Rachunkowość/Konta/Plany kont/Zakładowy Plan Kont


Obowiązek sporządzania Zakładowego Planu Kont przez jednostki gospodarcze reguluje Ustawa o rachunkowości. W art. 10 ust. 1 pkt 3 podpkt a) Ustawy o rachunkowości możemy przeczytać:

W świetle powyższego uregulowania prawnego można stwierdzić, że Zakładowy Plan Kont jest dokumentem formalnym, który jest częścią tzw. polityki rachunkowości, jaką przyjęła jednostka gospodarcza. Zakładowy Plan Kont muszą opracować wszystkie jednostki, które zobowiązane są do prowadzenia pełnych ksiąg rachunkowych. Dodatkowo tak opracowany Zakładowy Plan Kont musi być stosowany w danej jednostce gospodarczej.

Zakładowy Plan Kont składa się m.in. z wykazu wewnętrznych numerów kont stosowanych w danej jednostce gospodarczej. Dodatkowo dla każdego z tych kont ustalane są zasady ewidencjonowania operacji gospodarczych właściwych dla danego konta, które mogą zaistnieć w działalności jednostki. Zakładowy Plan Kont sporządzany jest zasadniczo przez głównego księgowego, a zatwierdzany przez kierownika danej jednostki.

Zakładowy Plan Kont powinien zawierać:

  • wykaz kont syntetycznych (kont księgi głównej),
  • zasady tworzenia i funkcjonowania kont analitycznych (kont ksiąg pomocniczych),
  • metodę ewidencji analitycznej, która będzie stosowana dla wybranej grupy rzeczowych składników majątku obrotowego,
  • zasady wyceny rzeczowego majątku obrotowego,
  • stosowane metody amortyzacji majątku trwałego.

Jednostki, które prowadzą działalność produkcyjną, usługową bądź handlową w swoim planie kont posiadają przeważnie 9 zespołów kont, które przyjmują numery od 0 do 8. Jest to tradycyjna i dość często stosowana numeracja, jednak niektóre jednostki, które są zazwyczaj częścią międzynarodowych grup stosują inne oznaczenia.

Konta syntetyczne w planie kont składają się przeważnie z trzech cyfr, z czego pierwsza jest oznaczeniem zespołu, do którego dane konto należy. Pozostałe dwie cyfry można obrać dowolnie. Konta analityczne posiadają trzycyfrowe oznaczenie konta syntetycznego, pod które podlegają oraz kolejne cyfry pozwalające na odróżnienie ich od pozostałych kont analitycznych. Na przykład konto dla środków trwałych oznaczymy jako 010, natomiast konta analityczne nieruchomości jako 010–001, a budynki i budowle jako 010–002. Często programy księgowe starają się ujednolicić numerację kont syntetycznych i analitycznych stosując taką samą liczbę znaków. W związku z tym konta analityczne zazwyczaj posiadają dodatkowe zera, np. środki trwałe jako 010–000.

W kolejnej części przedstawiony został przykładowy Zakładowy Plan Kont, który będzie wykorzystywany na potrzeby tego podręcznika. W związku z tym wszystkie numery kont, które zostaną użyte w tej książce odnoszą się do tego przykładowego Zakładowego Planu Kont.