Atlas histopatologii guzów skóry/Nowotwory i rozrosty nabłonka wielowarstwowego płaskiego

NOWOTWORY I ROZROSTY NABŁONKA WIELOWARSTWOWEGO PŁASKIEGO

Rozrosty niezłośliwe

Naevus epidermalis linearis (4×) Linear epidermal naevus Znamię naskórkowe liniowe. Wydłużenie brodawek skóry właściwej oraz wpukleń międzybrodawkowych naskórka.	Naevus epidermalis linearis (10×) Linear epidermal naevus Znamię naskórkowe liniowe. Cechy niedorozwoju naskórka: piknotyczne jądra keratynocytów otoczone "halo" oraz dyskohezja komórek
Naevus epidermalis papillomatosus (2×) Papillomatous epidermal naevus Znamię naskórkowe brodawkowate. Brodaweczkowate rozrosty pokryte naskórkiem.	Naevus epidermalis papillomatosus (10×) Papillomatous epidermal naevus Znamię naskórkowe brodawkowate. Rozrośnięte brodawki pokryte są normotypowym naskórkiem
Keratopapilloma (2×) Keratopapilloma Brodawczak rogowy. Brodawka pokryta cienkim, lecz silnie rogowaciejącym naskórkiem.	Keratopapilloma (4×) Keratopapilloma Brodawczak rogowy Naskórek pokrywający brodawki ulega nadmiernemu rogowaceniu (orthohyperkeratosis)
Keratoacanthoma (1×) Keratoacanthoma Rogowiak kolczystokomórkowy. Charakterystyczna struktura makroskopowa guza: na obrzeżu guza widoczne przekroje "kołnierzyka" albo "daszka", otaczajacego centralny czop rogowy. W dolnej części endofityczne rozrosty naskórka.	Keratoacanthoma (4×) Keratoacanthoma Rogowiak kolczystokomórkowy Naskórek pod czopem rogowym wrasta w podłoże, w którym gromadzą się nacieki zapalne
Keratoacanthoma (4×) Keratoacanthoma Rogowiak kolczystokomórkowy. Naciekające ogniska nabłonkowe otoczone są przez odczyn zapalny. Obraz nie różni się od wysoce dojrzałego raka płaskonabłonkowego (Io).	Keratoacanthoma (10×) Keratoacanthoma Rogowiak kolczystokomórkowy. W obrębie rozrośnietych ognisk płaskonabłonkowych widoczne gniazda utworzone przez obumarłe, zrogowaciałe komórki i nacieki granulocytarne.
Acanthoma macrocellulare (10×) Large-cell acanthoma Nabłoniak płaskonabłonkowy wielkokomórkowy. Ognisko utworzone przez duże, nadmiernie rogowaciejace keratynocyty, wyraźnie odgraniczone od prawidłowo zbudowanego naskórka, którego granica jest widoczna w prawej części obrazu.	Acanthoma macrocellulare (20×) Large-cell acanthoma Nabłoniak płaskonabłonkowy wielkokomórkowy Duże keratynocyty naskórka ulegają dyskeratozie (górny prawy róg obrazu).
Acanthoma clarocellulare (Degos) (2×) Clear-cell acanthoma (Degos) Nabłoniak płaskonabłonkowy jasnokomórkowy (Degosa). Głęboki, endofityczny rozrost wpukleń międzybrodawkowych naskórka.	Acanthoma clarocellulare (Degos) (10×) Clear-cell acanthoma (Degos) Nabłoniak płaskonabłonkowy jasnokomórkowy (Degosa). Rozrośnięte wpuklenia międzybrodawkowe naskórka utworzone są przez jasne komórki nabłonkowe zawierąjace glikogen. Między nimi obecne są rozsiane granulocyty.
