Muzyka/Pięciolinia

Pięciolinia

Pięciolinia jest "tłem" zapisu muzycznego. Im wyżej zapisana nuta na pięciolinii, tym wyższy odpowiadający jej dźwięk.

Nuty na pięciolinii możemy zapisywać na liniach, numerowanych od dołu od 1 do 5:

lub pomiędzy liniami, na tzw. polach:

Aby zapisać dźwięki, wypadające poniżej lub powyżej pięciolinii, stosuje się linie dodane:

Nuty dla instrumentów o dużym zakresie dźwięków, np. dla fortepianu, zapisuje się zwykle przy użyciu grupy pięciolinii:

Klamra łącząca pięciolinie w takim zapisie nazywa się akoladą.

Klucze

Klucz umieszczony na początku pięciolinii przyporządkowuje liniom (i polom) poszczególne wysokości dźwięków. Do najczęściej stosowanych kluczy należą klucz wiolinowy i basowy.

Klucz wiolinowy, zwany także kluczem G, wskazuje, że na drugiej linii (licząc od dołu) znajduje się nuta g', czyli sol (więcej o nazwach nut w następnym rozdziale).

Klucz basowy, zwany także kluczem F, oznacza, że na czwartej linii znajduje się nuta f, czyli fa:

Nuty fortepianowe mają klucz wiolinowy na górnej pięciolinii, a basowy na dolnej:

Nuta na pierwszej dolnej linii dodanej w kluczu wiolinowym oraz na pierwszej górnej linii dodanej w kluczu basowym oznacza ten sam dźwięk: c' (do), zwane środkowym c.