Niemiecki/Gramatyka/Zaimek osobowy

Zaimek osobowy (Personalpronomen) edytuj

  • Zaimki osobowe w jęz. niemieckim to:

Odmiana zaimków osobowych edytuj

Sing. Pl.
Nom. ich du er sie es wir ihr sie
forma grzeczn. Sie
Gen. meiner
przest. mein
deiner
przest. dein
seiner ihrer seiner unser euer ihrer
forma grzeczn.Ihrer
Dat. mir dir ihm ihr ihm uns euch ihnen
forma grzeczn.Ihnen
Akk. mich dich ihn sie es uns euch sie
forma grzeczn.Sie

Uwagi edytuj

Zaimki osobowe w dopełniaczu (Genitiv) edytuj

  • W dopełniaczu zaimki osobowe używane są rzadko, ponieważ brzmią one przestarzale, nienaturalnie.
  • Formy dopełniacza mein / dein / sein zamiast meiner / deiner / seiner są generalnie przestarzale i obecnie spotykane tylko w utartych zwrotach, np. Herr, erbarme dich mein!
  • Nie należy mylić form dopełniacza zaimków osobowych w liczbie mnogiej, które brzmią unser, euer, z podobnie brzmiącymi formami zaimków dzierżawczych uns(e)rer, eu(e)rer.

Zaimki osobowe w połączeniu z przyimkami wymagającymi dopełniacza (Genitivpronomen) edytuj

  • W połączeniu przyimkami wymagającymi dopełniacza zaimki osobowe spotykane są sporadycznie. Najczęściej używa się innych konstrukcji, tak by uniknąć dopełniacza, np. Statt seiner kam nur sein Stellvertreter. jest wprawdzie gramatycznie poprawnym zdaniem, ale bardziej naturalnym byłoby zdanie Anstelle von ihm kam nur sein Stellvertreter., tzn. zastąpienie przestarzale brzmiącego dopełniacza konstrukcją von + celownik (Dativ).
  • W połączeniu z przyimkiem wegen
  • Forma wegen meiner / deiner / seiner / unser / euer / ihrer jest gramatycznie poprawna, ale używana czasem regionalnie na południu Niemiec, a w innych rejonach traktowana jako przestarzała, np. Wegen euer kam ich zu spät. To samo dotyczy formy meiner/ deiner / seiner / unser / euer / ihrer wegen, tzn. gdy zaimek występuje po przyimku, np. Deiner wegen ist sie so traurig.
  • Forma wegen mir / dir / ihm / ihr / uns / euch / ihnen obecnie nie już jest uważana za błędna, choć przyimek wegen zaliczany jest do łączących się z reguły z dopełniaczem (Genitiv), a nie z celownikiem (Dativ). W mowie potocznej (umgamgssprachlich) ta forma jest dopuszczalna[1], np. Mach dir keine Sorgen wegen uns.
  • Formą gramatycznie poprawną i często spotykaną jest natomiast użycie przysłówków meinetwegen / deinetwegen / seinetwegen / ihretwegen / unsertwegen / euertwegen / euretwegen, np. Es hat unsertwegen so lange gedauert.

Przypisy

  1. Duden Band 4, Die Grammatik, Dudenverlag Mannheim • Wien • Zürich 2009, s. 573