Dyskeratoma (4×) Warty dyskeratoma Dyskeratoma. Zmiana związana z naskórkiem lub pochewką zewnętrzną włosa jest dobrze odgraniczona.	Dyskeratoma (10×) Warty dyskeratoma Dyskeratoma. Wydłużone ogniska nabłonkowe zawierają dyskeratotyczne komórki, ulegajace epidermolizie
Acanthoma acantholyticum (4×) Acantholytic acanthoma Nabłoniak naskórkowy akantolityczny W obrębie zgrubiałego naskórka, nad warstwą podstawną, tworzą się jamiste przestrzenie, zawierające płyn białkowy i złuszczone keratynocyty.	Acanthoma acantholyticum (4×) Acantholytic acanthoma Nabłoniak naskórkowy akantolityczny W obszarach jamistych widoczne są grupy keratynocytów (zwłaszcza po lewej stronie) i liczne komórki akantolityczne.
Acanthoma epidermolyticum (4×) Epidermolytic acanthoma Nabłoniak naskórkowy epidermolityczny Zgrubienie naskórka, wakuolizacja warstwy Malpighiego i warstwy ziarnistej z nadmiernym rogowaceniem o typie orthohyperkeratosis	Acanthoma epidermolyticum (10×) Epidermolytic acanthoma Nabłoniak naskórkowy epidermolityczny Wakuolizacja warstwy Malpighiego i warstwy ziarnistej, orthohyperkeratosis
Keratosis acanthotica (Poth) (2x) Acanthotic keratosis (Poth) Rogowacenie akantotyczne Potha Nabłonek tworzący brodawkę jest zgrubiały i rozrośniety egzofitycznie, zawiera liczne torbiele rzekome wypełnione masami rogowymi	Keratosis acanthotica (Poth) (10x) Acanthotic keratosis (Poth) Rogowacenie akantotyczne Potha Nabłonek tworzący brodawkę jest zgrubiały i rozrośniety egzofitycznie, zawiera liczne torbiele rzekome wypełnione masami rogowymi
Verruca seborrhoica (adnexoacanthoma, acanthopapilloma) (2×) Seborrhoeic wart (seborrhoeic keratosis) Brodawka łojotokowa Nabłonek tworzący brodawkę jest zgrubiały i rozrośniety egzofitycznie, zawiera liczne torbiele rzekome wypełnione masami rogowymi	Verruca seborrhoica (adnexoacanthoma, acanthopapilloma) (4×) Seborrhoeic wart (seborrhoeic keratosis) Brodawka łojotokowa Nabłonek guza rozrasta się endofitycznie i zawiera torbiele rzekome wypełnione masami rogowymi.
Verruca seborrhoica (adnexoacanthoma, acanthopapilloma) (4×) Seborrhoeic wart (seborrhoeic keratosis) Brodawka łojotokowa Egzofityczne rozrosty nabłonkowe utworzone przez komórki parabazalne są pokryte grubą warstwą rogową.	Verruca seborrhoica (adnexoacanthoma, acanthopapilloma) (10×) Seborrhoeic wart (seborrhoeic keratosis) Brodawka łojotokowa Komórki parabazalne dojrzewaja do etapu komórek warstwy ziarnistej i ulegaja rogowaceniu typu ortho-.
Epithelioma intraepidermale Borst-Jadassohn (10x) Intraepidermal epithelioma Borst-Jadassohn Nabłoniak śródnaskórkowy Borsta-Jadassohna Obraz mikroskopowy odpowiada tzw. klonalnej postaci rogowacenia łojotokowego.	Epithelioma intraepidermale Borst-Jadassohn (20x) Intraepidermal epithelioma Borst-Jadassohn Nabłoniak śródnaskórkowy Borsta-Jadassohna Komórki "nabłoniaka", będące niedojrzałymi postaciami keratynocytów, otaczają gniazdo dojrzałych keratynocytów. W środku tego gniazda widoczne są komórki ziarniste z keratohialiną.

