Materiały do nauk administracyjnych/Prawo administracyjne w wieku XVIII
Spis treści
|
|---|
Prawo administracyjne w wieku XVIII
edytujPrawo administracyjne, to gałąź prawa, regulująca - opartą na władczości - działalność podmiotów administrujących, wykonujących zadania publiczne.
W ramach XVIII-wiecznego prawa administracyjnego już można było wyróżnić:
- prawo ustrojowe - regulujące organizację administracji, zasady jej funkcjonowania, strukturę aparatu, podział administracyjny państwa,
- prawo urzędnicze - status urzędników,
- prawo materialne - prawa i obowiązki poddanych,
- prawo procesowe - sposób postępowania urzędników.
Wówczas utrzymywała się zasada, że przepisy (nakazy i zakazy państwa policyjnego) wiążą poddanych, a nie króla i aparat władzy. Urzędnicy mieli działać na podstawie decyzji przełożonych lub władcy. Wyjątkowo w republikach oświeceniowych (Anglia, Rzeczpospolita, Niderlandy) ustawy lub precedensy wiązały aparat administracyjny. Jednak status obywateli i związane z tym prawa przysługiwały tylko części mieszkańcom państwa, np. prawa wyborcze przysługiwały mężczyznom, posiadaczom majątku, szlachcie.
Wytworzono też pojęcie "absolutyzmu praworządnego", tzn. modelu ustroju absolutnego, w którym monarcha posiada nieograniczoną władzę i może regulować życie społeczne, ale powinien sam przestrzegać wydanych przez siebie aktów prawnych i aktów swoich poprzedników, jeśli ich nie wyraźnie nie uchylił.