Biochemia/Węglowodany - budowa i funkcja

Węglowodany dzielimy na proste i złożone.

Węglowodany pod względem chemicznym są to alkohole wielowodorotlenowe zawierające dodatkowo grupę aldehydową -COH (aldozy) lub ketonową =CO (ketozy)

Węglowodany proste

edytuj

Węglowodany proste (monosacharydy) są dobrze rozpuszczalne w wodzie, nie ulegają rozkładowi na cukry prostsze. Ze względu na liczbę atomów węgla w cząsteczce dzieli się je na triozy (3 atomy węgla), tetrozy (4 atomy węgla), pentozy (5 atomów węgla), heksozy (6 atomów węgla) i heptozy (7 atomów węgla). Są to na przykład:

  • glukoza - aldoheksoza
  • fruktoza - ketoheksoza (izomer glukozy)
  • galaktoza - aldoheksoza (izomer glukozy)
  • ryboza - aldopentoza
  • deoksyryboza - aldopentoza

Węglowodany złożone

edytuj

Są to tzw. wielocukry (polisacharydy). Zbudowane są one przynajmniej z dwóch cukrów prostych (disacharydy) lub większej ich ilości (polisacharydy). Najpowszechniej występujące w przyrodzie disacharydy to:

  • sacharoza - zbudowana z połączonych ze sobą cząsteczek glukozy i fruktozy,
  • maltoza (cukier słodowy) - zbudowana z połączonych ze sobą dwóch cząsteczek glukozy,
  • laktoza (cukier mlekowy) - zbudowana z połączonych ze sobą cząsteczek glukozy i galaktozy,

Najpowszechniej występujące w przyrodzie polisacharydy to:

  • skrobia - wielocukier zapasowy u roślin
  • celuloza - wielocukier będący głównym składnikiem ścian komórkowych roślin
  • glikogen - wielocukier zapasowy u grzybów i zwierząt.