Stany przedrakowe

Verruca seborrhoica atypica (malignisans) (4×) Atypical seborrhoeic wart Brodawka łojotokowa atypowa (złośliwiejaca) Wydłużenie brodawek skóry właściwej oraz wpukleń międzybrodawkowych naskórka.	Verruca seborrhoica atypica (malignisans) (10×) Atypical seborrhoeic wart Brodawka łojotokowa atypowa (złośliwiejąca) Komórki nabłonka brodawki nie ujawniają dojrzewania, lecz cechują się umiarkowaną atypią. Brak cech wzrostu inwazyjnego. Wśród komórek nabłonkowych widać: rzekomą torbiel rogową, będącą przekrojem krypty rogowej, oraz małe zwijki keratynocytarne (ang. squamous eddies).
Keratosis praecancerosa (actinica, solaris), varietas lichenoides (4×) Actinic (solar) keratosis, lichenoid form Rogowacenie przedrakowe, postać liszajowa Nazwa odmiany pochodzi od podobieństwa mikroskopowego do liszaja Wilsona. Pod nadmiernie rogowaciejącym naskórkiem widoczny pasmowaty naciek z komórek limfoidalnych. W naskórku istnieje umiarkowana atypia komórkowa i cechy rozrostu.	Keratosis praecancerosa (actinica, solaris), varietas lichenoides (4×) Actinic (solar) keratosis, lichenoid form Rogowacenie przedrakowe, postać liszajowa Podobnie jak w liszaju rumieniowatym (DLE) ujścia mieszków włosowych wypełnione są czopami rogowymi. W naskórku atypia komórkowa zaznaczona jest tylko pomiędzy ujściami mieszków włosowaych.
Keratosis praecancerosa (actinica, solaris), varietas atrophica (10×) Actinic (solar) keratosis, atrophic form Rogowacenie przedrakowe, postać zanikowa Mimo scieńczenia naskórka są widoczne atypowe komórki o nadbarwliwych jądrach.	Keratosis praecancerosa (actinica, solaris), varietas atrophica (20×) Actinic (solar) keratosis, atrophic form Rogowacenie przedrakowe, postać zanikowa Naskórek jest cienki, a komórki warstwy podstawnej są atypowe. Atypizacja dotyczy również obrzeża acrosyringium.
Keratosis praecancerosa (actinica, solaris), varietas hyperplastica (10×) Actinic (solar) keratosis, hyperplastic form Rogowacenie przedrakowe, postać przerostowa Naskórek z cechami atypii ulega ogniskowemu rozrostowi i nadmiernemu rogowaceniu. Nabłonek acrosyringium nie ulega atypizacji.	Keratosis praecancerosa (actinica, solaris), varietas hyperplastica (10×) Actinic (solar) keratosis, hyperplastic form Rogowacenie przedrakowe, postać przerostowa Nabłonek nosi cechy nieznacznej atypizacji i ulega endofitycznemu rozrostowi, a ponad nim widnieje gruba warstwa rogowa.
Keratosis praecancerosa (actinica, solaris), varietas cornuiformis (2×) Actinic (solar) keratosis, cutneous horn Rogowacenie przedrakowe, postać z rogiem skórnym Nad akantotycznie rozrośniętym naskórkiem tworzy się róg skórny.	Keratosis praecancerosa (actinica, solaris), varietas cornuiformis (10×) Actinic (solar) keratosis, cutneous horn Rogowacenie przedrakowe, postać z rogiem skórnym Nad rozrastającym się naskórkiem z cechami atypii tworzy się róg skórny.
Keratosis praecancerosa (actinica, solaris), varietas diffusa (10×) Actinic (solar) keratosis, diffuse (bowenoid) subtype Rogowacenie przedrakowe, postać rozlana (bowenoidalna) Nieznaczna atypizacja keratynocytów obejmuje wszystkie warstwy naskórka na znacznych obszarach. Brak cech rozrostu endofitycznego.	Keratosis praecancerosa (actinica, solaris), varietas acantholytica (10×) Actinic (solar) keratosis, acantholytic subtype Rogowacenie przedrakowe, postać akantolityczna Atypowo zmieniony naskórek ulega ogniskowemu rozwarstwieniu. W powstałej jamistej przestrzeni widoczne są liczne komórki akantolityczne.

