Japoński/Podstawy Lekcja 3

Lekcja 3

W tekstach pisanych w języku japońskim niezmiernie rzadko pojawiają się odstępy między wyrazami. Począwszy od tej lekcji, wszystkie dialogi lub czytanki, będą zapisywane w tej konwencji.

Dialog

Pan Kowalski pyta się o japońskie nazwy różnych rzeczy znajdujących się w domu państwa Yamada.

コバルスキ: これは何ですか。

やまだ: それは?

コバルスキ: はい。

やまだ: それはしんぶんです。

コバルスキ: そうか。あれもしんぶんですか。

やまだ: いいえ、しんぶんじゃりません。あれはざっしです。

コバルスキ: ああ、これはしんぶんです。あれはざっしです。わかった。それはやまださんのテレビですか。

やまだ: うん、そうです。

Kowalski: Co to jest?

Yamada: To?

Kowalski: Tak, to.

Yamada: To jest gazeta.

Kowalski: Aha. Czy tamto to też gazeta?

Yamda: Nie, tamto to jest magazyn.

Kowalski: Aaa. To jest gazeta. Tam jest magazyn. Zrozumiałem. Czy to (w pobliżu pana) to pański telewizor?

Yamada: Zgadza się.

Słownictwo

これ - to (o przedmiocie w poblizu mówiącego)

それ - to (o przedmiocie w pobliżu słuchającego)

あれ - tamto (o przedmiocie, który znajduje się daleko zarówno od mówiącego jak i słuchającego)

これ - zaimek pytajny

何 (なん, なに) - co

しんぶん - gazeta

も - partykuła oznaczająca: także, również

じゃりません - nie jest

ざっし - magazyn, czasopismo

わかった - zrozumiałem, od czasownika わかる (rozumieć)

テレビ - telewizor (od angielskiego słowa: TELEVIsion)

うん - tak; bardzo nieformalna wersja słowa tak

Gramatyka

これ、それ、あれ, どれ

Po polsku powiemy: "To tutaj to jabłko", o jabłku które znajduje się obok nas. Jeżeli mówimy o jabłku, które znajduje się w pobliżu słuchającego, powiemy "To jest jabłko", ewentualnie "To tam to jabłko". Jeżeli coś jest znajduje się w pewnej odległości od nas i od słuchającego, powiemy "Tamto to jabłko". W języku japońskim dla podkreślenia róznicy w położeniu przedmiotu (obok mówiącego, obok słuchjącego, czy z dala od mówiącego i słuchającego) używamy słowek: これ、それ、あれ.

これ - używamy w przypadku gdy mówimy o czymś co znajduje się przy nas samych, także i przy słuchającym o ile znajduje się blisko nas.

それ - jeżeli to o czym mówimy znajduje się w pobliżu osoby słuchającej, to używamy tego określenia. W wolnym tłumaczeniu, oznacza ono "tam", aczkolwiek, niewątpliwie tłumaczenie zależy od kontkstu zdania. W języku polskim nie istnieje odpowiednik tego określenia. I tak, jeżeli ktoś się nas zapyta: "Co to jest?" (wskazując na jabłko znajdujące się w ręku pytającego), odpowiemy: "To jest jabłko". Po japońsku ten mini dialog zabrzmi następująco: "これはなんですか。" "それはりんごです。".

あれ - dla przedmiotów odległych, używamy あれ.

どれ - jest zaimkiem pytajnym. Jeżeli chcemy się zapytać "Który zegarek to Seiko?" powiemy "とけいはどれですか".

これは何ですか

Kiedy chcesz się zapytać "co to jest?" użyj これは何ですか (analogicznie bądzie dla それ oraz あれ). W odpowiedzi na to pytanie należy zamienić zaimek これ na odpowiedni do sytuacji. Najczęsciej jeżeli ktoś zapyta się używając これ (w poblizu pytającego znajduje się to coś) to użyjemy それ (czyli odpowiemy mu co znajduje się koło niego a nie koło nas). Chyba, że to coś jest jednakowo (oczywiście w przybliżeniu) przy pytającym jak i odpowiadającym, wtedy obydwoje użyją zaimka これ. W pytaniu o あれ odpowiemy używając tego samego zaimka. Jeżeli chcemy określić do kogo należy omawiany przedmiot stosujemy poznaną już partykułę の: "To jest jabłko Michała", "これはミハウさんのりんごです。" (ミハウ to zapisane w katakanie, zgodnie z japońską wymową, imię Michał - Mihau). Zamiast ミハウさん możemy wstawić każdy zaimek osobowy lub imię, nazwisko.

