Ubuntu/Pierwszy rzut oka na system

Logowanie

Po zakończeniu instalacji i uruchomieniu Ubuntu pojawi się ekran logowania.

Najpierw podaj lub wybierz nazwę użytkownika, która została ustanowiona podczas instalacji, a potem hasło.
Ten ekran będzie pokazywał się domyślnie przy każdym uruchomieniu systemu.

Wygląd systemu

Po zalogowaniu się do systemu uruchomi się powłoka systemowa Unity, która wygląda tak jak na powyższym obrazku. Jest to nakładka na środowisko graficzne Gnome.
Istnieją pewne różnice między wyglądem Windows i Ubuntu, ale przyzwyczajenie się nie jest takie trudne.

Kiedy potrzebujemy jakiegoś narzędzia (np: edytora tekstu) klikamy w odpowiednim miejscu, wyjmujemy na pulpit i używamy. Mniej więcej tak prezentuje się program Oprócz narzędzi potrzebnych w danej chwili, na pulpicie mogą znajdować się inne, często używane programy. Możemy więc zrobić dowiązanie.

Kiedy żaden program nie jest uruchomiony, domyślnie przestrzeń jest pusta. Może jednak przechowywać ikony i inne skróty.

Panel górny

Panel, znajdujący się na górze ekranu zawiera:

• Menu aktualnie uruchomionego ekranu
  
• aplet do komunikacji (poczta i chat)
  
• informacje o stanie połączenia z internetem
  
• regulację głośności
  
• aktualny czas
  
• informację o użytkownikach komputera
  
• przycisk wyłączenia, wylogowania, hibernacji systemu lub przełączenia użytkownika i dostęp do ustawień
  

Pasek boczny

Na panelu bocznym znajdują się:

• Przycisk pokazujący panel główny (dash)
• Uruchomione aplikacje i skróty
• Przełącznik obszarów roboczych
• Podłączone dyski i pamięci flash
• Kosz
• Domyślnie zawiera aktywatory do programów:
  • Firefox
  • LibreOffice
  • Centrum oprogramowania Ubuntu
  • Ubuntu One

Panel główny (Dash)

Panel główny (Dash) pokazujemy klikając na pierwszą ikonę (logo Ubuntu) na pasku bocznym. Jest on podzielony na cztery kategorie, między którymi przełączamy się czterema ikonami na dole panelu.

• Skróty - szybki dostęp do programów multimedialnych, internetowych, innych programów i wyszukiwarki plików oraz klienta pocztowego, przeglądarki internetowej, odtwarzacza muzyki i przeglądarki grafiki.

• Aplikacje - dostęp do wszystkich aplikacji wraz z możliwością filtrowania po prawej stronie

• Szybki dostęp do katalogów domowych, ostatnio używanych plików oraz plików z katalogu Pobrane.

• Muzyka - biblioteka muzyki na komputerze
  

W każdym menu jest możliwość szybkiego wyszukiwania.

Obszary robocze

System Ubuntu został wyposażony domyślnie w 4 obszary robocze (lub inaczej wirtualne pulpity). Jest to wygodna sprawa, możemy korzystać z wielu aplikacji naraz bez uprzedniego bałaganu w oknach - wystarczy odpowiednio rozplanować położenie okien na pulpitach.

By nasze oczy ujrzały cztery pulpity, klikamy na "przełącznik obszarów roboczych" z paska bocznego lub uruchamiamy go za pomocą kombinacji super+S .By powrócić do normalnego widoku, klikamy dwukrotnie na interesujący nas w tej chwili pulpit.

Do organizacji okien na pulpitach możemy użyć dwóch sposobów - pierwszy polega na przeciąganiu okna CTRL+SHIFT i odpowiedni klawisz kursora. Drugi polega na uruchomieniu widoku wszystkich pulpitów i za pomocą Lewego Przycisku Myszy przeciągamy okna na wolny pulpit.