Raki śródnaskórkowe (in situ) albo choroba Bowena

Carcinoma planoepitheliale intraepidermale (in situ) vel morbus Bowen (2×) Squamous cell carcinoma in situ or Bowen disease Rak płaskonabłonkowy śródnaskórkowy (in situ) albo choroba Bowena Atypowy rozrost keratynocytów powoduje zgrubienie całego nabłonka pokrywnego.	Carcinoma planoepitheliale intraepidermale (in situ) vel morbus Bowen (10×) Squamous cell carcinoma in situ or Bowen disease Rak płaskonabłonkowy śródnaskórkowy (in situ) albo choroba Bowena Komórki rakowe charakteryzują się różnorodnoscia kształtu i wielkości. Jądra tych komórek są nadbarwliwe.
Carcinoma planoepitheliale intraepidermale (in situ) vel morbus Bowen (4×) Squamous cell carcinoma in situ or Bowen disease Rak płaskonabłonkowy śródnaskórkowy (in situ) albo choroba Bowena Atypowe komórki tworzą wydłużone wpuklenia międzybrodawkowe (ang. rete ridges), które zlewają się ze sobą (ang. bridging). Komórki warstwy powierzchownej ulegają wakuolizacji.	Carcinoma planoepitheliale intraepidermale (in situ) vel morbus Bowen (10×) Squamous cell carcinoma in situ or Bowen disease Rak płaskonabłonkowy śródnaskórkowy (in situ) albo choroba Bowena Atypia dotyczy wszystkich warstw naskórka, wskutek czego nie wyodrębnia się warstwa podstawna.
Carcinoma intraepidermale (in situ) clarocellulare (4×) Clear cell intraepidermal carcinoma (in situ) Rak śródnaskórkowy (in situ) jasnokomórkowy Nieregularnie rozrośnięte ogniska atypowego naskórka zbudowane głównie z jasnych komórek.	Carcinoma intraepidermale clarocellulare (in situ) (10×) Clear cell intraepidermal carcinoma (in situ) Rak śródnaskórkowy (in situ) jasnokomórkowy Atypowe komórki jasne (zawierające glikogen) są otoczone przez typowe keratynocyty ulegające rogowaceniu z wytworzeniem warstwy ziarnistej.
Carcinoma intraepidermale (in situ) fusocellulare (4×) Spindle-cell intraepidermal carcinoma (in situ) Rak śródnaskórkowy (in situ) wrzecionowatokomórkowy Wrzecionowatokomórkowy rozrost nowotworowy toczy się wyłącznie w zgrubiałym naskórku, nie naciekąjąc podłoża.	Carcinoma intraepidermale (in situ) fusocellulare (10×) Spindle-cell intraepidermal carcinoma (in situ) Rak śródnaskórkowy (in situ) wrzecionowatokomórkowy Wrzecionowate komórki nabłonkowe rozrastają się wyłacznie w obrębie naskórka i są otoczone cienką, lecz bardzo wyraźną warstwą podstawną. Widoczne są liczne atypowe mitozy
Papullosis bowenoidalis (10x) Bowenoid papullosis Brodawczakowatość bowenoidalna Zmiana o typie raka przedinwazyjnego rozwijająca sie na zewnętrznych narządach płciowych (w tym wypadku na sromie).	Papullosis bowenoidalis (20x) Bowenoid papullosis Brodawczakowatość bowenoidalna Zmiana o typie raka przedinwazyjnego rozwijająca sie na zewnętrznych narządach płciowych (w tym wypadku na sromie).

