Definicja onomastyki

edytuj
  • Onomastyka ( gr. ὀνομαστική = sztuka nadawania nazw) to dział językoznawstwa, który zajmuje się badaniem pochodzenia, struktury i rozwoju nazw własnych (onimów).
  • Nazewnictwo to synonim terminu onomastyka.
  • Onimia to zbiór onimów albo synonim terminu onomastyka, w zależności od kontekstu.[1]
  • Onim to w onomastyce pojęcie ogólne, oznaczające wszystkie rodzaje nazw własnych bez względu na ich specyfikę (np. antroponim, toponim, chrematonim itd.).
  • Nazwa własna oraz imię własne to synonim terminu onim.

Cechy onimów

edytuj
  • nazw własnych z reguły nie tłumaczy się na inne języki (teza kontrowersyjna)
  • nazwy własne rzadko występują w słownikach (teza kontrowersyjna)
  • pisownia niektórych nazw własnych odbiega od reguł ortograficznych (teza kontrowersyjna - por. wyjątki ortograficzne wśród apelatywów)
  • nazwy własne deklinuje się w niektórych językach czasem inaczej niż nazwy pospolite
  • por. Polen vs. die Schweiz, nazwy miesięcy i dni w niemieckim (Wahrig:[2]Nazwy miesięcy i tygodni mają cechy zarówno zeczowników własnych jak i rzeczowników pospolitych.)
  • nazwy własne nie posiadają znaczenia (meaning less) (teza kontrowersyjna)
  • nazwy własne są jedynie pozbawionymi rzeczywistego znaczenia "etykietami" (teza kontrowersyjna - por. pani Kowal (etymologia?), szynka babuni (celowe znaczenie, przenośnia?)
  • na podstawie nazwy wlasnej nie mozna wiedziec, co ona oznacza (np. Bello), a na podstawie rzeczownika pospolitego tak (Hund) (teza kontrowersyjna - jak wysoko postawiona jest kategoria - przedmiot/zjawisko itp. - sprawdzić)
  • nazwy własne odnoszą się do jednego, jedynego, konkretnego obiektu (ożywionego lub nieożywionego) (teza kontrowersyjna - por. szynka babuni, produkowana przez lata w milionach egzemplarzy)
  • nazwy własne występujące w l. poj. w zasadzie nie tworza l. mn. (Szczecin vs Szczeciny), a w l. mn. nie tworza l. poj. (Alpy)
  • nazwy własne (złożone) często są skracane (por. UMK)
  • nazwy własne służą przede wszystkim identyfikacji, czasem też indywidualizacji (por. nazwanie własnego samochodu Koliberkiem vs numer rejestracyjny)
  • nazwy własnej nie zna się, dopóki się jej nie usłyszy, mimo, że apelatyw jest znany (jedyna? teza wydająca się być sensowna: kot (apelatyw) vs Mruczek (onim))

Deonim

edytuj
  • Deonomastyka to dział językoznawstwa, który zajmuje się badaniem deonimów.
  • Deonim oznacza nazwę pospolitą (klasę obiektów) w języku ogólnym utworzoną z nazwy własnej (onimu)


  • Przykłady: carpaccio od nazwiska Carpaccio, watt od nazwiska Watt

Przypisy



Powrót do spisu treści