Analiza matematyczna/Układy równań różniczkowych/Przykład 1.1

Spis treści

Dany jest układ równań:

W zapisie macierzowym powyższy układ wygląda następująco:

Jest to układ równań liniowych jednorodny z trzema niewiadomymi funkcjami , oraz , zależnymi od jednej zmiennej niezależnej .

Wartości własne macierzy współczynników

edytuj

Rozwiązanie tego układu zaczniemy od znalezienia wartości własnych   macierzy współczynników  :

 

 

 

 

szukany wyznacznik macierzy ma postać:

 

Zatem rozwiązaniem równania:

 

są liczby  ,   oraz  

Rzeczywiste wartości własne

edytuj

Pierwsza

edytuj

Szukamy wektora własnego   odpowiadającego rzeczywistej 1-krotnej wartości własnej  .

 

zatem:

 

następnie:

 

co ostatecznie daje układ równań:

 

Do pierwszego równania dodamy 4 razy drugie równanie. Otrzymamy wówczas  . Podstawiając tę wartość do równania drugiego, otrzymamy, że  , gdzie   jest dowolnym parametrem. Podsumowując, otrzymujemy:

 

co w zapisie wektorowym wygląda następująco:

   

Szukamy wektora własnego   odpowiadających rzeczywistej 1-krotnej wartości własnej  .

 

zatem:

 

następnie:

 

co ostatecznie daje układ równań:

 

Od trzeciego równania 6 razy odejmujemy drugie, skąd otrzymujemy  , a następnie – podstawiając tę wartość do pierwszego lub drugiego równania – otrzymujemy zależność  , gdzie   jest dowolnym parametrem. Podsumowując powyższe obliczenia, otrzymujemy:

 

co wektorowo zapiszemy jako:

   

Trzecia

edytuj

Szukamy wektorów własnych   odpowiadających rzeczywistej 1-krotnej wartości własnej  .

 

zatem:

 

następnie:

 

co ostatecznie daje układ równań:

 

Od trzeciego równania odejmujemy 3 razy równanie drugie, co daje nam  . Następnie podstawiając tę wartość do któregokolwiek z trzech równań, otrzymujemy zależność  , gdzie   jest dowolnym parametrem. Podsumowując powyższe obliczenia, otrzymujemy:

 

co wektorowo zapiszemy jako:

   

Rozwiązanie ogólne układu jednorodnego

edytuj

Ostatecznie rozwiązanie ogólne układu jednorodnego ma postać:

 

co w zapisie zawierającym macierz Wrońskiego będzie miało postać:

 

Układ równań niejednorodny

edytuj

Po nieznacznej modyfikacji opisywanego układu równań otrzymujemy równanie niejednorodne postaci:

 

co w postaci macierzowej zapiszemy jako:

 

Znając ogólne rozwiązanie układu jednorodnego, za pomocą metody uzmienniania stałych obliczymy rozwiązanie szczególne układu jednorodnego:

 

Musimy zatem rozwiązać równanie macierzowe zawierające macierz Wrońskiego:

 

które sprowadza się do układu trzech prostszych równań:

 

z których wyznaczymy wartości:

 

a następnie:

 

Na koniec skorzystamy ze wzoru znanego z równań różniczkowych liniowych:

 

Znając rozwiązanie ogólne równania, możemy przejść do rozwiązania problemu Cauchy'ego.