Raki płaskonabłonkowe naciekające

Carcinoma planoepitheliale epidermoidale (G1) (10×) Squamous cell carcinoma, epidermoid type (G1) Rak płaskonabłonkowy epidermoidalny (G1) Komórki guza są dobrze zróżnicowane i tworzą wyraźne "perły rakowe", o koncentrycznym układzie łusek.	Carcinoma planoepitheliale epidermoidale (G2) (10×) Carcinoma planoepitheliale epidermoidale (G2) Rak płaskonabłonkowy epidermoidalny (G2) Mimo dużej atypii zróżnicowanie keratynocytarne komórek jest wyraźne. Niemal w każdym ognisku rakowym można wyróżnić kilka dojrzałych keratynocytów, choć brak "pereł rakowych".
Carcinoma planoepitheliale epidermoidale (G3) (10×) Squamous cell carcinoma, epidermoid type (G3) Rak płaskonabłonkowy epidermoidalny (G3 ) Nowotwór niskozróżnicowany, nacieka podłoże małymi ogniskami i wywołuje desmoplazję. Atypia komórkowa jest wyraźna.	Carcinoma planoepitheliale epidermoidale (G1+G3) (10×) Squamous cell carcinoma, epidermoid type (G1+G3) Rak płaskonabłonkowy epidermoidalny (G1+G3) Ogniska o krańcowo różnym stopniu zróżnicowania komórek sąsiadują ze sobą.
Carcinoma planoepitheliale anaplasticum (G3) (10x) Anaplastic squamous-cell carcinoma (G3) Rak płaskonabłonkowy anaplastyczny Brak cech zróżnicowania, duża atypia komórkowa, liczne figury mitotyczne i inwazyjne naciekanie tkanki tłuszczowej.	Carcinoma planoepitheliale anaplasticum (G3) (10x) Anaplastic squamous-cell carcinoma (G3) Rak płaskonabłonkowy anaplastyczny Brak cech zróżnicowania, duża atypia komórkowa, liczne figury mitotyczne i inwazyjne naciekanie tkanki tłuszczowej.
Carcinoma planoepitheliale clarocellulare (10×) Clear-cell carcinoma Rak płaskonabłonkowy jasnokomórkowy (paraepidermoidalny) Ogniska nowotworowe w przeważającej części zbudowane są z jasnych, zawierających glikogen komórek, nie ulegających rogowaceniu. Gdzie niegdzie komórki rakowe wykazują cechy keratynocytów.	Carcinoma planoepitheliale clarocellulare (20×) Clear-cell carcinoma Rak płaskonabłonkowy jasnokomórkowy (paraepidermoidalny) Komórki rakowe charakteryzują się dużą atypią. Nadbarwliwość jąder i różnokształtność komórek są bardzo wyraźne. Liczne figury podzałowe.
Carcinoma planoepitheliale fusocellulare (20×) Spindle-cell squamous carcinoma Rak płaskonabłonkowy wrzecionowatokomórkowy Rozrost nowotworowy rozpoczyna się od naskórka, lecz wrzecionowate komórki raka nie mają cech keratynocytów.	Carcinoma planoepitheliale fusocellulare (40×) Spindle-cell carcinoma Rak płaskonabłonkowy wrzecionowatokomórkowy Wrzecionowate komórki rakowe wyraźnie ujawniają dodatni odczyn immunohistochemiczny na pancytokeratocytarne przeciwciało MNF-116.
Carcinoma planoepitheliale acantholyticum (4×) Acantholytic squamous cell carcinoma Rak płaskonabłonkowy akantolityczny We wszystkich endofitycznie rosnących ogniskach raka zachodzi zjawisko akantolizy, co w następstwie prowadzi do rozwarstwień nabłonka i obumierania złuszczonych komórek.	Carcinoma planoepitheliale acantholyticum (10×) Acantholytic squamous cell carcinoma Rak płaskonabłonkowy akantolityczny Rozluźniona struktura komórkowa raka powstaje w następstwie zniszczenia połączeń międzykomórkowych. Złuszczone komórki wykazują cechy akantolizy: brak mostków międzykomórkowych, piknotyczne jądra, jasne "halo" wokół jąder. Większość z nich obumiera.
Carcinoma planoepitheliale pseudoadenoides (10×) Pseudoadenoid squamous cell carcinoma Rak płaskonabłonkowy rzekomogruczołowy Ogniska raka kolczystokomórkowego ulegają rozwarstwieniom, co naśladuje struktury gruczołowe.	Carcinoma planoepitheliale pseudoadenoides (20×) Pseudoadenoid squamous cell carcinoma Rak płaskonabłonkowy rzekomogruczołowy Komórki raka charakteryzują się atypią, wolne przestrzenie są następstwem rozwarstwienia się atypowych keratynocytów.
Carcinoma planoepitheliale dyskeratoticum (20×) Dyskeratotic squamous cell carcinoma Rak płaskonabłonkowy dyskeratotyczny Ogniska rakowe, utworzone przez duże keratynocyty, otoczone są strefą małych komórek podstawnych.	Carcinoma planoepitheliale dyskeratoticum (40×) Dyskeratotic squamous cell carcinoma Rak płaskonabłonkowy dyskeratotyczny Komórki rakowe mają obfitą, kwasochłonną cytoplazmę, ulegają indywidualnemu rogowaceniu (dyskeratosis) z wakuolizacją okołojądrową. Różnokształtność jąder (dyskariosis) jest bardzo wyraźna.
Carcinoma planoepitheliale basaloides ("carcinoma metatypicum") (10×) Basaloid (metatypic) squamous cell carcinoma Rak płaskonabłonkowy bazaloidny ("rak metatypowy") Nieregularne ogniska rakowe utworzone są przez gęsto ułożone, ciemno barwiące się, małe komórki. W podścielisku cechy desmoplazji.	Carcinoma planoepitheliale basaloides ("carcinoma metatypicum") (20×) Basaloid (metatypic) squamous cell carcinoma Rak płaskonabłonkowy bazaloidalny ("rak metatypowy") Ognisko rakowe tworzą małe, przeważnie wrzecionowate komórki o ciemno wybarwionych jądrach. Palisadowata warstwa podstawna widoczna jedynie na niewielkim odcinku.
Carcinoma planoepitheliale verrucosum (2×) Verrucous squamous cell carcinoma Rak płaskonabłonkowy brodawkowaty Egzofityczny rozrost rakowego nabłonka pokrytego grubą, nieregularną warstwą rogową.	Carcinoma planoepitheliale verrucosum (4×) Verrucous squamous cell carcinoma Rak płaskonabłonkowy brodawkowaty Komórki rakowe są wysoko zróżnicowane w kierunku epidermoidalnym. Wrastają w podłoże bez wyraźnych cech destrukcji. Rogowacenie nie przybiera form "pereł rakowych".