Budowa okien

W Ubuntu budowa okien jest podobna jak w Windows. Zazwyczaj okno składa się z:

• paska tytułowego
• paska menu
• paska narzędzi
• obszaru roboczego
• paska stanu

Ich układ jest prawie niezmienny, z wyjątkiem paska tytułowego i menu - w nowym środowisku graficznym, zaimplementowano go tak, że zwykły panel (w Windows, pasek zadań) dopóki okno zostanie zmaksymalizowane, może pojawić się w nim informacja tytułowa, a przy najechaniu myszką (lub naciśnięciu klawisza alt) pojawi się pasek menu.

Manipulujemy oknami

Pasek tytułowy znajduje się u góry każdego okna programu. Widać na nim nazwę otwartego lub zmodyfikowanego pliku w programie do edycji (np: w edytorze tekstu) oraz nazwę programu. Po lewej są 3 przyciski - X służy do zamykania okna, _ zminimalizujemy okno, czyli ukryjemy w liście zadań (w bocznym panelu) a z kolei prawy przycisk, maksymalizuje okno (czyli powiększa na cały ekran). Gdy okno zostanie zmaksymalizowane przycisk zostanie zastąpiony innym symbolem. Gdy w niego klikniemy, okno przywróci do poprzedniego rozmiaru, czyli takiego jaki był ustawiony przed zmaksymalizowaniem. Dodatkowo zostanie ukryty panel boczny (co można zmienić), a przyciski do manipulacji oknem zostaną przeniesione do lewego górnego rogu.

Żeby poruszyć oknem, możemy do tego celu, użyć paska tytułowego, albo klikamy w dowolnym miejscu w oknie, przy wciśniętym klawiszu ALT.

Aby poruszać oknem, możemy przeciągać pasek tytułowy na inne miejsce na pulpicie. Innym, łatwiejszym sposobem, jest położenie kursora w dowolne miejsce okna, klikając jednocześnie klawisz ALT.

Do skalowania okna używamy najczęściej któregoś z rogów okna lub boków. Podobnie jak w Windows 7, możemy to zrobić nie tylko przeciągając kursor w górę i zmaksymalizować okno, ale także przeciągając go na boki, możemy zrobić tak by zajmował tylko połowę ekranu. Trochę łatwiejszy sposób to położenie kursora w pobliżu boku/rogu okna i ciągnięcie myszką, przy wciśniętym kółku.

Poruszanie się po katalogach

Odpowiednikami papierowych teczek i segregatorów, są katalogi. Aby zapoznać się z nimi, nie musimy nawet tworzyć nowego katalogu na pulpicie - kilka już się znajduje w pasku menu. Wystarczy do niego wejść. Gdy jesteśmy wewnątrz wybranego przez nas folderu, spróbujmy zrobić podkatalog . Klikamy PPM i wybieramy z menu kontekstowego pozycję Utwórz nowy katalog a potem wpisujemy dowolną nazwę folderu. Mamy właśnie nowy katalog. Możemy zapisywać dowolne pliki. Aby nie "zaśmiecać" sobie plikami, które nie są związane z nazwą folderu, stwórzmy nowy katalog. Niekoniecznie musi to być podkatalog, możemy się cofnąć (gdy wcześniej weszliśmy do katalogu) Przyciskiem Wstecz w pasku narzędzi, a potem tworzymy nowy katalog.

Jak się wydostać

W książce pokazujemy często jak wchodzić do różnych, ciekawych programów. Ale trzeba umieć też się wydostać. Jeden sposób był omawiany w "pracy z oknami". Tutaj prezentujemy jeszcze kilka innych, szybszych sposobów:

Zamykanie z menu opcji

Z menu programu możemy wybrać polecenie zakończenia pracy. Znajduje się w pasku narzędziowym - w Unity pasek narzędziowy pojawia się po najechaniu myszką na górny pasek. A więc, żeby to wykonać, klikamy na Plik-->Zakończ Czasami jednak może się pojawić przycisk o nazwie "zamknij".

Alternatywa: Niektóre programy mają do tej operacji specjalny skrót klawiaturowy - CTRL+Q . Jeśli nie, to nie jest to wielkim problemem, gdyż można skorzystać z poniższej wskazówki:

Szybkie zamykanie przy użyciu klawiatury

Każdy program działający w naszym komputerze, możemy wyłączyć prostym trikiem: Wciskamy skrót klawiaturowy ALT+F4