospodarcze, likwidację monopoli (szczególnie cechów rzemieślniczych), zredukowanie podatków do podatku gruntowego. Za najważniejsze klasy społeczne uznawali właścicieli ziemskich i chłopów. Interesowali się szczególnie obiegiem dochodu w społeczeństwie i cyrkulacją pieniądza.

Fizjokraci

edytuj

Przedstawicielami fizjokratyzmu we Francji byli m.in.:

Zaś w Polsce m.in.

Quesnay i Turgot

edytuj
Francois Quesnay (1694-1774)

Francuski ekonomista uważany za twórcę fizjokratyzmu, nadworny lekarz markizy de Pompadour i Ludwika XV. Autor Tablicy ekonomicznej, w której przedstawił swój pogląd na proces tworzenia, obiegu i podziału bogactw w społeczeństwie. Francois Quesnay na Wikipedii...


W.R.J. Turgot (1727-1781)

Francuski ekonomista, fizjokrata, w latach 1774 - 76 generalny kontroler finansów, zwolennik wolnej konkurencji, przeprowadzał reformy gospodarcze, zmierzające do likwidacji merkantylistycznej reglamentacji i liberalizacji gospodarki, wprowadzenia wolnego handlu zbożem, zniesienia przywilejów cechowych. W swoich pracach poruszał problematykę postępu społecznego, zysku, stopy procentowej i teorii pieniądza. Anne Robert Turgot na Wikipedii...


"Tablica ekonomiczna" Quesnay`a
Tablica ekonomiczna Hieronima Stroynowskiego

Literatura uzupełniająca

edytuj
  • Gazda Z., Szkice z dziejów myśli ekonomicznej, Kielce 2002.
  • Głąbiński S., O systemie fizjokratów, Sambor 1888.
  • Grodek A., Fizjokratyzm, [w:] Encyklopedja nauk politycznych (Zagadnienia społeczne, polityczne i gospodarcze), red. E.J. Reyman, t. 2, Warszawa 1937.
  • Marchlewski J.B., Fizjokratyzm w dawnej Polsce, Warszawa 1897.
  • Marchwiński A., Poglądy filozoficzno-prawne Hieronima Stroynowskiego, Warszawa 1930.
  • Opałek K., Prawo natury u polskich fizjokratów, Warszawa 1953.

Powrót do spisu treści