Wikibooks

Niemiecki/Gramatyka/Przymiotnik vs. przysłówek

< Niemiecki | Gramatyka
Spis treści

Przymiotnik vs. przysłówek - różnice w języku niemieckim i polskim

edytuj
  • Zarówno w języku niemieckim jak i polskim przymiotnik (Adjektiv) jest używany przydawkowo (attributiv) lub orzecznikowo (prädikativ). W języku niemieckim przymiotnik występuje ponadto w użyciu przysłówkowym (adverbial).
  • przydawkowo (attributiv), np.:
Anna trägt eine blaue Mütze.[1]
das schnelle Auto[2]
  • orzecznikowo (prädikativ), np.
Anna ist heute etwas blass.[1]
das Auto ist schnell[2]
  • przysłówkowo do czasownika (adverbial zum Verb), np.
Die Kinder schrien laut.[1]
er fährt schnell[2]
  • przysłówkowo do przymiotnika/imiesłowu (adverbial zum Adjektiv/Partizip)
das schnell verkaufte Auto[2]
  • Jak wynika z powyższych przykładów tylko niemiecki przymiotnik użyty w funkcji przydawkowej i orzecznikowej odpowiada tej samej kategorii gramatycznej w języku polskim, chociaż użyty w funkcji orzecznikowej w języku niemieckim się nie odmienia, natomiast przymiotnik niemiecki użyty w funkcji przysłówkowej jest w języku polskim przysłówkiem.
  • Brak końcówki deklinacyjnej nie jest w języku niemieckim cechą decydującą o przynależności słowa do określonej części mowy. Również fakt, że polskie przymiotniki odpowiadają na pytanie jaki/jaka/jakie, a polskie przysłówki na pytanie jak? nie może posłużyć do określania kategorii gramatycznej niemieckiego słowa, ponieważ w języku niemieckim tłumaczeniem tych pytajników jest jedno wie?, a ponadto niemiecki przysłówek odpowiada na wiele innych pytań, np. dlaczego? itp.. Pewną pomocą może być niemiecka zasada gramatyczna, wg której przysłówki (poza pewnymi wyjątkami) nie są stopniowalne, ponieważ jest to cecha przymiotników.
  • Gramatyka Wahriga podsumowuje kwestię odróżnienia przymiotnika od przysłówka następująco:
"We wszystkich czterech funkcjach słowo takie jak schnell zalicza się do klasy przymiotników. Natomiast przyporządkowanie schnell w jego funkcji przysłówkowej (schnell fahren) /.../ do klasy przysłówków, jak było w zwyczaju w starszych gramatykach, jest nieaktualne."[3]
  • W gramatyce Dudena analiza przykładów konstrukcji gramatycznych, których odpowiedniki w języku polskim byłyby przysłówkami, a w języku niemieckim są przymiotnikami, zamknięta jest zdaniem:
"Przynajmniej formalnie nie ma powodu by przyjąć, że w języku niemieckim mamy do czynienia z (niewidoczną) zmianą części mowy. Dlatego w niniejszej gramatyce przysłówkowo użyte przymiotniki nie są zaliczane do kategorii przysłówków."[4]
Powrót do spisu treści
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Duden Band 4, Die Grammatik, Dudenverlag Mannheim • Wien • Zürich 2009, s. 354
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Wahrig, Richtiges Deutsch leichtg gemacht, wissenmedia GmbH, Gütersloh 2009, s. 351
  3. ↑ Wahrig, Richtiges Deutsch leicht gemacht, wissenmedia GmbH, Gütersloh 2009, s. 352: "In allen vier Funktionen wird ein Wort wie schnell zur Wortklasse der Adjektive gezählt. Die Zuordnung von schnell in adverbialer Funktion (schnell fahren) (...) zur Wortklasse der Adverbien, wie sie in älteren Grammatiken üblich war, gilt dagegen als überholt."
  4. ↑ Duden Band 4, Die Grammatik, Dudenverlag Mannheim • Wien • Zürich 2009, s. 355: "Zumindest formal gibt es keinen Grund anzunehmen, dass auch im Deutschen ein (unsichtbarer) Wortartwechsel vorliegt. In der vorliegenden Grammatik werden daher adverbial gebrauchte Adjektive nicht der Wortart Adverb zugeordnet."
Źródło: „https://pl.wikibooks.org/w/index.php?title=Niemiecki/Gramatyka/Przymiotnik_vs._przysłówek&oldid=406369”