Od tej lekcji zaczniemy do tekstu dodawać znaki kanji. Znaki te mogą okazać się bardzo trudne do zapamiętania (niektóre mają ponad 20 kresek!!) a także, szczególnie gdy są niezbyt często używane, uciekają z pamięci, więc radzimy często trenować ich czytanie i pisanie. Do każdego znaku kanji będziemy podawać jego odczytanie w tej konkretnej sytuacji, należy jednakże zwrócić uwagę, że jeden znak może być odczytany na kilka sposobów a także mieć więcej niż jedno znaczenie. Więcej informacji na stronie Japoński/Lekcje Kanji, warto także zajrzeć do wikisłownika gdzie znajduje się słownik japońsko - polski (także kanji).

も

Partykuła oznaczająca także, również. Zastępuje ona w zdaniu partykuły は, が. Na przykład, "To jest brzoskwinia. To też jest brzoskwinia" - これは もも です。これも もも です。

Na pytanie これ/それ/あれも___ですか (Czy to tu/tam/tam (daleko) to też ___?) mamy dwie możliwe odpowiedzi. Jeżeli odpowiedź jest twierdząca to powiemy「はい、これ/それ/あれも___です。」. w przeciwnym razie użyjemy「いいえ、これ/それ/あれは___では　ありません」Należy zauważyć, że o ile w pytaniu oraz w twierdzącej odpowiedzi występuje partykuła も, to w odpowiedzi negatynej mamy partykułę は.

じゃりません/ではありません

Zaprzeczenie tworzymy poprzez zamienienie spójki です na じゃりません lub ではありません.

• "To jest książka" - これはほんです。
• "To nie jest książka" - これはほんじゃありません。
• "To nie jest książka" - これはほんではありません。

Ćwiczenia

1. Jak zadasz następujące pytania?
   1. Co to jest?
   2. Co to jest tam daleko?
   3. Co to jest (to przy tobie)?
2. Jak odpowiesz na następujące pytania? Użyj poznanych rzeczowników, ewentualnie znajdź w słowniku: pies, krzesło, stół, telewizor, książka
   1. Q: それは何ですか A: (これ・それ・あれ) は___です。
   2. Q: あれは何ですか A: (これ・それ・あれ) は___です。
   3. Q: これは何ですか A: (これ・それ・あれ) は___です。

Krótkie dialogi

Dialogi pomiędzy sprzedawcą a klientem.

てんいん: いらっしゃいませ。

コバルスキ: これは何ですか。

てんいん: それはカメラです。

コバルスキ: このカメラはいくらですか。

てんいん: 三千（さんぜん）円です。

コバルスキ: そのカメラも三千円ですか。

てんいん: はい、このカメラも三千円です。

コバルスキ: あれも三千円ですか。

てんいん: いいえ、あれは五千 (ごせん) 円です。

Sprzedawca: Witam!

Kowalski: Co to jest?

Sprzedawca: To jest aparat.

Kowalski: Ile kosztuje ten aparat?

Sprzedawca: Ten aparat kosztuje 3000 jenów.

Kowalski: Czy tamten (obok pana) aparat też kosztuje 3000 jenów?

Sprzedawca: Tak, ten też kosztuje 3000 jenów.

Kowalski: Czy tamto też kosztuje 3000 jenów?

Sprzedawca: Nie, tamto kosztuje 5000 jenów.

Słownictwo

いらっしゃいませ - Witamy!

カメラ - aparat

いくら - kosztuje (np. ile to kosztuje? - これはいくらですか。)

円 (えん) - jen, japońska waluta

三 (さん) - trzy

五 (ご) - pięć

千 (せん) - tysiąć (czasami czytane jako せん, czasami jako ぜん)

三千 - trzy tysiące

五千 - pięć tysięcy

Gramatyka

この, その, あの, どの

Są to zaimki wskazujące podobie jak これ, それ, あれ, どれ. Różnica między nimi jest taka, że この, その, あの, どの używamy zawsze razem z rzeczownikiem, który określają np. polskie: ta książka - to; japońskie: このほん - これ.

いくら

Samo słówko いくら oznacza ile (coś kosztuje). Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie by w potocznej japońszczyźnie użyć tylko tej formy pytania o cenę (polski odpowiednik to: ile?). Poprawna forma, która jest stosowana w tym podręczniku wymaga dodania ですか.

Więcej...

• Odpowiedzi do ćwiczeń